Tatry - referat

Spis treści:
1. Położenie
2. Budowa geologiczna
3. Rzeźba
4. Klimat
5. Wody
6. Fauna i flora
7. Ciekawe miejsca
8. Tatrzański Park Narodowy
9. Bibliografia

Położenie:

Tatry , są najwyższą i najbardziej alpejską w charakterze grupą górską wchodzącą w skład Karpat . Zaliczane są do Karpat Zachodnich. Wznoszą się na kształt wielkiej skalistej wyspy, wyraźnie wypiętrzonej ponad otaczającymi ją terenami. Od wschodu sąsiadują z Magurą Spiską , oddzielone od niej Przełęczą Zdziarską , a od zachodu z Halami Orawsko-Liptowskimi, od których dzieli je Przełęcz Huciańska. Od północy, odgrodzone Rowem Podtatrzańskim , sąsiadują niejako z nisko położoną Kotliną Orawsko- Podhalańską , zaś od południa – z Kotliną Liptowsko-Spiską.
Tatry zajmują powierzchnię stosunkowo niewielką , bo 715 km2 ( dane wg Przewodnika po Tatrach), z czego do Polski należy niespełna ¼ ich powierzchni(ok. 162 km2).Równoleżnikowo mają długość 53 km w linii prostej , a wzdłuż grzbietu 82 km . Z północy na południe mają zaledwie 18, 5 km. Główny grzbiet Tatr Wysokich liczy 26,5 km długości , a Tatr Zachodnich 37 km długości . Ich łańcuch składa się z 2 głównych części : Tatr Wschodnich i Zachodnich . Kształtem przypominają one dwa łuki wygięte na południe. Od głównego grzbietu gór odchodzą grzbiety boczne oddzielone od siebie dolinami walnymi. Tatry Zachodnie graniczą z Wschodnimi przez Przełęcz Liliowe. Tatry Wschodnie dzielą się na rozdzielone Przełęczą pod Kopą, Tatry Bielskie i Wysokie.

Budowa geologiczna

Typowy charakter dla gór fałdowania alpejskiego. Składają się ma nią charakterystyczne jednostki tektoniczne: granitowy trzon krystaliczny oraz spoczywające na nim sfałdowane i przemieszane skały osadowe serii wierchowych i reglowych. Najstarsze skały metamorficzne powstały 300 mln. lat temu. W okresie karbońskim miała miejsce intruzja magmy, która przeobraziła otaczające skały i zastygła w formie wielkiego batalionu granitoidowego, tworzącego obecny trzon krystaliczny. W jego strefie brzeżnej resztki roztworów pomagmowych osadziły żyły pegmatytowe zawierające duże kryształy kwarcu, miki i skaleni. Skały osadowe Tatr tworzyły się głównie w erze mezozoicznej. W zmieniających się warunkach geologicznych obszar Tatr były morzem, w którym żyły rośliny i zwierzęta lub lądem, na którym zachodziły procesy tworzenia i niszczenia form terenu. Następnie obszar pra -Tatr został zdeformowany przez cykl ruchów górotwórczych, zwany orogenezą alpejską, który rozpoczął się ok. 100 mln lat temu. W okresie tym skały z obszaru oceanu zostały sfałdowane w wyniku napierania na siebie dwóch płyt kontynentalnych - afrykańskiej i euroazjatyckiej. Na skutek poziomych nacisków o kierunku południe - północ zostały nasunięte ku północy skały pochodzące z obszarów położonych na południu. Nasunięte partie skał noszą nazwę płaszczowizn. Na obszar tatrzański zostały w tym okresie nasunięte: płaszczowizna Czerwonych Wierchów i Giewontu. Dziś tworzą one tak zwane serie wierchowe. Później zostały oderwane od krystalicznego podłoża i przesunięte daleko ku północy także skały osadowe z obszaru kirżniańskiego i choczańskiego (Słowacja). Powstały oderwane. Powstały z nich płaszczowizny: kirżniańska i choczańska, budujące dziś reglopwe części Tatr. Około 15 mln lat temu na linii wielkiego uskoku podtatrzańskiego oddzielającego dziś Tatry od Kotliny Liptowskiej południowa część Tatr została podniesiona o kilka kilometrów. Podnoszenie masywu tylko z jednej strony spowodowało pochylenie ku północy skał osadowych i przekrywających je płaszczowizn oraz ich ponowne sfałdowanie i przemieszczanie. Charakterystyczne ślady tych dawnych procesów geologicznych prowadzących do ostatecznego ukształtowania Tatr są dość dobrze zachowane do dzisiaj i są przedmiotem badań geologów - techników. Wynikiem długiej i skomplikowanej historii formowania się górotworu tatrzańskiego jest również bogactwo i różnorodność występujących tu typów skał. Skały przeobrażone to różne odmiany łupków krystalicznych i gnejsów spotykane obecnie przede wszystkim w grani głównej Tatr Zachodnich. Ze skał magmowych (granitów i granodiorytów) zbudowane są najwyższe szczyty tatrzańskie. środkową i północną część Tatr Zachodnich, oraz północną część Tatr Wysokich tworzy mozaika skał osadowych. Są to przede wszystkim różnego wieku wapienie, dolomity, piaskowce i łupki.


Rzeźba Tatr

W Tatrach występują dwa podstawowe elementy rzeźby: grzbiety i doliny . Ich występowanie wiąże się w większości przypadków z budową geologiczną . Formy grzbietowe powstały w bardziej odpornych na zniszczenia formacjach skalnych. Formy grzbietów w Tatrach to:
- granie skalne ( np. Orla perć)
- grzbiety krawędziowe ( np. Karczmisko)
- grzbiety ostre ( np. na odcinku Wołowiec- Łopata)
- grzbiety zaokrąglone (np. Ornak)
- grzbiety podwójne i potrójne z rowem oddzielającym ( np. fragmenty Grani Tatr Zachodnich).
Ponadto wyróżniamy tu doliny:
· walne, ciągną się od grzbietu głównego ku podnóżom gór(DolinaChchołowska)
· wierchowe, zaczynają się na północnych stokach Tatr wierchowych i rozcinają Tatry reglowe w poprzek ( np. Dolina Lejowa)
· reglowe, występują wyłącznie w obrębie regli( np. Dolinka ku Dziurze)
Doliny mogą być proste lub złożone – wtedy, gdy dolina główna rozgałęzia się na boczne , a zależy to głównie od stosunków wodnych.
Tatry uległy trzykrotnemu zlodowaceniu, czego ślady możemy obserwować w postaci moren, czyli form powstałych po wytopieniu się lodu. Najczęściej depczemy
po morenie dennej w dnach dolin, które dopiero od niedawna, czyli ok. 10 tys. lat, rozcinane są przez potoki. Moreny boczne zachowały się dobrze w Dolinie Małej Łąki i na Kalatówkach . O czasowym zatrzymaniu się lodowca świadczą moreny czołowe sypane na przedzie jęzora lodowcowego (np. pod Morskim Okiem) oraz tarasy powstałe na zboczach dolin lub w kotłach. Kotły, zwane też karami lub cyrkami to miejsca narodzin lodowca, skąd wylewał się on w doliny. Najpiękniejszym cyrkiem jest Czarny Staw pod Rysami.
Oprócz form polodowcowych duże znaczenie mają twory peryglacjalne powstałe między okresami zlodowaceń w warunkach dość chłodnych . Są to m.in. żleby rozcinające zbocza lub ściany skalne ( np. Żleb Kulczyńskiego). U ich podnóża znajdują się stożki usypiskowe zwane też piargowymi, które zbierają cały materiał skalny spadający żlebami.
Bardzo bogata, zwłaszcza na terenie Tatr Zachodnich, jest rzeźba krasowa.
W Tatrach możemy obserwować współczesne formy i procesy, np. osuwiska, obrywy, itp.




Klimat

Piętra klimatyczne:
Wszystkie duże łańcuchy górskie są astrefowe jeśli chodzi o klimat. Oznacza to, że można spotkać śnieg nawet w górach w środku Afryki, nie mówiąc o wyższych szerokościach geograficznych. Należy pamiętać o spadku temperatury wraz z wysokością. W Tatrach przy każdych dodatkowych 100 metrach wysokości temperatura spada o 0,5 C . Średnie temperatury roczne zmieniają się od +6C u podnóża, do – 4*C wysoko w górach. W terenie odpowiada to mniej więcej piętrom roślinnym . Górna granica hal to izoterma –2*C, kosodrzewina 0*C, górna granica regla górnego +2*C, a przebieg granicy regla dolnego podobny jest do przebiegu izotermy +4*C.
Charakterystyczne jest istnienie zjawiska inwersji wyżowej polegającego na tym, że temperatura w zagłębieniach terenu jest z reguły niższa niż na zboczach, co prowadzi do powstawania kotlin chłodu.
Dodatkowy wpływ na odczuwalną temperaturę mają wiatr i wilgotność powietrza.
Wiatr

Wiatr sam w sobie może stanowić o pogorszeniu warunków klimatycznych. Najbardziej znany typ górskiego wiatru to halny. Jak powstaje? Otóż powietrze wędrujące w postacie frontu atmosferycznego napotyka przeszkodę w postaci gór unosi się ku górze do obszaru o mniejszym ciśnieniu. Zachodzi wówczas proces rozprężania, a tym samym ochłodzenie powietrza aż do skroplenia w postaci opadu deszczu zawartej w nim pary wodnej. Osuszone w ten sposób powietrze po przejściu przez grzbiet spływa w dół i następuje zjawisko odwrotne- sprężanie, a co za tym idzie – jego ogrzanie. Dla zaistnienia wiatru halnego konieczny jest układ niżowy na zachodzie i wyżowy na wschodzie – najczęstszy w kwietniu i listopadzie. Halny należy do grupy wiatrów typu fenowego wraz ze szwajcarskim fenem alpejskim, od którego zaczerpnięto nazwę rodziny, kalifornijskim Santa Ana Chinookiem z Gór Skalistych i wieloma innymi.
Opady

Pomimo, iż generalnie wielkość opadów wzrasta wraz z wysokością , w Tatrach przeważnie obserwowane jest zjawisko inwersji opadowej, która ściśle związana jest z inwersją termiczną. Oprócz deszczu duże znaczenie w bilansie wodnym mają opady śniegu . Trwała pokrywa śnieżna w wysokich górach zalega nawet przez 290 dni w roku. Teoretyczne wyliczenia mówią, że linia wiecznego śniegu na północnych stokach tatr przebiega na wysokości 2200 m n. p. m. Dlaczego więc nie mamy lodowców? Otóż wszystkiemu winne są ostre granie tatrzańskie, które uniemożliwiają gromadzenie się śniegu. Ocienione kotły natomiast znajdują się grubo poniżej granicy lodowców, tymczasem można tam spotkać wieloletnie płaty śnieżne, które nazywane są także lodowczykami.


Wody

Tatrzańskie potoki są krótkie – najdłuższy z nich, Sucha Woda, ma zaledwie 13 km – nadrabiają za to wartkością. Wszystkie należą do dorzecza Dunajca. Maksymalny odpływ rzek Tatr Wysokich przypada w czerwcu, co jest charakterystyczne dla ustroju śnieżnego górskiego. W ciągu roku potoki odprowadzają ponad 70 % wody z opadów na tym terenie i jest to najwyższy wskaźnik w Polsce.
Urozmaicona rzeźba sprawia, że w Tatrach powstało wiele wodospadów. Do najsłynniejszych należą Wodogrzmoty Mickiewicza, Wielka Siklawa oraz Siklawica. Niemniej słynne są jeziora polodowcowe w liczbie 43 o łącznej powierzchni ok. 160 ha. Większość leży w Tatrach Wysokich powyżej 1600 m n.p.m . Stawy najniżej położone, wolne są od lodu przez połowę roku , te natomiast, które leżą wyżej, przez większą część roku są zamarznięte, dlatego w Tatrach często spotyka się nazwę Zamarzły Staw.
Zróżnicowana budowa geologiczna Tatr sprawia, że bardzo interesująco przedstawia się ich hydrografia podziemna. Występuje tu klika podziemnych, spośród których warto wymienić:
· wody krasowe, zlokalizowane głównie w wapieniach i dolomitach Tatr Zachodnich – miejsca, gdzie wypływają one na powierzchnię, zwane wywierzyskami, są najbardziej wydajnymi źródłami w Tatrach
· źródła typu skalnego w skałach krystalicznych
· źródła typu pokrywkowego w skałach zwietrzelinowych
Ciekawostką jest występowanie cieplic w Jaszczurówce. Z temperaturą 18*C daleko im do islandzkich gejzerów, mają jednak bardzo pożyteczne właściwości lecznicze.

Flora

Tatry wyróżniają się spośród wszystkich pasm karpackich niezwykłym bogactwem szaty roślinnej. W samych tylko Tatrach Polskich stwierdzono występowanie ponad tysiąca gatunków roślin naczyniowych, z czego 200 to gatunki górskie lub wysokogórskie. Występują tu ponadto gatunki endemiczne – wiechlina szlachetna i świetlik bezostny. Jeszcze niedawno do endemitów tatrzańskich zaliczano także warzuchę tatrzańską, pszoniaka Wahlenberga, przymiotno węgierskie i kostrzewę bezostną. W Tatrach są także endemity ogólnokarpackie- ostróżka tatrzańska, czy skalica tatrzańska, które dawniej uważane były za rośliny występujące wyłącznie w Tatrach i dlatego otrzymały dziś nazwę „tatrzańskie”.
Wiele gatunków występujących w Tatrach zalicza się do reliktów, czyli roślin, które przetrwały z odległych epok, bądź takich, które niegdyś występowały pospolicie na danym obszarze, lecz prawie wyginęły z powodu zmian siedliskowych. Reliktami epoki lodowcowej są np. kremowobiały dębik ośmiopłatkowy i karłowata wierzba żyłkowata. Nie brak też w Tatrach roślin pochodzących nawet z trzeciorzędu: należą do nich goździk lśniący i fioletowa ostróżka tatrzańska. Najmłodszym tatrzańskim reliktem jest powszechna na nizinach sosna zwyczajna, która rozprzestrzeniła się w Tatrach tuż po ustąpieniu lodowców, lecz wkrótce została wyparta przez drzewostan świerkowy. Nieliczne okazy sosny zachowały się jedynie na kilku odosobnionych stanowiskach np. na Skałce nad Łysą Polaną.
Dzięki zróżnicowaniu klimatycznemu roślinność w Tatrach podobnie jak w innych wysokich górach, układa się pasmowo, tworząc charakterystyczne piętra w poszczególnych strefach wysokościowych, które można świetnie zaobserwować, patrząc na północne stoki Tatr np. ze zboczy Gubałówki.
Najniższe piętro tworzą lasy regla dolnego, sięgające do wysokości 1150- 1250 m n.p.m. Niegdyś las ten składał się z drzewostanów buka i jodły z domieszką świerków, jaworów, jarząbów, cisów i modrzewi. Jednak gospodarka ludzka sprawiła, że naturalny drzewostan zastąpiony został jednolitymi świerczynami. Z roślin zielnych, występujących w piętrze reglowym, wymienić można zawilce, kaczeńce, lilię złotogłów i dziewięćsił. Na wyrąbanych polanach wczesną wiosną masowo kwitnie szafran spiski zwany popularnie krokusem.
Powyżej, do wysokości 1550 m n.p.m., rozciąga się kolejne piętro roślinności zwane reglem górnym. Panuje tutaj mroczny bór świerkowy, w którego górnej strefie występuje królowa drzew tatrzańskich - limba. Najpiękniejszy fragment pasa limbowego zachował się na stokachŻabiego w Dolinie Rybiego Potoku. Z innych drzew górnego regla wymienić należy modrzew europejski, jarząb pospolity, wierzbę śląską brzozę karpacką. Na stromych ścianach spotyka się bardzo interesujące, tzw. urwiskowe lasy świerkowe.
Powyżej górnej granicy lasu, do wysokości1800 m n.p.m. rozciąga się piętro kosodrzewiny. Wśród jej łanów rośnie wiele krzewów i drzewek takich jak: wierzba krzaczasta, brzoza karpacka, porzeczka skalna oraz róża alpejska. Spośród roślin zielnych charakterystyczne dla tej strefy są goryczki i jaskry.
Następne piętro, do wysokości 2300 m n.p.m. tworzą hale, czyli łąki alpejskie porosłe charakterystycznymi dla siebie: boimką dwurzędową, sitem skuciną , dębikiem ośmiopłatkowym, lepnicą bezłodygową, skalnicami i żółto kwitnącymi kozłowcami .
Najwyższe piętro roś1inności, zwane turniowym wykształcone jest typowo tylko w Tatrach Wysokich. Mimo panujących tutaj surowych warunków, w strefie tej występuje jeszcze około sto dwadzieścia gatunków roślin naczyniowych (do nich zaliczają się rośliny kwiatowe, paprotniki), spośród nich wymienić należy: goryczki, pierwiosnkę maleńką, rośliny poduszkowe i różne gatunki skalnic. Oprócz nich rosną tu mchy oraz porosty naskalne.
Zróżnicowanie flory Tatr wynika takie z różnic w budowie geologicznej. W zależności od rodzaju podłoża (wapiennego bądź krystaIicznego) rozwinęły się różnorodne zbiorowiska roś1inne.
Gleby kwaśne, wykształcone na podłożu krystalicznym, są siedliskiem takich roślin jak: goryczka kropkowana, pierwiosnka maleńka, kozłowiec oraz dzwonek alpejski. Natomiast do roślin wapieniolubnych, rosnących na glebach o odczynie zasadowym, należą : aster, goździk, obuwnik, szarotka i goryczka wiosenna.


Fauna
Świat zwierzęcy Tatr wyróżnia się także dużą odrębnością i wykazuje rozmieszczenie strefowe. Piętra leśne zamieszkują gatunki na ogół pospolite: liczne jelenie (ok. 300), sarny, dziki I lisy. Ostały się jeszcze pojedyncze wilki, rysie i żbiki.
Najdostojniejszym mieszkańcem regli jest niedźwiedź brunatny, który w swych wędrówkach zapuszcza się nawet na wysokie przełęcze. Obecnie po polskiej stronie Tatr przebywa około dwanaście osobników, podczas gdy w całym palmie mieszka ich ok. sześćdziesiąt. Sporo jest też kun, łasic I gronostajów.
Główną atrakcją fauny tatrzańskiej są jednak gatunki żyjące w wyższych piętrach, takie, których poza Tatrami nie spotkamy nigdzie indziej w Polsce. Należą do nich kozice (ok. 130 sztuk), świstaki, polniki tatrzańskie i darniówki tatrzańskie. Spośród wymienionych zwierząt najłatwiej zaobserwować kozicę, która jest symbolem TPN.
Spośród wielu gatunków tatrzańskich ptaków warto wymienić orzechówkę, zamieszkującą lasy reglowe często w sąsiedztwie limb, których nasionami, limbowymi ,,orzeszkami”, chętnie się żywi, oraz niepozorną, choć łatwą do zauważenia świergotkę, górską zwaną przez górali siewierniakiem, która chętnie siada na czubkach gałęzi kosodrzewiny. W reglu dolnym nad potokami można spotkać pluszcza zwanego korduskiem i liczne pliszki górskie.
Na urwiskach skalnych, w krainie hal i turni mieszka pomurnik zwany przez górali mentlem, czyli motylem - ptak o ciemnoszarym upierzeniu z dużymi różowymi plamami na skrzydłach. Do rzadkości należy niestety król tatrzańskich ptaków- orzeł przedni, w całych Tatrach żyje tylko kilka par. Mało jest również kruków.
Z płazów i gadów wspomnieć należy salamandrę plamistą, traszki i żmiję zygzakowatą
Dużą ciekawostką fauny tarzańskiej jest (a może raczej był, gdyż ostatnio, mimo intensywnych poszukiwań, nie udało się go odnaleźć) niepozorny skorupiak - skrzelopływka bagienna, relikt epoki lodowcowej. Zwierzę to zamieszkuje niewielkie, zimą zamarzające do dna zbiorniki wodne jak np. Dwoisty Staw.
Ponadto żyje w Tatrach około pięćset gatunków chrząszczy w reglach, ponad sto w piętrze kosówki i ponad sześćdziesiąt w piętrze hali i turni.
Ciekawe miejsca

Będąc w Tatrach żaden turysta nie powinien zapomnieć o chociaż powierzchownym zwiedzeniu miejsc pamięci historycznej itp. Do najważniejszych należą tu:
Pomnik Powstańców z Chochołowa(zdj.obok), „Prometeusz Rozstrzelany” w Kuźnicach poświęcony pamięci 20 Polaków rozstrzelanych w tym miejscu przez okupanta hitlerowskiego.
Pomnik Legionistów, Pomnik Doktora Tytusa Chałubickiego, Pomnik Jagiełły . Jego autorem był Wojciech Brzega. Pomnik stanął 10 sierpnia 1911 na ówczesnym Rynku. Wiosną 1940 r Niemcy polecili rozebrać i zniszczyć dzieło- pamiątkę bitwy pod Grunwaldem, ale grupie Zakopiańczyków udało się jego elementy zachować do wyzwolenia. Po wojnie pomnik postawiono w Parku Miejskim.
Muzea:
Muzeum Karola Szymanowskiego ( pracownia kompozytora, pianino, listy, książki, obrazy)
Muzeum Jana Kasprowicza ( muzeum biograficzne, mauzoleum z prochami)
Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza
Muzeum Tatrzańskie

Muzeum Kornela Makuszyńskiego( tu pisarz spędził ostatnie chwile swego życia)




Tatrzański Park Narodowy
Położenie, powierzchnia, historia
Tatrzański Park Narodowy leży w południowej części Polski, w województwie małopolskim, na granicy ze Słowacją. Park Narodowy utworzony został w 1954 roku na obszarze 21556 ha. Aktualna jego powierzchnia wynosi 21164 ha, z czego 15191 ha to lasy, a 5660 ha to głównie zbiorowiska wysokogórskich hal i turni. Grunty rolne (169 ha) i wody (209 ha) zajmują 1,8% powierzchni parku. Ochroną ścisłą objęto 11514 ha z czego 6149 ha to ekosystemy leśne.
Potrzebę ochrony Tatr dostrzeżono już w końcu XIX wieku. W roku 1925 podjęto pierwsze próby utworzenia parku narodowego w Tatrach wspólnie ze Słowacją. Na terenie należącym do lasów państwowych park formalnie utworzono w 1937 r. Po II wojnie światowej w roku 1947 powołano odrębną jednostkę administracyjną Park Tatrzański. Tatrzański Park Narodowy powołano rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 września 1954 roku. W roku 1993 TPN i TANAP (Tatransky Narodni Park po stronie słowackiej) UNESCO uznało za rezerwat biosfery, międzynarodowy obszar o światowym znaczeniu.
Geologia i geomorfologia
Park obejmuje najmłodsze, najwyższe i jedyne w Polsce góry typu alpejskiego, które charakteryzują się urozmaiconą rzeźbą terenu z deniwelacjami do 1700 m. Obecny wygląd Tatry zawdzięczają głównie zlodowaceniu w plejstocenie. W okresie ostatnich 500 - 10 tys. lat powstawały tam i znikały lodowce.
Najwyższym szczytem polskiej części Tatr i parku są Rysy (2499 m n.p.m.). W Tatrach występują dwie odrębne części. Tatry Wysokie zbudowane są ze skał krystalicznych. Krajobraz ich cechują charakterystyczne formy polodowcowe ostre szczyty i granie oraz liczne kotły zajęte w większości przez jeziora. Tatry Zachodnie budują skały krystaliczne i osadowe. Krajobraz ich składa się m.in. z licznych malowniczych dolin z ostańcowymi formami skalnymi.
Na terenie parku w Tatrach znajduje się ok. 650 jaskiń, z których najdłuższym i najgłębszym jest system jaskiń Wielka Śnieżna - Wielka Litworowa (długość korytarzy 18000 m, głębokość 814 m). Dla ruchu turystycznego udostępnionych jest 6 jaskiń.

Wody
Na terenie parku występują liczne potoki oraz ok. 30 jezior zwanych "stawami". Są one ważnym walorem krajobrazowym Tatr Wysokich. Największymi tatrzańskimi stawami są Morskie Oko (34,9 ha oraz 50,8 m głębokości) i Wielki Staw Polski (34,4 ha oraz 79,3 m głęb.). Jeziora tatrzańskie odznaczają się bardzo ubogim życiem biologicznym oraz niezwykłą przezroczystością wody. Długość największych potoków przekracza 20 km.
Występujące wodospady i wywierzyska, które jak np. Wodogrzmoty Mickiewicza są jedną z atrakcji parku. Największym wodospadem jest Wielka Siklawa (70 m).
Roślinność
Roślinność charakteryzuje się typowym układem piętrowym. W reglu dolnym (do 1250 m n.p.m.) dominują lasy jodłowo-bukowe. W reglu górnym (do 1550 m n.p.m.) rosną bory świerkowe, które przechodzą w strefę kosówki i traworośli (do 1800 m n.p.m.) powyżej której jest piętro alpejskie i turni. Liczba gatunków roślin naczyniowych w parku szacowana jest na ponad 1000, wśród których 85 podlega ochronie gatunkowej. W parku rośnie także ok. 600 gat. mszaków, 700 gat. porostów oraz występuje 900 gat. glonów.
Wiele roślin rosnących w parku to endemity tatrzańskie, karpackie lub gatunki rzadkie. Najbardziej cennymi z nich są m.in: limba, skalnica tatrzańska, ostróżka tatrzańska, dębik ośmiopłatkowy, skalnica gronkowa, goryczki i krokusy oraz szarotka alpejska, która jest jednym z symboli Tatr. Do bardziej znanych należą również sit skucina i boimka dwurzędowa tworzące endemiczny zespół wysokogórskich muraw przebarwiających się jesienią na czerwono i nadających charakterystyczny kolor większym obszarom górskim np. "Czerwonym Wierchom"
Zwierzęta
Bogata fauna parku charakteryzuje się wieloma endemitami oraz gatunkami rzadkimi i objętymi ochroną gatunkową. Do osobliwości faunistycznych parku należą chronione już od połowy XIX wieku kozica i świstak, oraz niedźwiedź brunatny, ryś, wilk, wydra i kilkanaście gatunków ptaków, w tym: orzeł przedni, sokoły, pomurnik i płochacz halny. W wyższych partiach lasów gnieżdżą się głuszec, cietrzew i jarząbek. W lasach liczne są także jelenie, sarny i drobne gryzonie.





Bibliografia:


1. W. Lewandowski, M.Pawłowicz -Przewodnik dookoła Polski „Tatry”, wyd.Pascal
2. Józef Nika „Tatry Polskie- przewodnik” wyd. Sport i Turystyka Warszawa
3. „Świat Tatr- fotografia” wyd. Sport i Turystyka Warszawa
4. Internet:
- www.sciaga4u.nauka.p
- www.eduseek.pl
- www.tatry.org.pl