armatyzm to odmiana polskiego baroku i neobraoku, wykraczająca daleko poza dziedzinę sztuki. Sarmatyzm był formacją kulturową, mitem kulturotwórczym polskiej szlachty i magnaterii, a w późniejszym okresie - pod zaborami - elit niepodległościowych. Sarmatyzm trwał pomiędzy XVII a XIX wiekiem. Przejawiał się w zwyczajach politycznych, zachowaniach publicznych, sztuce, stroju, codzienności, wpływał na oprawę wydarzeń i uroczystości. Sarmatyzm jako zjawisko najsilniej obecny był w Polsce, wywarł też znaczny wpływ na Węgry, Wołoszczyznę (Mołdawię) i inne państwa słowiańskie. Polska - przedmurzem chrześcijaństwa łączyło w sobie religię i politykę, treści doczesne i eschatologiczne, relikty średniowiecza z nowożytną doktryną czyli łączyła równowagę politycznom, jaka jest niezbędna na naszym kontynencie. Z jednej strony "antemurale" wiązało się z ideą ligi antytureckiej, choć Rzeczpospolita weszła do niej dopiero w ostatniej ćwierci XVII stulecia. I wówczas zresztą polskie przedmurze nie straciło w istocie swego defensywnego charakteru. Z drugiej zaś strony, dzięki pewnym elementom krucjatowym nawiązywało do ideologii czasów średniowiecza.
