Stanisław Moniuszko urodzony 5 maja 1819 roku w Ubielu. Jest autorem około 268 oper, operetek i baletów. Początkowo w kierunku muzycznym kształciła go jego matka. W 1827 r. rodzina przyszłego kompozytora przeniosła się doWarszawy, ośmioletni Moniuszko rozpoczął naukę muzyki. Po trzech latach rodzina przeprowadziła się do Mińska, gdzie Moniuszko kontynuował naukę u Czesława Stefanowicza. W 1837 wyjechał do Berlina, aby kształcić się muzycznie. Studia ukończył w 1840. Następnie zamieszkał w Wilnie, gdzie działał jako organista, kompozytor, pedagog i organizator życia muzycznego w mieście. W 1858 przeniósł się wraz z rodziną do Warszawy, gdzie objął stanowisko dyrygenta opery. Jednocześnie od 1864 był wykładowcą w Instytucie Muzycznym w Warszawie . Zmarł na atak serca w 1872. Pogrzeb artysty stał się manifestacją narodową. Jednym z najlepiej znanych zbiorów jego utworów drobnych jest cykl dwunastu Spiewników Domowych, zawierających pieśni do słów różnych poetów polskich i obcych (w tłumaczeniu polskim) oraz do słów ludowych – w sumie 268 pieśni. Większość pamiątek po kompozytorze przechowuje Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki. Do najbardziej znanych dzieł należą : Halka, Straszny Dwór oraz Paria.
STANISŁAW MONIUSZKO to polski kompozytor, organista, dyrygent i pedagog. S. Moniuszko jest, oprócz F. Chopina, najwybitniejszym kompozytorem polskim XIX wieku, głównym przedstawicielem stylu narodowego w Polsce, a przede wszystkim twórcą polskiej opery narodowej i pieśni. Urodził się w 1819 r. w Ubielu, zmarł w 1872 r. w Warszawie. Pochodził z rodziny szlacheckiej osiadłej na Białorusi. Od najmłodszych lat wykazywał wielkie zamiłowanie do muzyki. Pierwszą nauczycielką gryna fortepianie była matka. Przejawiał też nieprzeciętne zdolności muzyczne i kiedy miał osiem lat rodzice przenieśli się do Warszawy, aby zapewnić mu edukację muzyczną. W wieku 18 lat Moniuszko wyjechał do Berlina, gdzie studiował harmonię i kontrapunkt. Z tego okresu pochodzą też pierwsze jego kompozycje. W roku 1840, po ukończeniu studiów, osiadł na stałe w Wilnie, gdzie założył rodzinę. Zajmował tam stanowisko organisty w kościele Świętego Jana. W Wilnie skomponował wiele pieśni wydanych w zeszytach ( 1- 6, 1844 – 1859 ) jako „Śpiewniki domowe” ( z .7 –12 zostały wydane pośmiertnie w latach 1876 – 1910 ). Z ponad 300 pieśni solowych, pisanych przez całe życie, najpopularniejsze to : „Dziad i baba”, „Pieśń wieczorna”, „O, matko moja”, „ Prząśniczka”. W roku 1846 Moniuszko przyjechał na krótko do Warszawy i powziął pomysł stworzenia opery, której akcja rozgrywałaby się w Polsce, a muzyka nawiązywałaby do muzycznych tradycji narodowych. Tak narodziła się „Halka” - z librettem Włodzimierza Wolskiego, najpierw jako utwór dwuaktowy ( Wilno 1848 ), a następnie czteroaktowy, wystawiony w Teatrze Wielkim w Warszawie ( 1858 ). "Halka" napisana została pod wrażeniem krakowskiego powstania 1846 r. i tłumaczyła dlaczego podburzeni przez Austriaków chłopi nie poparli powstania zbrojnego i zwrócili się przeciwko szlachcie. Po entuzjastycznym przyjęciu opery kompozytor wyjechał do Weimaru, gdzie poznał Franciszka Liszta. Następnie odbył podróż do Paryża – w tym mieście poznał Gioacchina Rossiniego. W roku 1858 przeniósł się na stałe do Warszawy. Tam otrzymał posadę dyrygenta opery. W latach 1864 – 1872 był profesorem Instytutu Muzycznego w Warszawie, gdzie wykładał harmonię i kontrapunkt. Zmarł na atak serca w Warszawie i pochowany został w Alei Zasłużonych na cmentarzu powązkowskim. Ważniejsze kompozycje S. Moniuszki: opery – „Halka”; „ Hrabina”; „Verbum nobile”; „ Straszny dwór”; „ Paria”; „ Flis” operetki – „ Nocleg w Apeninach”; „ Nowy Don Kichot”; „ Loteria”; „ Jawnuta” balety – „ Monte Christo”; „ Na kwaterunku”; „ Figle szatana’ ponad 300 pieśni – zebranych w 6 zeszytach „Śpiewnikach domowych” – wydanych za życia Moniuszki, oraz dalszych 6 zeszytów – wydanych po śmierci. kantaty muzyka instrumentalna – uwertura fantastyczna „Bajka”; 2 kwartety smyczkowe; uwertury i tańce. utwory fortepianowe muzyka religijna – 6 mszy. Stanisław Moniuszko pod wpływem budzącego się poczucia narodowej odrębności pragnął w swojej muzyce, głównie w operach i pieśniach, zaakcentować elementy rodzime. Czynnikiem inspirującym tę twórczość muzyczną stał się rodzimy folklor, w tematyce nawiązywał często do scen z historii i obyczajów narodu. W trudnych dla Polski czasach utwory wokalno-instrumentalne Moniuszki były wielką podporą dla narodu polskiego i stanowiły "pokrzepienie serc". „Halka”, „Straszny dwór” i „Śpiewniki domowe” godne są umieszczenia w zbiorze największych światowych osiągnięć w zakresie muzyki wokalno-instrumentalnej. O narodowym charakterze muzyki Moniuszki świadczą zawarte w niej odniesienia do folkloru polskiego. Ponadto kompozytor stosował stylizacje tańców narodowych: mazurów, polonezów, krakowiaków, a także typowe zwroty melodyczno-rytmiczne, wywodzące się z ludowych źródeł. Jego utwory przyczyniły się do ocalenia ojczystego języka i upowszechniania narodowej poezji w okresiezaborów. Pozdrawiam.
