Forma opisowa: Uczniowie próbowali się sprzeciwiać działaniom rusyfikacji, dlatego organizowali różne tajne stowarzyszenia i zakładali kółka dla osób, które chciały poznać polską kulturę. Jednym miejscem takich spotkań była "górka Gontali". Spotkania te były jedną z metod, którą posługiwali się młodzi Polacy, w ramach sprzeciwu rusyfikacji i szerzenia patriotyzmu wśród rówieśników. Czytano tam zakazaną, polską literaturę, śpiewano polskie pieśni narodowe i hartowano ducha Polskości. Metodą walki z rusyfikatorami było także mówienie na przerwach międzylekcyjnych po polsku. Forma od myślinków: - tajne spotkania młodzieży polskiej - czytanie zakazanych książek, nie tylko polskich, ale także Szekspira i Moliera - nie porzucanie wiary i obyczajów
