Zabytki architektury
1.Baranów Sandomierski;-Zamek Leszczyńskich, Lubomirskich, Krasickich;renesansowy;-Ogród geometryczny.2.Biecz;-kościół Bożego Ciała koniec XV w z dzwonnicą obronną i basztą brzybramną,-fragment murów miejskich z barbakanem,-Gotycki szpital sw Ducha połowa XV w,-Plebania XVIIw,-Klasztor i Kośćiół Reformatorów 1645-63,-kamienice; Zbója Becza,Dom Barianów,Rokickich z basztą Radziecką,Kromerówka,-zabytkowe kapliczki,-Kolegiata,-Kościół św Anny,stelle,-Kamienica Barian Rokickich,-Dom Kromera,-Ratusz,-Mury Miejskie.3.Brzeg;- •renesansowy zamek z XVI wieku rezydencja Piastów zwana Śląskim Wawelem, obecnie Muzeum Piastów Śląskich,
•kościoły gotyckie i barokowe ,•barokowy Kościół Św. Krzyża z XVIII wieku, •renesansowy ratusz z XVI wieku ,•Gimanzjum Piastowskie założone w 1569 roku ,•Kamienice przy Rynku, •fragmenty murów miejskich z Bramą Odrzańską ,4.Chełmno;-renesansowy ratusz,-Kościół NMP XIII w,-Kościół Franciszkański św Jakuba XIII-XIVw,-Kościół Dominikański św Piotra i Pawła XVIIIw,-Klasztor Cysterek,-Kośćóó św Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty,-Kościół szpitalny św Ducha ,-kaplica św Marcina,-Brama Grudziądzka jedynie zachowana brama miejska,-prawie kompletny obwód murów miejskich z basztami,5.Chęciny;- •Zamek biskupi (XIII/XIVw), •Klasztor franciszkanów, •Kościół parafialny,•Średniowieczny układ urbanistyczny,6.Chochołów;•Drewniana zabudowa wsi podhalańskiej,-muzeum Powstania Chochołowskiego,7.Cieszyn; •Zamek książęcy z kaplicą ,•Pałac Larischów,•Kamienice podcieniowe,•Ratusz,•Kościół Ewangelicki,-Kościół pod wz św Marii Magdaleny,-Studia Trzech Braci,8.Częstochowa;-Jasna Góra-Zespół klasztorny zakonu Paulinów,9.Dębno Podhalańskie;-Drewniany kościół św Michała 2 poł XV w,10.Frombork; •wzgórze katedralne, •Katedra pw. Najświętszej Panny Marii Wniebowziętej i św. Andrzeja Apostoła ,•muzeum Mikołaja Kopernika,•kanonie zewnętrzne ,•nowy Pałac Biskupi, •dawny kościół parafialny pw. św. Mikołaja, •zespół poszpitalny św. Ducha i kaplica św. Anny - Muzeum Historii Medycyny,-Obserwatorium Astronomiczne,-Renesansowa płyta nagrobna,-fragment murów i baszty.11.Gniew;-Zamek Krzyżacki XIII gotyk,-Pałac Marysienki,-starówka o zachowanym średniwiecznym układzie przestrzennytm,-Gotycki Kościół św mikołaja XIV w,-Kamienice w Rynku,-Pozostałości murów obronnych miasta i zespołu zamkowego,12.Gniezno; •Kościół archikatedralny grobem Sw Wojciech i jego relikwiami oraz słynne brązowe Drzwi gnieźnieńskie XII w,- Relikfiasz z relikfiami św Wojciecha,-Gotycki Portal nad drzwiami Gnieznie,-Prymas wyszyński figura,-Pałac Arcybiskupi,13.Gołuchów;- Zamek Leszczyńskich i Czrtoryskich,-rozległy park krajobrazowy,-Pałac Myśliwski,14.Henryków;- Zespół opactwa cystersów/Malowidła sadu ostatecznego, 15.Jawor; •Ewangelicki kościół Pokoju ,•Kościół parafialny.,•Rynek z kamienicami podcieniowymi,16.Jelenia Góra; •Kamienice podcieniowe,•Kościół ewangelicki,•Kościół farny,-nagrobki przy kosciele Garnizonowym,-Kościół Pankracego,-wieża bramy Zamkowej,-Portal cerkwi św Piotra i Pawła,-Epitafium na scianie Kościoła św krzyża,-Baszta miejska,17.Kalisz; •Katedra świętego Mikołaja, •Franciszkański zespół klasztorny: –Kościół św. Stanisława Biskupa z 1257 r.,–Przykościelna kaplica Męki Pańskiej, gotycka, –Klasztor z XIV w., obecnie barokowy,
•Pobernardyński zespół klasztorny: –Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z 1607 r.,–Klasztor z 1622 r–Brama klasztorna, barokowa, –Dzwonnica, barokowa,
•Pojezuicki kościół garnizonowy św. Stanisława i św. Wojciecha z 1595 r., bazylikowy, barokowy, –Nagrobek arcybiskupa Karnkowskiego z 1611 r., •Kościół kolegiacki Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny z 1353 r., –Poliptyk gotycki z 1500 r., •Poreformacki zespół klasztorny z 1673 r.: –Kościół świętego Józefa i świętego Piotra z Alkantary, •D. klasztor Kanoników Laterańskich z 1448 r., gotycki,
•Kościół św. Wojciecha na Zawodziu, istniejący już w XI w.,drewniany, z barokowym ołtarzem, •Budynki użyteczności publicznej, •Fortyfikacje•Mury obronne z XIV w.: –Baszta Dorotka,
•Koszary, •Pałace•Pałac Pułaskich z 1830 r., klasycystyczny,
•Pałac biskupów gnieźnieńskich,
•Zabudowa przemysłowa•Fabryka Repphana, od 1816 r., d. klasztor Bernardynek, •Domy•Dzielnica Żydowska, •Mosty•Most kamienny zw. aleksandryjskim (od cara Aleksandra II),-Muzeum makieta histori miasta,grodu miasta,-Saklepienie w Katedrze sw Mikołaja,18.Kamień Pomorski; •Brama Wolińska, •granitowo-ceglana bazylika romańska pw. NMP i św. Jana Chrzciciela z przełomu XII/XIII w. ,•dawna kanonia •późnogotycki ratusz z XV/XVI w. ,•domy z [[XVIII w.|XVIII]-XIX w. ,•muzeum w dawnym kościele pw. św. Mikołaja
•cmentarzysko z X-XII w. ,•pałac biskupi z XVI w. ,19.Karpacz Górny;-kościółek Wang XIII w,20.Kazimierz Dolny; •kościół farny
•klasztor z XVII w. •zamek – ruiny zamku dolnego z XVI w. •baszta obronna – zachowana z zamku górnego z XIV w. •kamienice (przy Rynku) o manierystycznym wystroju z ok. 1615 r. należące do braci Przybyłów –Pod Świętym Mikołajem –Pod Świętym Krzysztofem
•kamienica Gdańska (przy Rynku) o barokowej fasadzie
•kamienica Celejowska (przy ul. Senatorskiej), przebudowana przed 1630 r. przez Bartłomieja Celeja, dziś mieści się w niej oddział Muzeum Nadwiślańskiego
•spichlerze,-Muzeum przyrodnicze,-Góra trzech Krzyży,21.Kielce; •pałac biskupi (obecnie Muzeum Narodowe), •kościół katedralny Wniebowzięcia NMP z ok. 1173, •kościół Św. Wojciecha, •kościół Świętej Trójcy z okresu 1640-44 •pałacyk Tomasza Zielińskiego z okresu 1846-58 •kościół Garnizonowy - dawna cerkiew z początku XX w. •kościół ewangelicko-augsburski p.w. św. Piotra i Pawła - jedna z nielicznych świątyni ekumenicznych w Polsce, wybudowany ok. 1840 r. •Dworek Laszczyków z 1788 roku •zabytkowe kamienice z XVIII i XIX wieku, •klasztor pobernardyński z kościołem Św. Karola Boromeusza, 1624-31, przebudowa 1720-30, •Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego .•Muzeum Zbiorów Geologicznych ,•Muzeum Zabawkarstwa ,-Zabytkowa Kamienica przy ul .Sienkiewicza,22.Kłocko; •Twierdza Kłodzka •Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - późnogotycki, •Kościół Matki Boskiej Różańcowej •średniowieczny most gotycki na Młynarce, z barokowymi figurami, będący miniaturą Mostu Karola w Pradze •Ratusz •Kamienice Starego Miasta •Klasztor Kanoników Regularnych, prawdopodobnie tutaj powstała pierwsza część jednego z najstarszych zabytków piśmiennictwa polskiegoo "Psałterza floriańskiego" (koniec XIV wieku)
•Muzeum Ziemi Kłodzkiej ,-Podziemna trasa turystyczna,23.Kórnik;-Zamek w Kórniku rodu działyńskich,Biblioiteka PAN /neogotycki,-ogród,- wyposażenie styl orientalny,24.Krasiczyn;-Zamek St.krasickiego XV w renesansowy, płaskorzeźby, attyki, sgraffito, krużganki,-ogród,25.Krzeszów;-Opactwo cystersów ,26.Książ;-Zamek Hochbergów XIII w,-Stary Książ ruiny,27.Kwidzyń; •zespół zamkowo-katedralny: –zamek biskupa–katedra św. Jana Ewangelisty z kaplicą grobową Otto Friedricha von Groebena•fragmenty murów miejskich z XIV w. •fragment ratusza z XIV w., rozbudowywanego w XIX i zniszczonego w czasie wojny –kamienice –spichlerz o budowie szachulcowej –siedziba władz rejencji,-koszary,-Zabytkowa Kamienica,28.Legnica;Pozostałości Zamu Piastowskiego XIIIw,- •barokowy ratusz z lat 1737-41 •katedra św. Piotra i św. Pawła z XIV w. •kościół św. Jana Chrzciciela z XIII w. •kościół franciszkanów z XIII w. •budynek kolegium jezuickiego z lat 1700-06 •dawna Szkoła Rycerska z lat 1726-35 •dawny pałac opatów lubińskich z lat 1734-45
•kościół NMP z XIV w. •dawny zespół klasztorny benedyktynek
•dawny zespół klasztorny jezuitów •Mauzoleum Piastów •Akademia Rycerska ,-Stary Ratusz,-Kościół Mariacki,-Nowy Ratusz,-Kamienice Śledziówki,29.Legnickie Pola; •Opactwo benedyktynów
•Kościół klasztorny Świętej Jadwigi, zbudowany w końcu XVIII wieku ,30.Lidzbark Warminśki; •Zamek biskupów warmińskich •Kościół farny •fragmenty murów z przedbramiem Bramy Wysokiej z XV-XVI w. •dawny kościół ewangelicki (obecnie cerkiew •Opactwo cystersów-klasztor, pałac opata i kościół,32.Lublin;•Zamek królewski z kaplica św. Trójcy•Kolegium jezuitów•Brama Krakowska•Stary ratusz
•Kamienice,-Plac Zamkowy,-Baszta Zamkowa św Trójcy, -Kaplica św Trójcy,-Kościół Farny,33.Łańcut; •Pałac Lubomirskich i Potockich XVI W•Powozownia •Muzeum Ikon •Muzeum Gorzelnictwa
•Muzyczny Festiwal w Łańcucie •Letnie warsztaty muzyczne ,34.Łowicz; •Kościół kolegiacki •Ratusz•Seminarium misjonarzy
•Kamienice Zabytkowe,35.Malbork; •Zamek wielkich mistrzów krzyżackich.Około 1274 Krzyżacy rozpoczęli budowę zamku.36.Nieborów;-Pałac Radziwiłów /-Klatka schodowa,Park krajobrazowy.37.Nowy Wiślicz; •Zamek Kmitów i Lubomirskich
•Kościół parafialny,•Klasztor karmelitów bosych.38.Nysa; •Kościół św. Jakuba•Pałac biskupów wrocławskich•Kolegium jezuitów
•Klasztor bożogrobowców•Mury miejskie•Kamienice,-Ratusz,39.Ogrodzieniec;-Zamek Bonerów,ruiny,40.Paczków; •Kamienice,•bardzo dobrze zachowane mury obronne 19 baszt oraz 3 wieże bramne ,•kościół św. Jana Ewangelisty. Inkastelowany gotycki kościół z drugiej połowy XIV wieku i rozbudowywany w dwóch następnych stuleciach. Wewnątrz studnia zwana "tatarską"
•późnoklasycystyczny ratusz z XIX w. (renesansowa wieża z XVI w.)
•Dom Kata ,•rynek ,•muzeum gazownictwa ,41.Pelplin; •gotycki pocysterski zespół klasztorny: kościół z końca XIII-poł. •kościół Bożego Ciała, gotycki z około 1417 roku •Muzeum Diecezjalne z bogatymi zbiorami sztuki gotyckiej •klasycystyczny pałac biskupi z około 1837 r,-Maszty i Bramy miejskie,-Kosciół Gotycki XIII-XIVw.42.Pieskowa Skała;. •Zamek królewski
W I poł. XIV wieku Kazimierz Wielki wybudował tu zamek, element łańcucha obronnych.,-Dziedziniec zamku,-Ogrody geometryczne,43.Płock; •Zespół zamkowo-katedralny•Opactwo benedyktynów,•Ratusz,•kamienice,- Pałac Biskupi, -Katedra, -dawny zamek ruiny, 44.Przemyśl; •Kościół katedralny•Zamek,•Klasztor franciszkanów,•Kolegium jezuitów,•Kamienice, - ikonoskazy,45.Pszczyna;-Pałac Hochbergów,46.Puławy; •Pałac Czartoryskich, wzniesiony pierwotnie przez Lubomirskich według barokowego projektu,•Pałac otacza park krajobrazowy..
•Najciekawsza budowla znajdująca się w parku to Świątynia Sybilli, wybudowana w latach 1798–1801 ,-Budowle Ogrodowe •Niedaleko Świątyni Sybilli znajduje się Domek Gotycki, •kościół Wniebowzięcia NMP, •Brama Rzymska wybudowana 1829 r. jako trwała ruina, •Domek Grecki, , obecnie biblioteka miejska, •Domek Żółty z połowy XIX wieku, •Altana Chińska z połowy XVIII wieku, •marmurowy Sarkofag wykonany w Rzymie, 47.Rogalin; •Pałac Raczyńskich
•Barokowo-klasycystyczny pałac, park i wozownia z XVIII wieku. Grobowiec Raczyńskich,.•Nad brzegiem Warty rosną dęby rogalińskie - 954 pomniki przyrody. Jest to jedno ze skupisk najstarszych dębów w Polsce. Najsłynniejsze z nich to Lech, Czech i Rus, mają ponad 900 lat, -Ogrody geometryczne,- Park Krajobrazowy, -Galeria sztuki,48.Rydzyna; •Pałac Leszczyńskich ,•Zabudowa rynku•Kościół parafialny zbudowany 1746-1751. Ołtarz główny z połowy XVIII wieku.,-Kamienice i ratusz., •Pierwotny gotycki zamek Rydzyńskich z XV wieku, , -park, pierwotnie regularny, 49.Sandomierz; •Zabudowa miejska•Brama Opatowska – gotycka brama wjazdowa do miasta z XIV wieku, •Ratusz i kamienice – gotycki, z XIV wieku. zbudowany na planie kwadratu z ośmioboczną wieżą. •W kamienicy Oleśnickich znajduje się wejście do udostępnionych do zwiedzania podziemnych korytarzy służących dawniej jako magazyny kupieckie,- zabytkowe kamienice,, •Zespół podominikański kościoła św. Jakuba –,•Kościół św. Ducha – gotycki, z XIV wieku •Synagoga z przełomu XVII i XVIII wieku •Pałac biskupów Sandomierskich – klasycystyczny obiekt z XIX wieku •Katedra – gotycki, halowy kościół •kościół św. Pawła z XV wieku •kościół św. Michała z XVII wieku
•kościół św. Józefa z XVII wieku •Collegium Gostomianum •Dom Długosza – budynek wzniesiony z fundacji Jana Długosza w 1476 roku, obecnie mieści się w nim Muzeum Diecezjalne
•spichlerz z 1696 roku •zamek z XIV wieku, •Wąwóz św. Królowej Jadwigi –•Góry Pieprzowe ,50.Sielpa Wielka; Zakład przemysłowy i osiedle przyzakładowe,51.Sobieszów; •Zamek Chojnik góruje nad Kotliną Jeleniogórską. ,Dziedziniec,52.Stargard Szczeciński; XIII wieczny gotycki kościół farny, dziś kolegiata pw. Najświętszej Marii Panny. Podobnym wiekiem legitymuje się kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. •Historyczny Ratusz, •bramy: Pyrzycka, Wałowa i Młyńska, •mury obronne •Najstarszym obszarem zieleni wysokiej jest piękny Park Chrobrego,- Kolegiata, -Baszta Lodowa,53.Staty Sącz; •Średniowieczny układ zabudowy
•Klasztor obronny klarysek•Domy mieszkalne, kosciół Klarysek, •Zabudowa rynku to perełka architektury średniowiecznej. •W Starym Sączu znajduje się te grób Świętej Kingi•kosciół farny •muzeum regionalne na rynku w "Domu na Dołkach" - siedemnastowiecznym domu mieszczańskim,54.Strzelno; •Rotunda św. 16 marca 1133. •Kościół św. Trójcyudowę kościoła rozpoczętą w XII wieku ukończono dopiero w połowie XIII wieku.
.•Do ciekawych zabytków należą także: tęczowa belka z 1740 r., zespół pięciu konfesjonałów.55.Sulejów Podklasztorze;Opactwo Cystersów,56.Szczecin; •Wały Chrobrego •Zamek Książąt Pomorskich usytuowany na Wzgórzu Zamkowym w Szczecinie, •Kościół Piotra i Pawła •Katedra pw. Św. Jakuba •Dom Loitzów •Baszta Siedmiu Płaszczy •Stary Ratusz •Nowy Ratusz (1879) •Brama Portowa •Brama Królewska •"nowe" Stare Miasto •Cmentarz Centralny •Jezioro Szmaragdowe •Plac Orła Białego z zabytkową fontanną ,57.Szydłów; •Średniowieczny zespół miejski’•Mury obronne•Zamek królewski
•Kościół parafialny•Synagoga,-Brama Krakowska, -Kościół św Władysława,-Dzwonnica, -Kościół Wszystkich Świętych,58.Świdnica; •Kościół parafialny•Kościół Pokoju•Ratusz, -Katedra,59.Święta Lipka,-klasztor Jezuitów,60.Trzebnica; Opactwo cysterskie z grobem św. Jadwigj, 61.Ujazd;-zamek Krzyztopór, 62.Wąchock;Zespół Opactwa Cystersów,63.Zamość; •Zabudowa miejska,•Ratusz manierystyczny,•Kościół kolegiacki,•Kamienice renesansowe •Obwarowania bastionowe,•synagoga,-arkadowe Podcienie