1. Fuga ( łac. – ucieczka ) to forma polifoniczna, imitacyjna, oparta na ewolucyjnej zasadzie kształtowania. Podstawą fugi jest jednogłosowy temat. Ugrupowanie tematu ma zwykle pewne charakterystyczne cechy, które pozwalają łatwo go wyróżnić wśród pozostałych głosów fugi. Fugę można podzielić na przeprowadzenia. O podziale może zadecydować m.in. plan tonacyjny utworu. W pierwszym przeprowadzeniu temat pojawia się w dowolnym głosie w tonacji zasadniczej, po czym ulega imitacji, to znaczy jest powtarzany kolejno we wszystkich głosach. Głosy towarzyszące pokazom tematu nazywamy kontrapunktem. Następny fragment utworu, w którym nie stwierdza się istnienia tematu w żadnym głosie, nazywamy łącznikiem. Głównym zadaniem łącznika jest modulacja ( przejście do innej tonacji ). W drugim przeprowadzeniu temat pokazywany jest najczęściej w różnych tonacjach pokrewnych. Fugi mogą mieć różną budowę ( różna liczba przeprowadzeń i łączników ), jednak zawsze kończą się w tonacji zasadniczej. Kompozytorzy mogą stosować w fudze bogactwo środków imitacyjnych. Do często spotykanej techniki, powodującej wzrost napięcia należy stretto ( wł. ścieśnienie ). Zjawisko to polega na nakładaniu się tematów w poszczególnych głosach. Temat może ulec zmianom, np. przy zastosowaniu inwersji ( łac. przewrót, odwrócenie ).Spotyka się również zjawisko augmentacji. Jest to przedstawienie tematu w proporcjonalnie zwiększonych wartościach rytmicznych. Zjawisko przedstawienia tematu w proporcjonalnie zmniejszonych wartościach nazywamy diminucją. Fuga może mieć dwa lub trzy tematy. Zwykle tematy różnią się od siebie zasadniczo, silnie kontrastują. Fugi dwu – i trzytematowe są konstruowane w dwojaki sposób: -kompozytor przeprowadza tematy kolejno, by je połączyć w następnych przeprowadzeniach, -tematy występują równocześnie już w pierwszym przeprowadzeniu. 2. JOHANN SEBASTIAN BACH ( ur. w 1685 w Eisenach, zm. w 1750 w Lipsku ) to genialny kompozytor niemiecki i organista. Był najmłodszym, a jednocześnie najwybitniejszym z sześciu synów Johanna Ambrosiusa, muzyka miejskiego w Eisenach. Sam również miał liczną rodzinę: z pierwszą żoną Barbarą – siedmioro dzieci, z drugą – Anną Magdaleną – trzynaścioro. Jednakże dziesięcioro z nich zmarło w okresie niemowlęctwa lub we wczesnych latach dziecięcych. Mając na utrzymaniu liczną rodzinę musiał przenosić się w poszukiwaniu większych zarobków. W latach: 1703 – 1707 – był organistą w Arnstadt i Muhlhausen; 1708 – 1714 – był muzykiem i organistą na dworze księcia Wilhelma Ernesta w Weimarze; do jego obowiązków należała gra na organach i klawesynie oraz działalność w kapeli dworskiej. Miał też obowiązek komponowania dla owej kapeli jednego utworu w ciągu miesiąca. Rozpoczął też działalność pedagogiczną ucząc muzyki członków rodziny książęcej. 1714 – 1717 – był koncertmistrzem kapeli weimarskiej; komponował wiele utworów klawesynowych o charakterze dydaktycznym dla swojego licznego potomstwa. 1717 – 1723 – był organistą na dworze księcia Leopolda w Kothen; 1723 – 1750 – był kantorem szkoły św. Tomasza w Lipsku. W latach 1723 – 1741 prowadził tam koncerty Collegium Musicum. Do jego obowiązków należało prowadzenie nabożeństw i gra w kościele w czasie uroczystości. Kontynuował swą pracę pedagogiczną, wyjeżdżał też do innych miast niemieckich , gdzie występował jako wirtuoz – organista. Pod koniec życia cierpiał na chorobę oczu, która doprowadziła go do całkowitej ślepoty. Pochowany został w Lipsku przy Kościele św. Jana, a w 1949 roku przeniesiono jego prochy do Kościoła św. Tomasza. Twórczość J. S. Bacha Utwory wokalno – instrumentalne - Kantaty (ok. 200) - Pasje ( do dziś przetrwały tylko dwie: według św. Mateusza i św. Jana ) - Motety - Oratoria ( największe z nich to Oratorium na Boże Narodzenie ) - Msze ( m.in. Wielka Msza h – moll ) - Magnifikat Utwory instrumentalne - muzyka organowa: opracowania chorałowe, wariacje, preludia, fantazje, toccaty, fugi, sonaty - muzyka klawesynowa: preludia, fugi, tańce, toccaty, partity, inwencje dwugłosowe i trzygłosowe, suity angielskie, suity francuskie, 2 zbiory preludiów i fug we wszystkich tonacjach pt. Das Wohltemperierte Klavier”, „Musikalisches Opfer” oraz „Kunst der Fuge” - muzyka kameralna: sonaty i partity na skrzypce solo, suity wiolonczelowe, 6 sonat skrzypcowych, 6 sonat fletowych - muzyka orkiestrowa: koncerty na instrumenty solowe, concerti grossi ( VI koncertów brandenburskich ), 4 suity orkiestrowe. Podałam informacje na temat fugi oraz krótki życiorys i najważniejsze utwory Bacha. Oczywiście nie jest to z netu, tylko wszystko opracowywałam sama. W razie pytań, proszę o kontakt. Pozdrawiam.
