Pozytywna przemiana z nikczemnika w człowieka uczciwego. Zanalizuj zagadnienie, wykorzystując przykłady literackie z różnych epok

I. WPROWADZENIE:
Przemiana wewnętrzna to gruntowna zmiana sposobu zachowania, myślenia. Przemiana wewnętrzna jest procesem znanym nam wszystkim, gdyż większość z nas zetknęło się z nią. Przemiana człowieka wynika ze zmienności natury ludzkiej, zmienia się każdy w każdym wieku, często tego niezaóważając gdyż w niektórych przypadkach jest to proces bardzo powolny a w innych przemiana następuje dość szybko. Postacie literackie, na podstawie, których rozważę problem przemiany, przeszły ją w sposób bardzo diametralny, dzięki temu staje się ona bardziej widoczna i prostsza do omówienia)•

Już w biblii pojawia się tekst mówiący o przemianie z nikczemnika w człowieka uczciwego, doskonale jest to ukazane w Przypowieści o synu marnotrawnym. Opowiada ona o pewnym nierozsądnym człowieku, który opuszcza ojca i starszego brata, nie zważając na ich prośby dotyczące zostania w gronie rodzinnym. Egoistyczny syn Zabiera ze sobą połowę majątku ojca i wyrusza w świat. Z tak dużą ilością pieniędzy Zabawia się na różnego rodzaju ucztach. Radość syna marnotrawnego tak szybko znika jak się zaczęła. Nędza popycha go do tego, że zatrudnia się u farmera, pasie jego świnie. Trzeba zauważyć, że świnia była uważana za zwierzę nieczyste, toteż pasanie świń było czymś uwłaczającym. W tych okolicznościach zaczął myśleć o swoim ojcu. Zastanawiał się czy mógłby zatrudnić się u niego, ponieważ jego służba była dobrze traktowana przez jego ojca i nie cierpieli z nędzy i głodu. Tutaj zaczyna się gruntowna przemiana. Syn marnotrawny dostrzega to, że postąpił źle wobec brata i ojca, Że był arogancki, samolubny. Jednym słowem Mówiąc, Był nikczemnikiem. Wobec tych przeżyć postanowił wrócić do domu, mając nadzieję, że ojciec się nad nim ulituje i przyjmie go, chociaż jako sługę. Gdy syn marnotrawny przyszedł do domu to ojciec z radością go przywitał. Był bardzo zadowolony i kazał zorganizować przyjęcie swojemu najmłodszemu synowi. Gdy starszy syn się dowiedział o przybyciu swojego brata zdziwił się, że ojciec tak go przywitał.
Syn marnotrawny zmienia swoje zachowanie pod wpływem głębokiego przeżycia. Gdy niemiał już pieniędzy to każdy go odrzucił, był sam i nie mógł liczyć na nikogo, oprócz swego ojca. Myślę, że to w dominującym stopniu przyczyniło się do gruntownej przemiany w nim.

Kolejny przykład metamorfozy znajdujemy w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Głównym bohaterem jest Jacek Soplica. To niezwykła dynamiczna postać i osobowość –. Jest typowym, zubożałym szlachcicem. Reprezentuje on drobną szlachtę. Lubi bawić się, spędzać czas na różnego rodzaju rozrywkach, dyskusjach, waśniach. Cieszy się ogólnym szacunkiem wśród szlachty. Z uwagi na swój bojowy charakter zostaje przywódcą szlachty litewskiej. Jacek potrafi łatwo jednać sobie ludzi, bywa często na sejmikach, jest zapraszany na różnego rodzaju zabawy lub przyjęcia do swoich znajomych. Jego główne cechy to: impulsywność, kłótliwość, działa praktycznie tylko dla swej sławy. Był powszechnie znany i utożsamiany z awanturnikiem, i zawadiaką. Szczególną przyjaźnią darzy go magnat Stolnik Horeszko, często zaprasza go na uczty do swojego zamku. Wykorzystując popularność Soplicy, zapewnia sobie tym samym dodatkowe poparcie na sejmikach. Jacek jednak, mimo swojej naiwności domyśla się, że przyjaźń Horeszka jest udawana, ale nie może opanować wzrastającego uczucia do Ewy, córki Horeszki. Ona również go kocha. Jednak jej ojciec, uważa Soplicę tylko za kompana, nie dopuszcza myśli, że mógłby on zostać jego zięciem. Nie bez znaczenia pozostaje tu też stan majątkowy Jacka. Starania Jacka o rękę Ewy kończą się niepowodzeniem - podaniem mu „czarnej polewki” - jest to wielki afront. Nieszczęśliwy i urażony w swojej dumie postanawia zgromadzić mały oddział żołnierzy, opuścić Litwę i walczyć w Moskwie. Przed wyjazdem chce się jednak pożegnać się ze Stolnikiem, prosząc go jeszcze raz o rękę Ewy. Znów dostaje odmowę... Straciwszy wszelką nadzieję wyjeżdża i poślubia ubogą dziewczynę, której nie kocha. Staje się szaleńcem opętanym żądzą zemsty. Nieszczęśliwa miłość sprawia, że najgorsza wada bierze górę - zaczyna pić na umór i traci szacunek wśród ludzi. W końcu nieszczęsna żona umiera z żalu, zostawiając mu syna Tadeusza. Po jej śmierci Jacek Soplica zaczyna podróżować po kraju. Wszędzie krążą słuchy o zaręczynach Ewy z kasztelanem. Pewnego dnia, Jacek jeżdżąc wokół zamku, ze złością zauważa jak Stolnik bawi się - mimo boleści swej córki, (która wcale nie chce wychodzić za mąż za mężczyznę przeznaczonego jej przez ojca). Przez głowę przemyka mu myśl o zemście. Nagle zauważa Moskali szturmujących zamek. W pierwszej chwili chce ocalić Ewę i przyjść z pomocą jej ojcu, lecz gdy widzi, że moskale przegrywają i zwycięski Stolnik znowu napawa się wygraną, uczucie zazdrości i zemsty staje się silniejsze. Nie bacząc na to, co robi, Jacek chwyta karabin jednego z Moskali i strzela, raniąc śmiertelnie Stolnika. Wciąż jeszcze widać tu cechy nabyte w młodości – nadal nie może wyzbyć się porywczości i gwałtowności. Zaraz po tym nierozważnym czynie na miejscu zdarzenia pojawia się wierny sługa Horeszki – Gerwazy. Próbuje pomścić swego pana - strzela do Jacka, ale niecelnie. Zabójstwo Stolnika Horeszki powoduje przełom i głęboką przemianę w jego życiu. Wszyscy uznają go za zdrajcę narodowego, a Moskale za swojego stronnika. Obdarzają go bogactwem oraz zaszczytami. Po burzliwych, młodzieńczych latach przychodzi czas na skruchę i poprawę. Na znak pokuty przyjmuje strój mnicha i staje się emisariuszem. Jacek od chwili ukazania się „Pana Tadeusza” jest symbolem nowego typu bohatera romantyzmu. Zbuntowany przeciwko złu, krzywdzie, przemocy i niesprawiedliwości. Dla dobra narodu rezygnuje całkowicie ze swojego życia osobistego. Jest teraz cichym myślicielem, do którego bardzo często ludzie zwracają się o radę, jest dla nich autorytetem w wielu sprawach. Z naiwnego, łatwowiernego chłopaka przeobraża się w dojrzałego mężczyznę, który odznacza się nie tylko sprytem, ale i inteligencją. Pod przydomkiem Księdza Robaka zaczyna walczyć u boku Napoleona, nie dbając o sławę, często narażając na niebezpieczeństwo własne życie. Postanawia odkupić swoje winy młodości, walcząc o wolność ojczyzny. Czasami udaje mu się przedostać do kraju. Przenosi rozkazy wodzów, nawołuje Polaków do przygotowania powstania przed wkroczeniem wojsk Napoleona na Litwę - wiąże się z tym nadzieja na odzyskanie niepodległości. Staje się prawdziwym patriotą, bardzo kocha swoją ojczyznę.
Udaje mu się pogodzić rody Horeszków i Sopliców poprzez małżeństwo Tadeusza z Zosią. Podczas najazdu wojsk rosyjskich Jacek zostaje śmiertelnie ranny. Przed śmiercią dokonuje długiej spowiedzi, w której wyjawia swoje prawdziwe nazwisko i uzyskuje przebaczenie Gerwazego.
Według mnie, po przemianie Jacek Soplica to wzór prawdziwego patrioty, który wszystko jest w stanie poświęcić dla ojczyzny. Jest to postacią dynamiczną - jego charakter kształtuje się w trakcie rozwijania się akcji utworu. Mickiewicz w swoim utworze świadomie podkreśla, jak wielkie znaczenie w życiu człowieka odgrywa służba i poświęcenie dla ojczyzny oraz żarliwy patriotyzm, co powoduje, że przebaczamy Jackowi wszystkie grzechy jego młodości i stawiamy go w rzędzie tych bohaterów literackich, którzy stanowią dla nas wzory osobowe.


Kolejnym tekstem, który przywołam jest opowieść wigilijna Karola Dickensa.
Akcja przypowieści dzieje się w dziewiętnastowiecznym Londynie, w Wigilię Bożego Narodzenia. Wigilia jest najbardziej niezwykła nocą w roku. Wszystko może się wydarzyć. Nawet się nie spostrzeżemy tego jak usłyszymy dziwne odgłosy, czy…zobaczymy przebywające wśród nas duchy. W zasadzie akcja trwa cztery dni. Pierwszej nocy przychodzi duch, który ostrzega Scrooge’a, że przez kolejne trzy noce przyjdą do niego jeszcze trzy widma. Przed wizytą duchów, Ebenezer – główny bohater książki, jest nikczemnym człowiekiem. Ma bardzo wiele pieniędzy, ale ich wcale nie wydaje. Jest strasznym skąpcem. Już dawno odwrócił się od swojej rodziny. Nie ma także żadnych przyjaciół. Czasem, którego nienawidzi są Święta Bożego Narodzenia. Nie lubi tego okresu, ponieważ wtedy pieniądze tracą swą moc. Liczy się miłość, przyjaźń, dobroć. Są to uczucia, których on nie rozumie. Oprócz tego święta przywołują jego złe wspomnienia z dzieciństwa, kiedy to ojciec go odrzucił.
W noc przed Wigilią, przychodzi do Ebenezera duch Marleya, współpracownika, który zmarł siedem lat wcześniej. Za swoje skąpstwo został skazany na wieczną tułaczkę. Przestrzega Scrooge’a, że jeśli się nie poprawi, to czeka go taki sam los. Będzie musiał przez wieczność wlec za sobą ciężki łańcuch wykonany z ksiąg, kluczy i sakiewek pełnych pieniędzy, które już teraz mu się nie przydadzą. Przynosi także informację, że z wizytą przyjdą do niego następne duchy. Ebenezer jest przerażony. Nie wie, czy ma w to wszystko wierzyć, czy to tylko przewidzenia. Po odejściu ducha kładzie się spać. Chwilę później pojawia się zapowiedziana zjawa. Nazywana jest Duchem Wigilijnej Przeszłości. Jest ubrana na biało, w suknię ozdobioną kwiatami. W ręce trzyma metalowe urządzenie, które gdyby założyła na głowę Scrooge’owi, nie byłoby już dla niego ratunku. Duch pokazuje mu całą jego przeszłość, począwszy od dzieciństwa, a skończywszy na ostatnich świętach. Starzec zobaczył, swoją narzeczoną, która naprawdę go kochała. Zerwała z nim, bo nie mogła znieść jego egoizmu. Dowiedział się, że ma ona teraz męża i dzieci. Jest bardzo szczęśliwa. To okazało się najbardziej bolesnym wspomnieniem. Scrooge dopiero teraz zobaczył, że odrzucił prawdziwą miłość. Powoli zaczęła się dokonywać gruntowna przemiana scrooge’a w szlachetnego człowieka. Następnym duchem jest Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia. Ten upiór próbuje uświadomić Ebenezerowi jak ważna jest rodzina, przyjaciele i święta. Zjawa pokazuje mu całe miasto, które jest bardzo szczęśliwe. Doprowadza go do domu biednej rodziny, która ma bardzo skromną kolację wigilijną. Koło stołu siedzi chłopiec - Mały Tim. Jest chory i prawdopodobnie nie dożyje następnych świąt. Ebenezer widząc to współczuje chłopcowi. Wcześniej nie dostrzegał takich rzeczy, być może, że był zapatrzony tylko w siebie samego. Pragnie żeby coś się zmieniło dostrzega, że na świecie są potrzebujący pomocy ludzie. Ostatnim widmem jest Duch Przyszłych Wigilii. Prezentuje on przyszłość, jaka czeka skąpca, jeśli się nie zmieni. Zjawa ta nic nie mówi, w przeciwieństwie do wcześniejszych. Ma na sobie przerażający, czarny płaszcz. Duch pokazuje Scrooge’owi jego przyszłość – śmierć, której nikt nie zauważy. Nikt go nie będzie opłakiwał. Jedyne, o czym nie zapomną, to o jego pieniądzach. Te zdarzenia dokonują na Ebenezerze gruntowną wewnętrzną przemianę. Scrooge obiecuje poprawę i prosi ducha o jeszcze jedną szansę. Nie chce tak dłużej żyć, pragnie zrobić coś dla ludzi, chce wszystko odmienić. Po wizycie ostatniego ducha, budzi się i zauważa, że jest Boże Narodzenie. Minęła tylko jedna noc! Pierwsze, co robi, to otwiera okno i wysyła zauważonego chłopca po indyka. Daje mu za to pieniądze i każe go zanieść do rodziny Małego Tima. Pokrywa też koszt leczenia. Podwyższa pensję swojemu pracownikowi. Jest dla wszystkich miły. Idzie w odwiedziny do swojej najbliższej rodziny, gdzie go życzliwie przyjmują

III Podsumowanie

Gruntowna przemiana z nikczemnika w człowieka uczciwego musi mieć bardzo poważne przyczyny. Sądzę, że ludzie ulegają jej przede wszystkim z trzech powodów.
Po pierwsze, dlatego że sytuacje materialne, w jakiej się znaleźli uwłacza im.
Po drugie, dlatego że próbują zmazać plamę na honorze.
Po trzecie, dlatego że przeważa ich taka nie inna wizja przyszłości.
Przywołane przeze mnie w moim wystąpieniu postacie literackie potwierdzają to założenie.


Pozytywna przemiana z nikczemnika w człowieka uczciwego. Zanalizuj zagadnienie, wykorzystując przykłady literackie z różnych epok


LITERATURA PODMIOTU
1. Mickiewicz Adam, Pan Tadeusz, Książka i Wiedza, Warszawa 1984.
2. Dickens Karol, Opowieść Wigilijna, GREG, Kraków 2006, ISBN 83-7327-291-7.
3. Syn Marnotrawny, W: Biblia, Ewangelia według Świętego Łukasza, PALLOTTINUM, Warszawa 1980, s.1201.


LITERATURA PRZEDMIOTU
1.Słownik Lektur dla Liceum, pod redakcją Sowa Henryka, hasło: Pan Tadeusz, Zielona Sowa, Kraków 2004, ISBN 83-7389-034-3, s. 436-442.
2. Słownik Lektur, pod redakcją Marcina Lubczyka, hasło: Opowieść Wigilijna, Greg, Kraków 2003, ISBN 83-7327-412-X, s.247-252
3. Wyka Kazimierz, Poezja i prawda w Panu Tadeuszu, W: O literaturze polskiej, Opracował Makowiecki Andrzej, Wydawnictwa szkolne i pedagogiczne, Warszawa 1974, s. 163-183.



Podpis…………………………………………….


Pozytywna przemiana z nikczemnika w człowieka uczciwego. Zanalizuj zagadnienie, wykorzystując przykłady literackie z różnych epok

RAMOWY PLAN PREZENTACJI

I. WPROWADZENIE:
1. Przemiana wewnętrzna – definicja;
2. Zmienność natury ludzkiej.


II. ROZWINIĘCIE:
1. Pan Tadeusz
- Poczucie winy i pragnienie rehabilitacji jako powód przemiany duchowej Jacka Soplicy.
- Młodość Jacka Soplicy – charakter bohatera, nieszczęśliwa miłość, nałóg.
- Zabójstwo Stolnika i uznanie za zdrajcę.
- Przemiana wewnętrzna Jacka Soplicy.
- Rehabilitacja.

2. Opowieść Wigilijna
- Opis Scrooge’a – przedstawienie postaci.
- Wpływ duchów (przeszłości, teraźniejszości i przyszłości) na przemianę wewnętrzną bohatera.

4. Przypowieść o Synu Marnotrawnym
- Decyzja o wyjeździe.
- Wydanie majątku.
- Przemiana.
- Decyzja o powrocie.
- Radość ojca z powodu powrotu jego syna.

III. ZAKOŃCZENIE:
- Przyczyny przemiany wewnętrznej.
- Udowodnienie pozytywnej przemiany na wybranych utworach.


Podpis…………………………………………….