1. Przyczyny klęski RP w wojnie ze Szwecją w  1655r. (chociaz 3) 2.Postanowienia pokoju w Karłowicach  

2. Zamykał on wojnę między nimi (Rosja przystąpiła do tej wojny od 1686 r, czyli od pokoju Grzymułtowskiego) rozpoczętą nieudaną wyprawą wezyra Kara Mustafy pod Wiedeń w 1683 roku. Rozbito wtedy siły tureckie dzięki pomocy króla polskiego - Jana III Sobieskiego. Turcja zrzekała się w nim: Węgier z Siedmiogrodem, ale bez Banatu na rzecz Austrii Ukrainy prawobrzeżnej i Podola z Kamieńcem Podolskim na rzecz Polski Dalmacji i półwyspu Peloponez na rzecz Wenecji twierdzy-portu Azow nad Morzem Czarnym na rzecz Rosji (Konstantynopolitański układ pokojowy) Węgierscy protestanci, którzy wzięli udział w wojnie po stronie tureckiej otrzymali amnestię od Cesarza. Nie rozciągała się ona jednak na osobę Emeryka Thököly. 1.Król szwedzki chciał wykorzystać wewnętrzne konflikty Rzeczypospolitej, próbował opanować całe państwo polskie. Szlachta nie chciała walczyć, dając uch szwedzkiej propagandzie, iż jest to wewnętrzny konflikt w rodzinie Wazów. Radziwiłłowie zawarli z Karolem Gustawem układ, na mocy którego odzyskali władzę na Litwie. Król Polski Jan Kazimierz opuścił kraj. Wydawało się, że wojna skończyła się całkowitym podbojem Rzeczypospolitej. Jednak niedotrzymane zobowiązania Karola Gustawa wywołały żywiołowy wybuch powstania. Ciosem dla polskiej polityki były traktaty welawsko – bydgoskie zawarte w 1657 roku z Księciem pruskim Fryderykiem Wilhelmem. Za cenę odstąpienia od sojuszu ze Szwedami zostało on całkowicie zwolniony z zależności lennej od Polski oraz otrzymał w lenno ziemię lęborską i bytomską.