Opisz krótko i dość szczegółowo: - morfologia  morza

Opisz krótko i dość szczegółowo: - morfologia  morza
Odpowiedź

Morfologia dna Morza Bałtyckiego jest bardzo zróżnicowana, uwarunkowana głównie przez wgłębna budowę geologiczną, tektonikę i działalność czynników morskich zwłaszcza falowania i prądów. Na dnie Morza Bałtyckiego występują jednostki strukturalno – morfologiczne: a) szelf przybrzeżny – jest łagodnie opadającym do głębokości około 200 m przybrzeżnym fragmentem dna zalanym przez morze. Obejmuje południowo – zachodnia cześć dna Bałtyku wraz z wyspa Bornholm, dalej strefy przybrzeżne, części południowej i południowo – wschodniej morza, znaczna część Zatoki Botnickiej. b) równiny pagórkowate – znaczna część dna Bałtyku Środkowego, Bałtyku Południowego oraz środkowa część Zatoki Fińskiej. c) równiny akumulacyjne dna kotlin – w głębszych partiach obu głębi gotlandzkich. Występują dwie zasadnicze odmiany rzeźby dennej: a) rzeźba abrazyjno – akumulacyjna – występuje w strefie wpływu falowania. b) rzeźba akumulacyjna w strefie dna morskiego z obfitym dopływem materiału osadowego. Wśród form morfologicznych dna Morza Bałtyckiego można wyróżnić 4 typy genetyczne rzeźby: a) przybrzeżne równiny akumulacyjno – abrazyjne (do głębokości 50 m n.p.m) z podtypami: - równiny abrazyjne miejscami z zachowanymi formami akumulacyjnymi lub erozyjnymi; - równiny abrazyjne nachylone; - równiny akumulacyjno – abrazyjne z reliktami rzeźby erozyjnej i pasm morenowych. Stanowią one pasy o różnej szerokości i przylegają do lądu oraz otaczają wyspy. Największe obszary zajmują one u południowych wybrzeży Finlandii, na zachód od wybrzeży zachodniej Estonii i dalej ku południowi aż po północny kraniec półwyspu Sambia. Abrazyjne części równin przybrzeżnych wypreparowane są w utworach różnego wieku – u południowych wybrzeży w utworach plejstoceńskich, natomiast w części północnej w utworach starszego podłoża, np. w skalach prekambryjskich wzdłuż wybrzeży szwedzkich, w skałach dolnego paleozoiku wokół wyspy Gotlandii i Olandii oraz w sąsiedztwie wybrzeży estońskich. b) równiny progowe – nachylone monoklinalnie, z predysponowaną rzeźbą erozyjno – denudacyjna, występują w Depresji Środkowobałtyckiej. Spotykamy tu wyraźne progi – questy, zw. tez glintami, wypreparowane w skałach z okresu ordowiku, syluru i dewonu. Rzeźba questowa dna występuje najwyraźniej w obrębie Głębi Północnogotlandzkiej i północnej części Głębi Wschodniogotlandzkiej, skąd dochodzi aż do wylotu Zatoki Finskiej. c) c) równiny akumulacyjne kotlin podwodnych: - płaskie, - subhoryzontalne, Są one typowe dla południowej części Morza Bałtyckiego, gdzie zajmują południową część dna Głębi Wschodniogotlandzkiej, południową i środkową część Zatoki Ryskiej, Kotlinę Zatoki Gdańskiej i Głębi Gdańskiej, Rynnę Słupską oraz Kotlinę Bornholmską. Peryferyjne części wymienionych akwenów zbudowane są zwykle z subhoryzontalnych równin podwodnych, natomiast ich części centralne mają dno płaskie. d) równiny akumulacyjno-abrazyjne – pagórkowate z predysponowaną rzeźbą glacjalną pasm morenowych. Stanowią najczęściej przedłużenie przybrzeżnych równin w kierunku morza, otaczając równiny akumulacyjne kotlin podwodnych oraz równiny questowe. Rozwinięte są one najbardziej na południe od Gotlandii, gdzie tworzą rozległe ławice podwodne, a mianowicie Ławicę Hoburg i Ławicę Środkową.

Dodaj swoją odpowiedź