Wzory z fizyki - gimnazjum
1)RUCH JEDNOSTAJNIE PROSTOLINIOWY
Każdy ruch jest zmienną położenia w czasie danego ciała lub układu ciał względem pewnego wybranego układu odniesienia.
v= s/t <[v]= m/s, km/h>
2)RUCH PROSTOLINIOWY JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY
v= at <[a= m/s2>
Dla ciała spadającego swobodnie: v= gt
Prędkość średnia: vśr = v0 vk/2
Droga (gdy v0= 0): s= at2/2
Droga przebyta w czasie t: s= vśr*t, s= vo*t at2/2
Droga dla ciała spadającego swobodnie: s= gt2/2
3)RUCH PROSTOLINIOWY JEDNOSTAJNIE OPÓŹNIONY
Wartość przyspieszenia (a) ze znakiem minus
s= v0*t/2
4)RUCH JEDNOSTAJNY PO OKRĘGU
v=const, wektor v zmienia swój kierunek
Okres: T= 1/f, T= 2?r/v
Przyspieszenie dośrodkowe: ad= v2/r
Siła do- i odśrodkowa: Fod,do= mv2/r
5)PĘD CIAŁA
p?= mv?
zasada zachowania pędu dla dwóch ciał początkowo spoczywających: m1v1 = m2v2
6)I ZASADA DYNAMIKI NEWTONA
Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się, to ciało to pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
7)II ZASADA DYNAMIKI NEWTONA
Jeżeli na ciało działają siły, to porusza się ono ruchem jednostajnie przyspieszonym, pod warunkiem, że ich wypadkowa jest stała
i nie jest równa zeru. Przyspieszenie ciała jest wprost proporcjonalne do siły wypadkowej i odwrotnie proporcjonalne do masy ciała.
a?= F?/m
8)III ZASADA DYNAMIKI NEWTONA
Jeżeli ciało A działa na ciało b pewną siłą F to ciało B działa na ciało A siłą F o tym samej wartości i kierunku ale o przeciwnym zwrocie
F?AB= -F?BA
9)PRAWO POWSZECHNEGO CIĄŻENIA (powszechnej grawitacji)
Wartość, z jaka oddziałują na siebie dwa ciała punktowe jest wprost proporcjonalna do iloczynu stałej grawitacji oraz mas tych ciał i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między nim.
F= G Mm/t2
G= 6,67*10-11 Nm2/kg2
10)SIŁA CIĘŻKOŚCI
F?c= mg?
11)PRACA
W= Fs <[W]= 1J = N*m = kg*m2/s2 >
12)MOC
P= W/t <[P]= 1W = J/s>
Dla ciał poruszających się ruchem jednostajnym: P= Fv
13)ENERGIA POTENCJALNA
Ep= mgh
14)ENERGIA KINETYCZNA
Ek= mv2/2
15)TEMPERATURA
Kelvin: T= t 273o
Celcjusz: t = T ? 273o
16)GĘSTOŚĆ SUBSTANCJI
?= m/v <[?]= kg/m3>
17)I ZASADA TERMODYNAMIKI
Całkowita zmiana energii wewnętrznej układu ?U jest równa sumie ciepła Q dostarczonej do układu i pracy W wykonanej nad układem przez siły wewnętrzne.
?U = Q W <[Q]= J = Nm>
ciepło właściwe: c= Q/m?T <[c]= J/ kg*K>
ciepło topnienia = krzepnięcia = parowania = skraplania: c=Q/m
18)RUCH DRGAJĄCY
Amplituda (A) ? to największe wychylenie ciała z położenia równowagi.
Okres drgań (T) ? to czas, w którym ciało wykonuje pełne drganie, tzn. przebywa drogę od jednego skrajnego położenia do drugiego i z powrotem.
T= 2? ?/g
Częstotliwość (f) ? odwrotność okresu. Częstotliwość informuje nas, jaka jest liczba drgań w czasie 1s. Np. jeśli okres T= 1/2s,
to w czasie 1 sekundy nastąpią dwa drgania, jeśli T=3 s, to w czasie 1s nastąpi 1/3 drgania itd.
f= 1/T <[ f ] = 1/s = 1 herc (Hz)>
19)DŁUGOŚĆ FALI
Długość fali to droga, jaka przebywa fala w czasie jednego okresu drgań cząsteczek.
?= vT, ?= v/f <[?]= 1m>
20)CIŚNIENIE
p= F/s <[p]= 1P = N/m2>
ciśnienie hydrostatyczne: p=?gh
21)PRAWO COULOMBA
F= k q1q2/r2
k= 9*109 Nm2/r2
22)NAPIĘCIE ELEKTRYCZNE
U= WA?B/q
23)NATĘŻENIE PRĄDU
I= Q/t <[I]= 1A = c/s>
24)PRAWO OHMA
Natężenie prądu płynącego przewodnik jest wprost proporcjonalne do napięcia przyłożonego do końców przewodnika i odwrotnie. proporcjonalne do jego oporu.
R= U/I <[R]= 1? = V/A>
R= ? l/s
25) I PRAWO KIRCHOFFA
Suma prądów wpływajacych jest równa sumie prądów wypływających z węzła.
I1 I2 = I3 I4 I5
26)ŁĄCZENIE SZEREGOWE ODBIORNIKÓW
Rz= R1 R2 R3 ? Rn
U= U1 U2 U3 ? Un
I=const
27)ŁĄCZENIE RÓWNOLEGŁE ODBIORNIKÓW
1/Rz = 1/R1 1/R2 = 1/R3 ? Rn
U= const
I = I1 I2 I3 ? In
s
28)PRACA PRĄDU ELEKTRYCZNEGO
W= UIt, W= U2/Rt, W= I2R
29)MOC PRĄDU ELEKTRYCZNEGO
P=IU, P=W/t
30)PRĄD PRZEMIENNY W UZWOJENIACH TRANSFORMATORA
U2/U1 = z2/z1
31)SIŁA ELEKTRODYNAMICZNA
Jest to oddziaływanie pola elektromagnetycznego na przewodnik w którym płynie prąd elektryczny.
F= B*I*l <[B]= 1T (tesla)= kg/A*s2 >
32)SIŁA LORENTZA
Jest to siła, która pole magnetyczne oddziałuje na cząstkę, która znalazła się w tym polu.
FL= B*v*q
33)STRUMIEŃ MAGNETYCZNY
Wartość strumienia magnetycznego określa jak dużo linii pola przenika przez dana powierzchnię S.
?= BS
34)ZDOLNOŚĆ SKUPIAJĄCA SOCZEWKI
Z= 1/f
35)ENERGIA FOTONU
E= hf
Stała Plancka: h= 6,62*10-34 Js
36)ZASADA ZACHOWANIA ENERGII W ZJAWISKU FOTOELEKTRYCZNYM
hf= W mv2/2
37)ENERGIA SPOCZYNKOWA CZĄSTKI
E = mc2