Chemia – jedna z dziedzin nauki, która wiąże się z praktycznym działaniem człowieka. W starożytnym Egipcie znano już obróbkę kamieni szlachetnych, otrzymywanie szkła. Uzyskiwano niektóre metale z rud, próbowano produkować perfumy. W Egipcie znano już metody i sposób działania balsamowania zwłok, ale przede wszystkim, chemia jako jedna z dziedzin nauki, miała być gotowa w służbie pomocy medycznej (lekarstwa). W tamtych czasach oczywiście medykamenty otrzymywane były z ziół. Istnieją przypuszczenia, że wiedza jaką zdobyli Egipcjanie, najpierw pozyskały Chiny, a dopiero później wiedza ta dotarła do basenu Morza Śródziemnego. Metalurgia odegrała ważną rolę w rozwoju chemii. Najpierw nauczono wytapia się metale, które występują w stanie wolnym – złoto, srebro, miedź. Później dokonano otrzymywania ołowiu, żelaza i rtęci. Warto podkreślić, że w tamtych czasach niemałym odkryciem były: zaprawy murarskie, farby, środki myjące(podobne do mydła), ceramika, garbowanie skór oraz stosowanie środków konserwujących. Na początku chemia – alchemia była nauką niekonwencjonalną – nie dla wszystkich. Chodzi o to, że była to nauka tajemna i skryta, a ówcześni „czarodzieje” zajmowali się poszukiwaniami mikstur, które dają im wieczne życie. Szukali oni także odpowiedzi na niektóre nurtujące ich pytania, przez ten czas do alchemii wkroczył świat filozofii. W tamtych czasach nie posiadano takiej wiedzy jak dziś i wiele rzeczy tłumaczono sobie właśnie rozważaniami filozoficznymi. Dziś jednak wiemy, że to właśnie eksperymenty i doświadczenia niewątpliwie pozwoliły nam na bliższe poznanie otaczającego nas świata i wszechświata. Wykształcone osoby w historii chemii próbowały także uzyskać złoto – najcenniejszy z metali, z innych metali. Do dziś złoto jest bardzo cenne. Okres średniowiecza to czas „cofania się” w dziedzinie chemii. Ogromne znaczenie miał wtedy Kościół, który potępiał istnienie jasnego wytłumaczenia w świecie atomów, cząsteczek. Instytucja ta uważała niebezpieczne substancje za złe duchy itp. Dopiero w XIII w. zaczęła rozwijać się chemia europejska. Pierwszym alchemikiem, który przyczynił się do rozwoju tej nauki był Albert Wielki. Odkrył on Arsen w ok.1250r. Zbadał właściwości arszeniku(taka trucizna) wprowadził olej witriolowy dla kwasu siarkowego (VI), zbadał alkohol, który nazwał ognistą wodą(alkohol to substancja palna). Niestety idący postęp w dziedzinie chemii został zatrzymany przez papieża Jana XXII, który w 1317 roku rzucił klątwę na fircyków – próbowali oni sami odkrywać tajemnice alchemii. Po okresie średniowiecza, gdy ludzie lepiej zrozumieli własne potrzeby alchemia zaczęła powoli dojrzewać. Nazwiska ważnych osób, które dorzuciły „swoje trzy grosze” do dziedziny chemii: - XVI w. Paracelsus – wybitny lekarz, uważał bowiem, że chemia powinna wkroczyć w świat lekarstw, odkrył sole miedzi, arsenu, ołowiu. - Robert Boyle – udoskonalił on metodę otrzymywania fosforu, wprowadził wskaźniki kwasowo-zasadowe, wydał książkę The Sceptical Chymist, w której poddał krytyce poglądy alchemików, - Joseph Priestley i Karl Scheele - otrzymanie tlenu, chloru, określenie składu powietrza. - Antoine Laurenta Lavoisiera – sformułował prawo zachowania masy, badał procesy spalania i oddychania, ustalił poznane dotychczas pierwiastki. - John Dalton – atomistyczna teoria budowy materii - Amadeo Avogadro – liczba Avogadro - Michael Faraday – sformułował dwa prawa opisujące proces elektrolizy w sposób ilościowy. - Sir Humphry Bartholomew Davy – angielski chemik, otrzymał nowe pierwiastki metodą elektrolityczną (magnez,lit,potas,stront,sód,bar) - Friedrich Wohler – synteza mocznika (początek współczesnej chemii organicznej) - Svante Arrhenius – chemia roztworów wodnych Odkrycie dokonane przez Niella Bohra, Maxa Plancka, Ernesta Rutherforda, Marii Curie-Składowskiej (polon, rad, prace nad promieniotwórczością, nagroda Nobla) oraz ustalenie prawa okresowości i dokonania klasyfikacji pierwiastków chemicznych przez Dymitra Mendelejewa pozwoliły na opisanie budowy atomu, umożliwiły poznanie wielu procesów. XX wiek to ogromny „dynamit” w świecie chemii. Najważniejsze odkrycia chemików XX wiek: 1900r. – otrzymywanie kwasu siarkowego (VI) nowoczesnymi sposobami 1906r. – synteza pochodnych węglowodorów (cukrów) 1909r. – skala pH 1910r. – łączenie NH3 (nagroda Nobla 1918r.) 1913r. – otrzymywanie poli (chlorku winylu) PVC 1939r. – Linus Carl Paulig opracowanie wiązań chemicznych, tablica elektroujemności Paulinga Nagroda Nobla w 1954r. 1940r. – otrzymywanie nylonu, perlonu 1960r. – synteza chlorofilu – Nagroda Nobla 1965r. 1960r. – 1970r. – prace nad strukturą białek 1985r. – odkrycie fullerenów (alotropowa odmiana węgla) Futbolan - C60 Nagroda Nobla 1996r. 1995r. – badania nad polimerami (nagroda Nobla 2000r.) Potem odkrycie jeszcze jednej alotropowej odmiany węgla – grafen. Nie można zapomnieć także o naszych wybitnych uczonych Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, którzy jako pierwsi otrzymali skroplone powietrze (budowali aparatury do niskich temperatur) badali zachodzące zjawiska w niskich temperaturach. Dziś chemia wygląda zupełnie inaczej. Zmiana sprzętu badawczego pozwoliła na uzyskanie wielu informacji, nauka ta nie jest już tak tajemna jak w średniowieczu. Chemia jest przedmiotem, który "zahacza" o inne dziedziny, dlatego mamy jej duże rozgałęzienia: Chemia: teoretyczna,fizyczna,nieorganiczna,organiczna,kosmochemia,biochemia,chemia rolna,leków,spożywcza,elektrochemia,sądowa,kosmetyczna,środowiska,jądrowa,analityczna, bionieorganiczna, koordynacyjna, radiacyjna i kwantowa. Zapomniałem dodać, że w okresie zaćmienia naukowego, późne średniowiecze ludzie próbowali otrzymać złoto. A w skrócie wyglądało to tak, że alchemicy obiecywali królom pokłady złota - "dzięki mnie będziesz bogaty" itp. wykorzystywali oni promieniotwórczy rozpad pierwiastków chemicznych przez co powstawały atomy złota. Jednak wiele śmiałków straciło przez to życie, gdyż atomy złota, które powstały także emitowały cząstki alfa (jądra helu) i inne, następował okres półtrwania itd. Dziś wiemy, że ten sposób otrzymywania jednego z najcenniejszych metali jest nieopłacalny.
