Pańszczyzna- osobiste świadczenia chłopa Folwark- ziemia na której uprawiane jest zboże i hodowane są zwierzęta Rodzaje pańszczyzny: -Pańszczyzna sprzężajna (ciągła) – chłopi uprawiali ziemię własnymi środkami, narzędziami i przy użyciu własnych zwierząt. -Pańszczyzna piesza – pociągano do niej bezrolnych chałpników, komorników i zagrodników, aby służyli u pana. -Pańszczyzna wydziałowa (jutrznia) – wprowadzona w XVII-XVIII w., jako odpowiedź panów na obniżającą się jakość pracy chłopów pańszczyźnianych. Określano obszar, który miał być uprawiony, z którego zbierano zboże. Pańszczyzna trwała od jednego do kilki dni w tygodniu System folwarczno-pańszczyżniany- to darmowa praca na roli u pana
