Monsuny są charakterystycznymi wiatrami strefy okołozwrotnikowej. Typowym obszarem monsunowym jest południowa i południowo-wschodnia Azja, lecz występują one także we wschodniej Afryce oraz w północnej Australii. Przyczyną cyrkulacji monsunowej jest nierównomierne nagrzewanie się sąsiadujących ze sobą dużych obszarów oceanicznych i lądowych. Woda nagrzewa się wolniej od lądu, ale dłużej utrzymuje ciepło. Powoduje to powstawanie monsunów: -letniego (morskiego)-latem kontynent azjatycki silnie się nagrzewa. Od niego nagrzewa się powietrze, które unosi się do góry. W ten sposób nad kontynentem tworzy się niż termiczny. Nad oceanem powietrze jest chłodniejsze i wilgotniejsze niż nad lądem-tworzy się tam wyż. Wobec tego ruch przypowierzchniowych warstw powietrza odbywa się z oceanu na ląd. Przynosi on nad ląd dużo wilgoci, więc latem często występują opady deszczu. Na drodze monsunu letniego wyrasta w południowej Azji ogromna bariera górska, Himalaje. Po południowych stokach tych gór powietrze wznosi się i ochładza. Zawarta w nim para wodna skrapla się przez co padają tam częste i obfite deszcze. -zimowego (lądowego)-w zimie ląd ochładza się bardzo szybko i tworzy się obszar wysokiego ciśnienia (wyż). Wody Oceanu Indyjskiego działają natomiast ocieplająco na zalegające tam powietrze. Unosi się ono do góry. Tworzy się niż baryczny. W konsekwencji zimą monsuny wieją znad Azji ku Oceanowi Indyjskiemu. Są to wiatry chłodne i suche. Wpływ na gospodarkę: Wysokie opady letnie w południowej i południowo-wschodniej Azji sprzyjają rozwojowi rolnictwa, a szczególnie uprawie ryżu. Plony tego zboża, które jest podstawowym pożywieniem mieszkańców tej części Azji, zbiera się w niektórych rejonach nawet trzy razy w roku."
Przykładowe pytania na ustny egzamin maturalny z geografii
PRZYKŁADOWE PYTANIA
NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII
I. GEOGRAFIA GOSPODARCZA ŚWIATA
1. Wymień rodzaje upraw przemysłowych na świecie. Przedstaw rejonizację dowolnej uprawy.
2. Omów rejonizację upraw...