wody powierzchniowe Ostródy lub okolic pomuzcie to na jutro

1. Wody opadowe, a więc wody pochodzące wprost z opadów w postaci deszczu lub śniegu, mogą być w pewnych przypadkach wykorzystane do celów wodociągowych, przede wszystkim w okolicach pozbawionych innego źródła wody słodkiej. Wody opadowe są ujmowane więc i wykorzystywane do lokalnego zaopatrzenia w wodę przede wszystkim w okolicach górskich, wysoko położonych nad dolinami, w okolicach krasowych, na wyspach pozbawionych wody słodkiej, wreszcie w okolicach oddalonych od innych źródeł wody. Ilość wód opadowych jest jednak nieznaczna i bardzo zmienna, zależna wyłącznie od natężenia opadów. Woda ta jest miękka, nie zmineralizowana. Zawiera zanieczyszczenia wypłukane z powietrza w c/asie trwania opadu oraz spłukane w czasie spływu po terenie, jak pył, sadza, rdza, kwas azotowy, siarkowy, amoniak, fenole, mikroorganizmy. Specjalnej uwagi wymaga możliwość skażenia tej wody związkami radioaktywnymi. Woda opadowa jest mdła i nieprzyjemna w smaku, ma temperaturę zbliżoną do temperatury powietrza. Nadaje się do wykorzystania do celów gospodarczych, przeciwpożarowych itp. Do picia nadaje się jedynie po oczyszczeniu, uzdatnieniu na filtrach węglowych i przegotowaniu lub dezynfekcji. 2. Wody płynące odznaczają się zwykle stosunkowo małą twardością, natomiast dużą ilością zanieczyszczeń mechanicznych i organicznych. Ścieki przemysłowe wpuszczane do wód otwartych naruszają charakter wód odbiornika i mogą je zamienić w rodzaj ścieków o dużej zawartości związków chemicznych. Temperatura wody jest zmienna, zależna bezpośrednio od temperatury powietrza. Może wahać się w szerokich granicach: od +0,3°C do +20°C, czyli w zimie jest za zimna, a w lecie za ciepła (np. do picia). Zmienia się również mętność i barwa wody — zależnie od rodzaju pokrycia zlewni, natężenia opadów atmosferycznych, rodzaju wpuszczanych ścieków itp. Woda rzeczna musi być oczyszczana i dezynfekowana, jeśli wykorzystuje się ją na cele bytowo-gospodarcze. Ilości wód płynących są zależne od opadów w dorzeczu. Zmienność odpływów jest większa w górnym biegu rzeki, mniejsza w dolnym. Przed ujęciem wód otwartych należy dokładnie zbadać warunki hydrologiczne w dorzeczu i ustalić zmienność przepływu. 3. Wody stojące, a więc jeziora (zbiorniki) naturalne i sztuczne, maja cechy znacznie korzystniejsze niż wody płynące. Jakość wód jest różna na różnej głębokości. Jeśli na początku zbiornika, w miejscu gdzie woda do niego wpływa, może ona mieć charakter wody płynącej, zanieczyszczonej fizycznie, chemicznie i bakteriologicznie, to woda zbiornika na głębokości przekraczającej 15,0-20,0 m jest z reguły klarowna, czysta, o temperaturze mało zmiennej, zawiera ograniczone ilości nieszkodliwych bakterii. Może wykazywać podwyższone wskaźniki zanieczyszczeń chemicznych, jeśli wody płynące zasilające zbiornik prowadzą znaczne ilości ścieków przemysłowych. Na ogół jednak woda jezior jest bardziej miękka i zawiera mniej domieszek chemicznych niż np. woda podziemna. Zbiorniki wody powierzchniowej są najkorzystniejsze jako źródła zaopatrzenia wodociągów w wodę na terenach górskich, gdzie wody rzeczne zasilające zbiorniki są mało lub wcale nie zanieczyszczone ściekami przemysłowymi. Najgorszą jakościowo wodę, poza wodami zanieczyszczonymi ściekami miejskimi i przemysłowymi, zawierają płytkie zbiorniki nizinne, zagrożone masowym rozwojem organizmów mikroskopijnych i „zakwitaniem" wody. Przydatność zbiorników naturalnych i sztucznych dla wodociągów zależy od ich głębokości, rodzaju dna, zawartości tlenu w wodzie, penetracji promieni słonecznych, rodzaju i stopnia zarybienia itp., gdyż te cechy zbiornika decydują o rozwoju życia w wodzie, a więc i o jakości ujmowanej wody. I. Strefa przybrzeżna (literalna), do 2 m głębokości, przy sprzyjających warunkach dennych często zarasta na całej przestrzeni. Promienie słoneczne przenikają aż do dna, temperatura wody w lecie podnosi się, co sprzyja rozwojowi roślin i wzmaga procesy rozkładu obumarłych części organicznych. Osady denne tej strefy łatwo zmacają wodę pod wpływem fal. Strefa ta nie nadaje się do ujmowania wody. II. Strefa przy denna, gromadzi wszystkie osady, które opadły na dno zbiornika Osady te zależnie od ich rodzaju, temperatury wody i zawartości tlenu w wodzie podlegają rozkładowi, którego przebieg jest bardziej równomierny, ale i wolniejszy niż w strefie przybrzeżnej. Zasięg tej strefy w naszych warunkach nie przekracza warstwy wody 2,0 m nad dnem. Nie nadaje się do ujmowania wody. III. Strefa pelagiczna, obejmuje przestrzeń wodną zbiornika głębszą niż 2,0 m i jest ograniczona od brzegu zbiornika strefą przybrzeżną, a od dna strefą przydenną. Obie te strefy chronią wody strefy pelagicznej przed ujemnym wpływem zarówno brzegu, jak i dna, na skutek czego wody strefy pelagicznej są jakościowo najlepsze i mogą być ujmowane na cele wodociągowe. Zbiorniki wód powierzchniowych zarówno naturalne, jak i sztuczne są narażone w czasach współczesnych na zanieczyszczenie związkami refrakcyjnymi, tj. resztkowymi substancjami rozpuszczonymi w wodzie i całkowicie lub częściowo odpornymi na rozkład i usuwanie w konwencjonalnych procesach technologicznych, jak również w procesach samooczyszczania w środowisku wodnym. Związki te dostają się do wód powierzchniowych wraz ze ściekami, a gdy woda przechodzi przez kilka lub kilkanaście cykli zużycia, związki refrakcyjne kumulują się w ściekach, a następnie w wodach powierzchniowych — odbiornikach tych ścieków. W miarę wzrostu urbanizacji i industrializacji stężenie związków refrakcyjnych będzie stale wzrastać. Związki te mogą być szkodliwe dla zdrowia lub mogą mieć niepożądane właściwości organoleptyczne (nieprzyjemny smak, zapach, barwę). W wodzie dla przemyski mogą mieć szkodliwy wpływ na procesy produkcyjne lub na jakość produktów. Związki refrakcyjne dzielą się na organiczne (detergenty, pestycydy, estry itp.) i nieorganiczne (toksyczne kationy metali ciężkich oraz jony PO4, NO3, Cl, SO4, Na itp.), z których największe problemy dla zbiorników wód powierzchniowych stwarzają substancje biogenne (fosforany, azotany) jako pokarm dla planktonu rozwijającego się wówczas nadmiernie w wodach stojących. Zarastanie zbiornika przez plankton może zmienić zupełnie jakość wody, a nawet uniemożliwić jej pobór. Zabezpieczenie więc całej zlewni zbiornika. przeznaczonego na cele wodociągowe jest rzeczą podstawową, tym bardziej że i względy rekreacyjne, turystyczne, sportowe itp. predestynują otoczenie zbiornika do wykorzystania w tych celach, co z kolei stwarza dodatkowe niebezpieczeństwo dla jakości wody ujmowanej ze zbiorników wód powierzchniowych. A więc możliwość wykorzystania zbiornika do celów wodociągowych zależy nie tylko od względów hydrologicznych, ale również od spełnienia warunków mogących zabezpieczyć wodę zbiornika, jego otoczenie" oraz całą jego zlewnię przed szkodliwymi, a zwłaszcza trudnymi do usunięcia zanieczyszczeniami chemicznymi i biologicznymi.