"Folwark zwierzęcy" streszczenie.
George Orwell - „Folwark Zwierzecy”
W swoim utworze - Folwarku Zwierzecym - autor mial zamiar zdemaskowac mit sowieckiego w opowiastce, która móglby zrozumiec niemal kazdy. Folwark Zwierzecy to powiesc paraboliczna - ukazuje pewne wazne problemy, poslugujac sie prosta fabula, która jest pretekstem do rozwazan na temat totalitaryzmu i jednoczesnie wielka przestroga przed nim. Wpowiesci autor wnikliwie analizuje mechanizmy tworzenia systemu totalitarnego. Przedstawia metody dochodzenia do wladzy i sposoby jej utrzymania. Ostro krytykuje ustrój komunistyczny. Akcja utworu rozgrywa sie na Folwarku Dworskim, którego wlascicielem jest pan Jones, i opowiada o spolecznosci zwierzat. Zwierzeta te symbolizuja ludzi o róznych charakterach i postawach na wydarzenia-sytuacje w krajach ustroju komunistycznego. Prawda o czynach wodzów (w utworze Orwella - swin) jest prawda o autokratach i tyranach, co potwierdzila historia Rosji Radzieckiej i innych panstw o systemie totalitarnym.
Po wysluchaniu przemówienia cieszacego sie wielkim autorytetem starego knura - Majora, mdwiacego 0 niesprawiedliwym traktowaniu zwierzat, postanawiaja one zorganizowac rebelie i przejac wladze na folwarku. Orwell ukazuje, w jaki sposób zwierzeta ja zdobywaja i jednoczesnie zadaje pytanie. czy mozliwe jest stworzenie panstwa o sprawiedliwym ustroju, czy tez moze idea sprawiedliwosci, równosci jest tylko fantazja ideologów? Odpowiedz jest jednoznaczna - w kazdej idei zbawienia swiata, uszczesliwieni narodu tkwia zalazki totalitaryzmu. Spójrzmy, co sie stalo w Folwarku Dworskim. Oto stary, doswiadczony Major, przeczuwajac zblizajaca sie smierc, zbiera zwierzeta, by uswiadomic im ich nedzna egzystencje.
Major roztacza przed zwierzetami wizje przyszlego szczescia i idealnego panstwa, które je zapewni.
Ale trzy dni pózniej przywódca rebelii zakonczyl zycie. Sprawami organizacji przewrotu zajely sie swinie, uwazane powszechnie za najinteligentniejsze. Przewodzily dwa mlode samce Snowball i Napoleon. Nauki gloszone przez starego Majora zostaly opracowane w spójny system myslowy, nazwany Animalizmem.
Nastepnie zwierzeta dokonuja rewolucji - kiedy pan Jones upija sie i zapomina o nakarmieniu ich, przepedzaja ludzi i przejmuja wladze w folwarku, który zmienia nazwe z „Dworskiego" na „Zwierzecy". Ogloszone zostaja zasady Animalizmu w Siedmiu Przykazaniach.
Poczatkowo na folwarku zapanowala idylla. Wszystkie sprawy konsultowano na gromadzacych zwierzeta wiecach. Pracowano wedle wlasnych mozliwosci i sil.
Jednak po pewnym czasie okazalo sie, ze idea powszechnej sprawiedliwosci i równosci jest niemozliwa do realizacji. Poglebiaja sie róznice miedzy organizatorami zycia w folwarku a zwyklymi zwierzetami. Knur Napoleon wybiera dziesiec szczeniat, które dzieki szczególnemu wychowaniu ispecjalnym wzgledom (lepsze pozywienie) maja stac sie ramieniem zbrojnym nowej wladzy.
Nadchodzi moment próby odzyskania folwarku przez pana Jonesa. Po odparciu ataku sasiadujacych z Folwarkiem Zwierzecym gospodarzy zaczela sie poglebiac róznica pogladdw idazen miedzy Snowballem a Napoleonem, czego zajete ciezka praca zwierzeta nie dostrzegaly. Dla Napoleona pretekstem do eliminacji przeciwnika, Snowballa, byl zaaprobowany przez wszystkie zwierzeta pomysl budowy spelniajacego róznorakie funkcje wiatraka, który zostal zaprojektowany przez Snowballa. Ten fakt stal sie decydujacy w ich walce o wladze.
Tracacy popularnosc Napoleon przekupywal swoich przeciwników, az wreszcie na jednym z wieców, przy poparciu tepych owiec i dziesieciu ogromnych psów w obrozach nab~~anych mosieznymi kolcami przepedzil Snowóalla i oójal rzady. Demokratyczne wiece zostaja zlikwidowane, gdyz wedlug rzadzacych - to „strata czasu". Od tej pory decyzje dotyczace folwarku podejmuje specjalny komitet swin, którego obrady sa tajnie. Squealer, pelniacy funkcje posrednika miedzy Napoleonem a zwierzetami i „rzecznika prasowego" rzadu, demagogicznie tlumaczy poddanym poczynania tyrana.
W Folwarku zwierzecym rozpoczyna sie terror. Wszyscy, którzy zywiajakiekolwiek watpliwosci co do slusznosci drogi wytyczonej przez Napoleona, sa karani smiercia.
I oto panstwo, które w swoich zalozeniach mialo óyc wzorem demokracji, odchodzi od deklarowanych idealów. Stopniowo zaczyna sie kult jednostki i propaganda sukcesu. Nadworny poeta Minimus uklada nowy hymn, komponuje piesni na czesc wodza, Napoleona, którego teraz okresla sie mianem Ojca Wszystkich Zwierzat, jak równiez Dobroczynca Owczarni. Nieumiejetne gospodarowanie folwarkiem usprawiedliwiane jest dzialalnoscia wroga ustroju, a kiedy warunki zycia zniewolonych, wystraszonych zwierzat staja sie coraz trudniejsze, pojawia sie kruk Mojzesz iopowiada historie o Raju zwierzat.
Napoleon i jego swita coraz bardziej upodabniaja sie do krytykowanych wczesniej ludzi. Zmieniane sa zasady Folwarku Zwierzecego; Napoleon oszukuje zwierzeta, które sa glodne ismutne. Tlumaczy im, ze prawdziwe szczescie polega na ciezkiej pracy przy skromnym zyciu. Po kilku latach swinie upodobnily sie do ludzi, z którymi zawarly sojusz, przywrócily nazwe dawnej posiadlosci (Folwark Dworski), zmienily flage.
Jak wspomnielismy na wstepie, historia opowiedziana przez Orwella ma znaczenie przenosne. Przedstawione wiec tu postacie sa niejako typowe lub reprezentatywne dla pewnych grup spolecznych. Ksiazka jest wnikliwym studium wladzy sposobdw jej zdobycia i utrzymania. Obrazuje gleboka prawde, ze w kazdej idei zbawienia swiata, uszczesliwienia narodu tkwia zalazki autokratyzmu, a nawet totalitaryzmu.