Kult św. Aleksego rozwinął się w Polsce w XV stuleciu. Jego popularność może być związana z przybyciem nad Wisłę zwolenników surowej pierwotnej reguły św. Franciszka. Z tego też okresu pochodzi słynna wierszowana legenda, realizująca typowy schemat hagiograficzny. Oto jak wygląda życiorys średniowiecznego świętego: 1) Miejsce urodzin: bogaty rzymski dom. 2) Rodzice: pobożny Eufamijan i miłosierna dla ubogich Aglijas. 3) Okoliczności urodzin: cudowne; małżonkowie nie mieli długo potomka, jednak w końcu Bóg wysłuchał ich modlitw. 4) Młodość Aleksego: do dwudziestego czwartego roku życia młodzian wyróżniał się tylko pobożnością. 5) Wejście na drogę świętości: w dzień zaślubin z Famijaną Aleksy postanawia porzucić dom i żonę. 6) Asceza: Aleksy rozdaje swoje dobra i udaje się na żebraczą wędrówkę (wszak życie to nieustanna pielgrzymka!). 7) Cuda: w mieście Laodycei do bohatera schodzi z obrazu Matka Boża. 8) Asceza: Aleksy wraca do rodzinnego Rzymu; tam, nierozpoznany przez nikogo, mieszka pod schodami we własnym domu, bity i upokarzany przez służbę ojca. 9) Śmierć: w atmosferze cudu; towarzyszą jej niezwykłe wydarzenia. Aleksy jest przygotowany na jej przyjście; spisuje na kartce swój żywot; tę „przesyłkę” z zaświatów odebrać może tylko jego żona. Warto zwrócić uwagę na zakończenie legendy; jest ono niezgodne z hierarchicznym myśleniem średniowiecza. Papież, kardynałowie i cesarz „z swymi kapłany" nie mogą wydobyć z martwej dłoni tajemniczego papieru.
