Bakterie, wirusy, glony, grzyby, protisty - kl. I gimnazjum

Bakterie - sposób odżywiania:
a)samożywne - autotrofy: bakterie zielone, hemosynteza (bakterie siarkowe, wodorowe...)
b)cudzożywne - heterotrofy:
-rozkładają martwą materię organizmów (SAPROFITY albo DESTRUENCI)
-żyjące na żywych organizmach (PASOŻYTY) - bakterie chorobotwórcze c)symbiotyczne w organizmach żywych, np. u człowieka w jelitach - witaminy K i B12
Bakterie - oddychanie:
a) tlenowe
b)beztlenowe (fermentacja)
c)tlenowe i beztlenowe
Bakterie - rozmnażanie: bezpłciowe przez podział komórki
Bakterie wytwarzają przetrwalniki.
Choroby bakteryjne: zapalenie płuc, kiła, gruźlica, angina, czerwonka bakteryjna, choroba wrzodowa żołądka, próchnica; gronkowiec, salmonella (jad kiełbasiany - botulina - botoks) - masowe zatrucia pokarmowe


Wirusy nie są organizmami, są martwe , składają się z białka i DNA = informacja genetyczna (białko + DNA = kapsyd)
Wirusy rozmnażają się dopiero, gdy zaatakują komórkę ciała, komórka ginie.
Choroby wirusowe: grypa, katar, ospa wietrzna, różyczka, świnka, odra, AIDS (HIV), żółtaczka.

Glony - algi
a)zaliczane do bakterii: sinice
b)zaliczane do protistów: eugleny, bruzdnice, brunatnice (morszczyn pęcherzykowaty)
c)zaliczane do roślin: zielenice (chlorella w akwarium, pirwotek, skrętnica); krasnorosty (wykorzystanie: galareta agar-agar, labolatorium, przemysł chemiczny)
Glony wytwarzają kwas alginowy używany do klejów, w przemyśle spożywczym, kosmetycznym.

Podział grzybów ze względu na budowę:
a) jednokomórkowe - drożdże, pleśniak
b) pleśniowe - kropidlak, pędzlak, penicylina (Fleming), pleśniak
c) owocnikowe - jadalne, trujące, niejadalne
Komórczak - np.pleśniak; jedna komórka posiadająca wiele jąder komórkowych
Rozmnażanie się grzybów:
- zarodniki
- fragmenty strzępek (grzybnia)
- pączkowanie (drożdże)
- płciowo
Symbioza grzybów z drzewami (mikoryza = opilśń)
Porost = grzyb + glon


Protisty:
a) pierwotniaki - jednokomórkowe, cudzożywne protisty, które mają zdolność ruchu. Przedstawicielami są pantofelek i ameba
Choroby pierwotniakowe: malaria, stany zapalne narządów rozrodczych, śpiączka afrykańska, toksoplazmoza.
b)protisty roślinopodobne - różnorodne organizmy samożywne zbudowane z jednej lub wielu komórek, przedstawiciele - euglena zielona, okrzemka, morszczyn
c)śluzowce - protisty "grzybopodobne" - przypominają ogromne ameby, cudzożywne, mają wiele jąder w jednej komórce, zdolność ruchu - pełzanie