!!!WAŻNE!!! Potrzebuję notatke na temat: antyczne źródła kultury europejskiej. Przedmiot: Polski/ WOK

Kultura europejska liczy sobie już ponad 6000 lat i nie ulega wątpliwości, że olbrzymie znaczenie dla jej dzisiejszego kształtu ma Pismo Święto oraz dziedzictwo antyku. I pomimo tego, że kultura masowa coraz szybciej zmienia ogarniający nas świat, wyraźnie widać jak hojnymi spadkobiercami uczyniła nas starożytność. Stając się prekursorem dla tak wielu dziedzin jak: demokracja (greckie państwa-miasta – polis), etyka (przysięga Hipokratesa), matematyka (dzieła Pitagorasa), prawo (rzymskie - stawiane jako wzór) oraz wielu, wielu innych. Nas jednak najbardziej interesuje wpływ antyku i Biblii na nasz język i literaturę. Antyk, czyli starożytny świat, pozostawił po sobie liczne gatunki literackie. Mity greckie i rzymski funkcjonują w literaturze po dziś dzień. Wszelkiego typu toposy oraz motywy są powielane w niemal wszystkich późniejszych epokach. Na przykład motyw wędrówki – zapoczątkowany w „Odysei” Homera – wykorzystywany jest w późniejszych utworach, m.in. znanego polskiego poety Leopolda Staffa, który ową wędrówkę z licznymi przeszkodami nazywa życiem. Gdyż tak jak Odyseusz zatacza pętlę, powracając do miejsca z którego wyruszył, tak samo życie, które rodzi się z nicości, w nicość się zapada. Lecz bogactwo motywów to nie wszystko. Warto zauważyć, że dzięki antykowi nasz rodzimy język wzbogacił się o sformułowanie m.in. takie jak „pięta Achillesa”, które oznacza słaby punkt. Nawiązuje ono do greckiego herosa Achillesa, który za młodu został zanurzony, przez matkę Tedytę, w głównej rzece Hadesu – Styksie – co miało mu zapewnić nieśmiertelność. Jednak morska bogini trzymała swego syna za piętę, stąd jedynym śmiertelnym oraz czułym punktem Achillesa stała się jego pięta, która nie zaznała unieśmiercającego kontaktu z rzeką. Tego typu związków frazeologicznych jest o wiele, wiele więcej, dlatego wymienię tylko te, które są najbardziej powszechne, czyli: „nić Ariadny” (nieoczekiwana pomoc), „węzeł gordyjski” (trudny problem), „syzyfowa praca” (daremny trud) oraz „puszka Pandory” (źródło nieszczęść). Oprócz wyżej wymienionych związków frazeologicznych duży wpływ na naszą kulturę mają mityczne archetypy (wzorce): Ikara (marzyciela), Demeter (matczynej czułości) oraz Prometeusza (zbuntowanego wobec bogów społecznika). Ten ostatni jest szczególnie obecny w polskim romantyzmie (czasie zaborów), gdzie Konrad bohater III części „Dziadów” A. Mickiewicza próbuje podjąć samotną walkę z Bogiem w celu uszczęśliwienia narodu. Te i wiele innych sformułowań oraz stwierdzeń jest widocznych w późniejszych epokach oraz w dzisiejszym świecie. Podobny wpływ na kulturę europejską wywarło najważniejsze dzieło chrześcijan – Pismo Święte. Czyli zbiór 66 (zgodnie z kanonem katolickim – 73) ksiąg kanonicznych (zawierających objawienie Boże) różnych autorów. Tak samo jak działa antyku, Biblia zawiera wiele motywów przewodnich, takich jak miłość („Pieśń nad Pieśniami”, czy „Hymn do miłości”) oraz cierpienie (księga Hioba, „Lament świętokrzyski”). Podobnie archetypy oraz wydarzenia biblijne odbijają się echem w późniejszym epokach, np. mesjanizm (widzenia ks. Piotra z III cz. „Dziadów” A. Mickiewicza). Widzimy, więc na tym przykładzie, że jeden utwór potrafi (oraz czerpie!) z obu starożytnych źródeł jednocześnie! przedstawiając dwie postawy: prometejską oraz mesjanistyczną. Jest to niezbity dowód na to, że kultura europejska posiada wspólny dla siebie korzeń. Innym przykładem wpływu na kulturę europejską są związki frazeologiczne używane po dziś dzień. Sformułowania takie jak: hiobowe wieści, korona cierniowa, czy Sodoma i Gomora są wszystkim powszechnie znane. Biblia jest zatem utworem równie literacko bogatym, jak kompilacja wielu utworów antycznych. Staje się zatem oczywistym fakt, że kultura europejska wywodzi się z tych dwóch źródeł – antyku oraz Biblii – które oba uzupełniając się wzajemnie, tworzą bogactwo naszego kontynentu