Charakterystyka i zastosowanie dachów.

Dachy.


Dach jest przekryciem budynku. Chroni on budynek przed opadami atmosferycznymi i kształtuje jednocześnie bryłę budynku, jest więc jednym z podstawowych elementów charakteryzujących różne style w budownictwie. Każdy dach składa się z pokrycia, które powinno nie przepuszczać wód deszczowych i z topniejącego śniegu, oraz z podkładu usztywniającego pokrycie lub łączącego sztywne pokrycie z konstrukcją podtrzymującą podkład i kształtującą dach.
Pochylenie połaci dachu zależy od rodzaju pokrycia. Norma PN-89/B-02361 podaje, że przy kryciu dachu papą pochylenie połaci powinno wynosić co najmniej 1% przy trzech warstwach papy asfaltowej i kryciu bez spoin oraz 5% przy spoinach. Przy dwu warstwach papy spadek powinien już być większy od 20%, przy kryciu blachą wymaga się spadku 20%, a przy kryciu dachówką – 50%.

Rozróżnia się drewniane konstrukcje dachowe ciesielskie i inżynierskie. Konstrukcja ciesielska, zwana więźbą dachową, składa się z elementów z drewna (tarcicy), połączonych na złącza wrębowe wzmacniane częściowo łącznikami. Drewniane konstrukcje inżynierskie są dlatego tak nazywane, bo wymagają obliczeń wytrzymałościowych i zaprojektowania przez inżyniera. Cieśla realizuje je ściśle wg rysunków robaczych. Najczęściej stosowane są wiązary krokwiowe, jętkowe i krokwiowo – płatwiowe.

Najczęściej spotyka się dźwigary deskowe, pracujące jako belki wolnopodparte. Rozstawia się je co 3-4 m, układa na nich płatwie co ok. 1m i przybija do nich deskowanie pod pokrycie papowe, prostopadle do okapu. Dźwigary deskowe rozpiętości do 12m wykonuje się ze ścianką pełną zbitą krzyżowo z dwóch warstw desek, usztywnioną żebrami. Do ścianki przybija się pasy, wykonane z bali. Przy rozpiętościach 10-20m stosuje się dźwigary kratowe z bali lub belek łączonych nie na gwoździe, jak dźwigary ze ścianką pełną, ale na sworznie lub pierścienie. Dźwigary kratowe mają pas górny prosty, łamany lub łukowy.

Konstrukcje metalowe stosuje się przeważnie w dachach rozpiętości ponad 18m przekrywających hale. Dźwigary rozstawia się najczęściej co 6m i usztywnia w kierunku podłużnym budynku stężeniami wiatrowymi w płaszczyźnie dachu i stężeniami pionowymi w postaci kratownic prostopadłych do dźwigarów.
Żelbetowe konstrukcje dachowe wykonuje się jako monolityczne i z prefabrykatów drobno- i wielko wymiarowych. Konstrukcje monolityczne mogą być żebrowe, łukowe lub cienkościenne.prefabrykowane
Stropodach jest połączeniem dachu ze stropem nad najwyższą kondygnacją budynku, a tym samym chroni wnętrze budynku przed opadami atmosferycznymi i stanowi przegrodę izolacyjną nad górnymi pomieszczeniami, przenosząc jednocześnie wszystkie obciążenia na ściany budynku. Stropodachy są płaskie i krzywiznowe. Każdy składa się z konstrukcji nośnej stropu, warstwy ocieplającej i przekrycia z pokryciem dachowym.