Historia skautingu ma już prawie 100 lat. Niewiele krótsze są dzieje harcerstwa. Układają się w fascynującą opowieść o czasach młodości naszych pradziadków, wojennych losach sprzed kilkudziesięciu lat, odbudowie Polski i jej przeobrażeniach. Opowieść harcerską tworzą zapisy z kronik drużyn o wyprawach zastępów, obozach, zdobywaniu stopni i sprawności, a także - daty i wydarzenia z pierwszych stron gazet. . . Początki skautingu Robert Baden-Powell, twórca skautingu, był oficerem armii brytyjskiej, doskonałym dowódcą, a przy tym pisarzem, pedagogiem i świetnym rysownikiem. W wojnie przeciwko Burom (potomkom holenderskich osadników) w Afryce wsławił się odważną i pomysłową obroną miejscowości Mafeking. Doświadczenia wojskowe stały się źródłem znakomitego pomysłu generała. W 1907 r. Baden-Powell zorganizował pierwszy obóz dla chłopców na wyspie Brownsea. W rok później wydał książkę „Scouting for Boys", w której zamieścił ideę i podstawowe zasady skautingu. Skauting rozwijał się błyskawicznie, ogarnął całą Anglię, wkrótce cały świat. Do pracy skautowej włączyła się również jego żona, Olave. W 1920 r. gen. Baden-Powell został uznany przez wszystkie organizacje skautowe „Naczelnym Skautem Świata". Baden-Powell zmarł w roku 1941 w Kenii, gdzie spędził ostatnie lata życia. W liście pożegnalnym do wszystkich skautów napisał: „Spróbujcie pozostawić świat troszkę lepszym niż go zastaliście". Harcerstwo * 1909 - Idea skautingu trafia do działaczy polskich organizacji młodzieżowych, m.in: "Sokoła", "Zarzewia", "Eleusis". * 1910 - Andrzej Małkowski tłumaczy na język polski książkę R. Baden-Powella "Scouting for Boys". Tytuł tłumaczenia brzmi "Skauting jako system wychowania młodzieży". * 1911 - 22 maja A. Małkowski wydaje rozkaz o powołaniu pierwszych drużyn skautowych. 15 października ukazuje się we Lwowie pierwszy numer czasopisma "Skaut" (wydawano je od roku 1939). * 1913 - W lipcu na Wszechbrytyjskim Zlocie w Birmingham reprezentacja skautów z trzech zaborów występuje pod polskim sztandarem. * 1914 - Początek I wojny światowej. Wielu starszych skautów wstępuje do Legionów. * 1918 - 1- 2 listopada w Lublinie, na zjeździe organizacji skautowych z terenów zaborów, powstaje zjednoczony Związek Harcerstwa Polskiego. Organizacja liczy ponad 33 tys. harcerek i harcerzy. * 1919 - 16 stycznia w katastrofie morskiej w Cieśninie Messyńskiej ginie A. Małkowski. Płynął z Francji do Odessy z misją do oddziałów wojsk polskich. * 1920 - Harcerze i harcerki biorą udział w wojnie z bolszewikami. W bitwie warszawskiej ginie ks. hm. Stanisław Skorupka. 31 grudnia rozpoczął się I Walny Zjazd ZHP. Przyjął Statut, Prawo i Przyrzeczenie, wybrał władze ZHP. * 1924 - Powstają pierwsze drużyny harcerskie na obszarach zamieszkałych przez Polaków, należących do państwa niemieckiego (Śląsk, Warmia, Mazury). To początek chlubnej historii ZHP w Niemczech. * 1926 - Powstaje Czerwone Harcerstwo, związane z młodzieżowym ruchem socjalistycznym. * 1931 - Ukazuje się książka autorstwa A. Kamińskiego zatytułowana "Antek Cwaniak". Rozwija się gałąź harcerstwa przeznaczona dla młodszych dzieci - zuchów. Osnową pracy z zuchami jest zabawa tematyczna. * 1935 - W lipcu odbywa się jubileuszowy Zlot Harcerstwa Polskiego w Spale (w 25-lecie harcerstwa). Pokazuje bogaty dorobek ZHP. W drużynach rozwija się żeglarstwo i szybownictwo, krótkofalarstwo, strzelectwo, turystyka, sport. Coraz więcej programów i zadań harcerskich służy społeczeństwu. Własnością ZHP są liczne domy harcerza i ośrodki szkoleniowe. * 1936 - ZHP zostaje uznane stowarzyszeniem wyższej użyteczności. * 1938 - We wrześniu zostaje powołane "Pogotowie Harcerek". Kieruje nim hm. Józefina Łapińska. Harcerki odbywają szkolenie sanitarne, obrony przeciwlotniczej, łączności. * 1939 - W maju zostaje powołane w całym kraju "Pogotowie Harcerzy", w ramach którego prowadzi się szkolenia harcerzy do służb pomocniczych wojska. We wrześniu harcerki i harcerze walczą w obronie Warszawy, bronią wieży spadochronowej w Katowicach. 27 września kierownictwo ZHP podejmuje decyzję o przejściu harcerstwa do konspiracji i przyjęciu kryptonimu Szare Szeregi. Naczelnikami Szarych Szeregów byli: hm. Florian Marciniak (aresztowany przez Niemców, zginął w obozie w Gross Rosen), hm. Stanisław Broniewski "Orsza", hm. Leon Marszałek. Do najsłynniejszych działań bojowych Szarych Szeregów należy akcja pod Arsenałem, przeprowadzona 26 marca 1943r. Szare Szeregi miały swój wewnętrzny podział wg wieku: - "Zawisza" (najmłodsi, 12-14 lat) - szkolenie harcerskie, pomoc z "małej dywersji" przygotowanie do służb pomocniczych, - Bojowe Szkoły (15-17 lat) - mała dywersja, szkolenie do służb pomocniczych i walki zbrojnej, - Grupy Szturmowe (od 18 lat) - walka zbrojna, tzw. wielka dywersja. Szare Szeregi przyjęły program "Dziś-jutro-pojutrze". "Dziś" oznaczało przygotowanie się do walki z wrogiem, "jutro" - jawną walkę, powstanie, a "pojutrze" - naukę i pracę w wolnym kraju. Do historii, nie tylko harcerskiej, trafiły imiona "Zośka" (Tadeusza Zawadzkiego), Alka (Aleksego Dawidowskiego), "Rudego" (Jaja Bytnara). * 1944 - 1 sierpnia wybucha Powstanie Warszawskie. Harcerstwo mocno zaznaczyło w nim swój udział. Zawiszacy obsługują Harcerską Pocztę Polową. Harcerskie bataliony "Zośka" i "Parasol" zaliczane są do najwaleczniejszych oddziałów powstańczych. * 1945 - Rozkazem naczelnika, hm. L. Marszałka, Szare Szeregi zostają rozwiązane, na terenach wyzwalanych ZHP wraca do jawnego życia. * 1947 - Wchodzi w życie program Harcerskiej Służby Polsce, zawierający zadania związane z odbudową kraju, zagospodarowaniem Ziem Zachodnich, zwalczaniem analfabetyzmu. * 1950 - ZHP przestaje istnieć jako samodzielna organizacja. Decyzją władz państwowych harcerstwo zostaje włączone do Związku Młodzieży Polskiej, od tej pory istnieje Organizacja Harcerska ZMP, w której zrezygnowano z tradycyjnego munduru, stopni, sprawności. Zastępy i drużyny przestają pełn ić swoje dotychczasowe funkcje. Zamiast krzyża harcerskiego członkowie OH ZMP noszą kolorowy znaczek. * 1956 - W sierpniu OH ZMP przekształca się w Organizację Harcerską Polski Ludowej, ma to być samodzielna organizacja, która szerzej korzysta z dobrobytu ZHP. W grudniu Zjazd Łudzki, na którym spotykają się instruktorzy OHPL, instruktorzy przedwojennego i powojennego ZHP oraz dawni członkowie Szarych Szeregów, reaktywuje Związek Harcerstwa Polskiego. Powracają harcerskie symbole i umundurowanie. * 1958 - Powstaje "Nieprzetarty Szlak" (ruch programowo-metodyczny skupiający drużyny dla niepełnosprawnych). * 1965 - Pierwszy alert Naczelnika ZHP ("Harcerski Zwiad Wiosenny") * 1966 - początek "Operacji 1001-Frombork" (trwała do 1973r.). * 1974 - Początek operacji "Bieszczady 40". Harcerze są obecni w Bieszczadach do dziś (coroczna Bieszczadzka Akcja Letnia). * 1980 - W wielu środowiskach powstają kręgi instruktorskie im. A.Małkowskiego. * 1981 - VII Zjazd ZHP opowiada się za odnową harcerstwa. * 1989 - XXVI Zjazd ZHP (kolejność zjazdów liczymy teraz od roku 1920) uchwala nowy tekst Przyrzeczenia i Prawa, nowy Statut. * 1990 - Na XXVIII Zjeździe ZHP w Bydgoszczy na funkcję Przewodniczącego ZHP wybrany zostaje hm. Stefan Mirowski, a na funkcję Naczelnika ZHP - hm. Ryszard Pacławski. Zjazd zapoczątkowuje zmiany ideowe i programowe w harcerstwie. * 1993 - XXIX Zjazd ZHP w Warszawie, na którym przyjęto m.in. ważną uchwałę o rozwoju duchowym ZHP. * 1995 - W czerwcu Zjazd ZHP przywrócił historyczną rolę Przyrzeczenia. W dniach 3-15 sierpnia odbył się Światowy Zlot Harcerstwa Polskiego w Zegrzu. Od zlotu w ZHP realizowane są propozycje programu "Moje ojczyzny": "Woda jest życiem", "Odkrywcy Nieznanego Świata". "Paszport do Europy", "Bądź gotów", "Ścieżkami zdrowia". * 1996 - Przytjęcie ZHP do Światowej Organizacji Skautowej (WOSM) i Światowego Stowarzyszenia Dziewcząt Przewodniczek i Dziewcząt Skautek (WAGGGS). * 1999 - Po reformie administracyjnej w kraju w ZHP funkcjonuje 17 chorągwi. ANDRZEJ MAŁKOWSKI, 1888 - 1919 Był twórcą polskiego skautingu, a wcześniej działaczem polskich organizacji młodzieżowych i niepodległościowych. Wszedł w skład pierwszych polskich władz skautowych. Był redaktorem wychodzącego we Lwowie "Skauta". Wraz ze swoją żoną O. Drahonowską-Małkowską zamieszkał w Zakopanem, tworząc tam silny ruch harcerski. W 1914r. wstąpił do Legionów Polskich, opuścił je, kiedy odmówił złożenia przysięgi na wierność cesarzowi austriackiemu. Trafił do Stanów Zjednoczonych, gdzie organizował polskie drużyny harcerskie. Był żołnierzem w armii kanadyjskiej, a później w armii gen. Hallera. Płynąc w misji wojskowej do Odessy zginął w katastrofie okrętu w Cieśninie Messyńskiej. OLGA DRAHONOWSKA-MAŁKOWSKA, 1888-1979 Wybitna instruktorka , harcmistrzyni Rzeczypospolitej, twórczyni harcerstwa żeńskiego. Przed I wojną mieszkała z mężem w Zakopanem, gdzie wspólnie prowadzili pracę harcerską. W okresie międzywojennym kierowała założoną przez siebie Harcerską Szkołą Pracy w Sromowcach Wyżnych w Pieninach, znaną jako Cisowy Dworek. Była również czynną działaczką międzynarodowego ruchu skautek. W czasie II wojny światowej znalazła się w Wielkiej Brytani, gdzie m.in. prowadziła szkołę dla polskich dzieci. W 1961r. wróciła do kraju. Ostatnie lata życia spędziła w Zakopanem. Zmarła 15 stycznia 1979., w 60. rocznicę śmierci Andrzeja. Mogiła Olgi, a także symboliczny grób Andrzeja Małkowskiego znajdują się na zakopiańskim cmentarzu. ALEKSANDER KAMIŃSKI, 1903-1978 Swoją harcerską pracę w dużej mierze poświęcił stworzeniu ruchu zuchowego, odmiennego od skautowych "wilcząt" (podstawą zachowania stała się zabawa tematyczna nawiązująca do spraw bliskich dziecku). W czasie II wojny światowej redagował "Biuletyn Informacyjny"- największe pismo konspiracyjne. Kierował również konspiracyjną organizacją "Wawer". Po wojnie aktywnie włączał się w odbudowę Związku. Z powodu swoich przekonań został odsunięty od pracy w harcerstwie (1947). W grudniu 1956 r. był jednym z pomysłodawców i realizatorów idei odrodzenia harcerstwa. Podczas Zjazdu Łudzkiego został wybrany przewodniczącym Naczelnej Rady Harcerskiej. Cieszył się ogromnym autorytetem o poważaniem wśród harcerzy i instruktorów. A. Kamiński był historykiem i pedagogiem, zajmował się pedagogiką społeczną. Zasłynął również jako autor opowieści z życia konspiracyjnego harcerstwa "Kamienie na szaniec", a także zuchowej trylogii: "Antek Cwaniak", "Książka wodza zuchów", "Krąg rady" oraz biografii polskiego harcerstwa zatytułowanej "Andrzej Małkowski". LICZĘ NA NAJ
Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP) – największa polska organizacja harcerska, powstała w dniu 1 listopada 1918roku, z połączenia wszystkich wcześniej działających organizacji harcerskich i skautowych, z trzech zaborów. Jest wychowawczym, patriotycznym, dobrowolnym i samorządnym stowarzyszeniem otwartym dla wszystkich bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie. Wychowanie w ZHP opiera się na normach moralnych, wywodzących się z uniwersalnych, kulturowych i etycznych wartości chcrześcijańskich, kształtuje postawy szacunku wobec każdego człowieka, uznając system wartości duchowych za sprawę osobistą każdego członka Związku. Nazwę Związek Harcerstwa Polskiego nosiły również poprzedniczki obecnego ZHP: organizacja skautowa kierowana przez Naczelną Komendę Skautową w Warszawie, działająca do 1 listopada 1916 roku; organizacja harcerska działająca na terenie Królestwa Polskiego (regencyjnego), działająca od 2 listopada 1916 do 2 listopada 1918. Związek Harcerstwa Polskiego jest ogranizacją non- profit, od 16 lutego 2004roku zarejestrowany jest jako ogranizacja pożytku publicznego. Ponadto przez wiele lat posiadał status stowarzyszenia wyższej uzyteczności. Związek Harcerstwa Polskiego liczy 98 458 członków [ dane z 31.12.2009]. Jest członkiem Polskiej Rady Młodzieży.