1.Starożytność/ Antyk Podstawa późniejszych odwołań, wieki, podczas których powstały i utrwalały się klasyczne wzorce oraz wartości. Myśl i dorobek artystyczny twórców antyku będzie odwiecznym autorytetem. Krystalizują się gatunki literackie i normy tworzenia sztuki. - czas: do V wieku n.e - przedstawiciele: Homer, Sofokles, Ajschylos, Platon 2. Średniowiecze Mistycyzm, teocentryzm( Bóg w centrum wszechświata), uniwersalizm. Epoka religijna, uduchowiona, kierująca myśl ludzką ku Bogu i pozaziemskim wartościom. Modny temat śmierci (danse macabre). Ogromna rola symbolu, wiara w magię liczb, wymowę znaków natury. Dualizm wartości (podział na dobro i zło, niebo i piekło, duszę i ciało). Postrzeganie życia ludzkiego jako kruchego, przemijalnego, pełnego cierpień, rozdartego pomiędzy wartościami niebiańskimi a ziemskimi (św. Augustyn) -czas: 476r. - 1450, 1453, 1492( trzy daty graniczne), w Polsce od 966r. - przedstawiciele: Gall Anonim, Jan Długosz, św. Augustyn 3. Renesans Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, apocentryzm (człowiek w centrum zainteresowania), humanizm, reformacja, zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk według ideałów klasycznych, ideał człowieka wszechstronnie wykształconego: uczonego- artysty. - czas: XVI wiek: Włochy od XIV do XVI wieku, Polska od XVI do lat 30 XVII wieku - przedstawiciele: Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Piotr Skarga 4. Barok Epoka uduchowiona, mistyczna, u podłoża filozofii leży poczucie przemijalności życia i kruchości istoty ludzkiej. Zwrot ku Bogu i religii, myśl o życiu pozaziemskim. Nipokój i ozdobność w sztuce, celem wyrażenie uczuć oraz zszokowanie odbiorcy pomysłem. Szatan, piekło, śmierć- typowe motywy sztuki. - czas:XVII wiek - przedstawiciele: Zbigniew Morsztyn, Wacław Potocki, Jan Chryzostom Pasek 5. Oświecenie Wiek oświecony- rozumu, powrotów do ideałów klasycznych. Wszechstronny rozwój nauki, rozwój prasy,szkolnictwa i norm klasycznych w sztuce. Racjonalizm, empiryzm, sensualizm w ideologii- a zatem metody rozumowego i doświadczalnego pojmowania i badania zjawisk. - czas: wiek XVIII - przedstawiciele: Ignacy Krasicki, Adam Naruszewicz, Jan Ursyn Niemcewicz
