„Janko Muzykant” Nowela opowiada o biedocie i zacofaniu prostego ludu. Nie są oni w stanie rozpoznać talentu chłopca, prawdopodobnie muzycznego geniusza. W bardzo realistyczny sposób zostało przedstawione tutaj środowisko wiejskie. Już na samym początku dzieła dostrzec można zachowanie kobiet, które skazują matkę Janka i dziecko na śmierć, a sądzą tak po objawach poporodowego wycieńczenia, zachowania kobiety oraz po zachowaniu niemowlaka. Najwyraźniej miały już tego typu doświadczenia, ale w żadnym wypadku nie ma tutaj mowy o wezwaniu na pomoc lekarza. Wzywają raczej księdza, ponieważ ich zdaniem on będzie bardziej potrzebny.