Sód, Glin, Azot, chlor. krzem, siarka

SÓD
1 Właściwości sodu
- sód jest metalem lekkim o srebrzystej barwie i metalicznym połysku
- jest bardzo miękki
- beż trudu można kroić go nożem
- sód gwałtownie reaguje z wodą i powietrzem ( dlatego przechowuje się go w nafcie bez dostępu tlenu i wilgoci).
2. Sód we wszystkich swoich związkach jest jednowartościowy. Łatwo reaguje z niemetalami:
* z wodorem tworzy bardzo reaktywny wodorek sodu
2Na H2---2NaH
*z gazowym chlorem daje chlorek sodu
2 Na Cl2---2NaCl
* z siarką- siarczek sodu
2Na S---Na2S
3. Wodorotlenek sodu ( Właściwości)
- ciało stałe o barwie białej
- dobrze rozpuszcza się w wodzie, czemu towarzyszy wydzielanie ciepła.
- silnie pochłania wodę i reaguje ze szkłem.
- niszczą bibułę i działają żrącą na skórę
4. Zastosowanie wodorotlenku sodu
Służy do: wyrobu mydła i środków piorących, celulozy i papieru, jedwabiu wiskozowego, szkła, barwników oraz do syntezy innych związków chemicznych. Jest jednym z podstawowych odczynników stosowanych w laboratoriach chemicznych.
GLIN
1.Aluminotermia- jest to egzoenergetyczna reakcja redukcji tlenków metali przy użyciu pyłku glinowego. Proces ten stosowany jest w technice do otrzymywania metali z ich tlenków, metodę tę wykorzystuje się również przy spawaniu.
Pasywacja glinu- stężony kwas azotowy (V) nie reaguje z glinem. Pod wpływem tego kwasu, o silnych właściwościach utleniających, na powierzchni metalu tworzy się ochronna warstwa tlenku.
2. Zastosowanie:
W dużych ilościach używa się go do wyrobu przewodów elektrycznych, a także do budowy aparatury chemicznej stosowanej w przemyśle spożywczym oraz do produkcji naczyń kuchennych. Stosowany jest do produkcji foli aluminiowej która stosowana jest w gospodarstwie domowym. Sproszkowany glin służy do otrzymywania niektórych metali z ich tlenków i jest składnikiem mieszanek termitowych.
3. Właściwości
Glin jest srebrzystym metalem, nieszlachetnym, kowalnym i ciągliwym. Dobrze przewodzi prąd elektryczny i ciepło, natomiast wykazuje małą wytrzymałość na rozerwanie. Jest metalem miękkim. Na powietrzu szybko się utlenia. Reaguje z kwasami przy czym wydziela się wodór
2Al 3H2SO4---Al2(SO4)3 3H2 ?
4. Ważniejsze związki glinu
- Al2O3
- Korund
- Szafir
-Rubin
-Hydraty Al2O3*H2O
-Al.(OH)3- wodorotlenek glinu
-Al2(SO4)3- siarczan glinu
KRZEM
1.Związki krzemu
-SiO- krzemionka
- SiO2- tlen krzemowy (II)
- krzemian wapnia
- szkło kwarcowe
- kwas metakrzemowy SiO2*H2O---H2SiO3
- kwas ortokrzemowy SiO2*2H2O---H4SiO4
- kwas metadwukrzemowy 2SiO2*H2O---H2Si2O5
- szkło wodne
2. Właściwości krzemu
Ciemnoszary kryształ, podobny do kryształu diamentu, półmetal, półprzewodnik. Twardy kruchy o bardzo wysokiej temperaturze topnienia. Mało reaktywny.
3. Zastosowanie
- diody
- tranzystory
- zapalniczki gazowe
- przyrządy optyczne
- naczynia laboratoryjne
- lampy kwarcowe
- przemysł papierniczy
4. Glinokrzemiany- są to krzemiany, w których niektóre atomy krzemu są zastąpione atomami glinu. W ich sieci krystalicznej mogą być też obecne kationy innych metali, jak potas, sód czy wapń.
TLEN
1.Zastosowanie O2
* produkcja kwasów ( HNO3, H2SO4)
* w medycynie
* maski tlenowe dla płetwonurków, lotników kosmonautów itp.
* palniki ( O2H2 lub C2H2)
* jest pierwiastkiem bezwzględnie koniecznym do życia ludzi, zwierząt i roślin.
* paliwo rakietowe
2. Właściwości tlenu
- gaz
- bez smaku i zapachu
- nieco cięższy od powietrza
- słabo rozpuszczalny w wodzie
- aktywny chemicznie
- podtrzymuje palenie ale się nie pali
- reaguje z metalami i niemetalami tworząc tlenki
AZOT
1. Ważniejsze związki azotu
- tlenki azotu
- kwasy azotowe
- amoniak
2. Kwasy
- kwas azotowy (III)- HNO2
- kwas azotowy (V)- HNO3
3. Zastosowanie HNO3
- dotleniacz paliw rakietowych
- sztuczny jedwab
- materiały wybuchowe
- leki
- nawozy sztuczne
- barwniki i tworzywa sztuczne
SIARKA
1.Złoża siarki powstały prawdopodobnie w procesie bakteryjnej redukcji gipsu. Siarka jest niemetalem który w skorupie Ziemskiej stanowi 0,5%. W stanie wolnym występuje w pokładach siarki rodzimej lub pod postacią minerałów. W przyrodzie jest mieszaniną izotopów 32S i 34S oraz zawiera śladowe ilości izotopów 33S i 36S
2. Właściwości siarki
- stała krucha substancja
- niemetal
- barwa żółta
- bez smaku i zapachu
- w wodzie praktycznie nierozpuszczalny
- rozpuszcza się w dwusiarczku węgla raz w organicznym rozpuszczalniku toluenie
- grupa 16 okres 3
- wartościowość II, IV, VI
- w stanie stałym występuje w postaci pierścieniowych cząsteczek
3. Związki siarki
-piryt Fe2S
- blenda cynkowa ZnS
- galena PbS
- anhydryt CaSO4
- gips CaS*2H2O
- boryt Bas
- SO tlenek siarki
-SO2- tlenek siarki (II)
- SO3- tlenek siarki (IV)
- H2SO4- kwas siarkowy (VI)
- H2SO3- kwas siarkowy (IV)
-H2S- Kwas siarkowodorowy
4. Zastosowanie
Siarka jest podstawowym surowcem przemysłu chemicznego, stosowana jest do produkcji: gumy, kwasów, barwników, w akumulatorach
5. Zastosowanie H2SO4
- barwniki i środki piorące
- nawozy sztuczne
- leki
- materiały wybuchowe
- włókna sztuczne
- akumulatory ołowiowe
6. ALOTROPIA SIARKI
Występowanie pierwiastka w więcej niż jednej formie substancji prostej np. siarka rąbowa, siarka jednoskośna ( o długich lekko ściętych igłowatych kryształach.
CHLOR
1. Zastosowanie
- jako gaz bojowy, barwniki, leki, cukiernictwo, tworzywa sztuczne, woda chlorowa, HCl, metalurgia, włókiennictwo
2. Właściwości
- chlor jest żółto- zielonym gazem
- cięższy od powietrza
- duszący zapach
- bardzo toksyczny
- Wartościowość VII, V, III, I, IV,VI
- ma właściwości bielące i odkażające
- reaguje z wieloma metalami i niemetalami
- dobrze rozpuszcza się w wodzie
3. Ważniejsze związki
NaCl, HCl, HClO4, Ca(ClO)2, KClO3, MgCl2*KCl*6H2O- KARNALIT