Klasycyzm: -charakterystyczne gatunki: bajka, satyra, poemat heroikomiczny (głównie gatunki o rodowodzie antycznym) -pochwała rozumu i racjonalności -utylitaryzm -stosowanie zasad DECORUM -nacisk na dydaktykę i moralizatorstwo -przestrzeganie czystości gatunkowej -tworzenie według zasad i reguł -zasada mimetycznego naśladowania rzeczywistości -tradycjonalizm-nieustanny dialog z przeszłością, zwłaszcza antyczną -harmonia, jasność, proporcja, np. w zakresie budowy utworu Sentymentalizm: -charakterystyczne gatunki:sielanka, powieść sentymentalna -nacisk na uczuciowość, dobroć -hasło powrotu do natury -eksponowanie wewnętrznych przeżyć- autoanaliza -nastawienie na wzruszenie odbiorcy -odwołanie do ludowych środków wyrazu -tematyka miłosna, na ogół szczęśliwa, chociaż niepozbawiona rozstań, scen zazdrości i samotności
Klasycyzm- Nawiązuje do wzorców antycznych. Podejmuje tematy polityczne i kwestie moralne. Kreuje wzorzec obywatela "oświeconego": mądrego politycznie, wykształconego, świadomeg. Cechuje go utylitaryzm, czyli użyteczność. Służy krzewieniu nowych, oświeceniowych poglądów. Jest dydaktyczno moralizatorski- krytykuje konserwatyzm i uczy jak należy postępować. Stosuje antyczne gatunki literackie: bajkę, satyrę, hymn. Przedstawicielem tego urtu w polsce jest Ignacy Krasicki. Sentymentalizm- Nurt związany z filozofią Jana Jakuba Rousseau, propagującego odejście od cywilizacji i powrót do świata natury jako tego, który uzdrawia stosunki międzyludzkie. Stąd w utworach sentymentalnych do głosu dochodzą emocje: zachwyt przyrodą, miłość, przyjaźń. Gatunki charakterystyczne dla sentymentalizmu to pieśń i sielanka. Przedstawiciel nurtu w polske: Franciszek Karpiński.