Podboje Rzymu w okresie republiki (od 264 do 133 roku p.n.e) Gdy Rzym opanował całą Italię, zaczął dążyć do opanowania Sycylii, do której pretensje rościła sobie także Kartagina. Dążenie Rzymian do zajęcia wyspy, na której stale rozszerzali zakres swego panowania było przyczyną wybuchu I wojny punickiej (264 ? 241 p.n.e) i otworzyło długi okres walk o hegemonię na Morzu Śródziemnym. W 264 r p.n.e wojska rzymskie przeprawiły się na Sycylię i zdobyły Messanę. W roku 262 p.n.e wojska rzymskie zdobyły po półrocznym oblężeniu miasto Agrigentum. Po dalszych walkach z armią Kartagińską flota rzymska pod wodzą Gajusza Lutacjusza Katulusa zadała w 241 r p.n.e Kartagińczykom decydującą klęską u Wysp Egackich. Władcy obu państw zawarli rozejm i przystąpili do pertraktacji pokojowych, na stosunkowo ciężkich warunkach dla Kartaginy. Lecz dzięki postanowieniom pokoju w roku 241 p.n.e Sycylia z wyjątkiem Syrakuz stała się pierwszą prowincją Rzymu, czyli krajem zależnym leżącym poza Italią. W latach 225 ? 222 p.n.e doszło do ciężkiej wojny z Gallami, ale główną rolę w tej wojny odegrały plemiona z terenów Niziny Nadpadańskiej a zwłaszcza waleczni i dzicy Insubrowie. Rzymianom udało się w 224 r p.n.e pokonać koalicję Galów w bitwie pod Telamonem, a w następnym roku konsul Gajusz Flaminiusz podjął śmiałą wyprawę do kraju Insubrów i zdołał ich pokonać. W ten sposób Rzymianie doszli do Alp ? Gallia Cisalpina dostała się pod władzę rzymską. Umocnić ją miały nowe silne kolonie latyńskie: Placentia i Cremona (222 r. p.n.e), strzegące przejście przez Pad przeciw Insubrom; jako zabezpieczenie przeciw Bojom została zbudowana Mutina (Modena), która później (183 r p.n.e) została także kolonią. Z inicjatywy Flaminiusza zbudowano w 220 r. p.n.e drogę łączącą Ariminum z Rzymem ? via Flaminia. Opanowanie terenów terenów nadpadańskich miało jeszcze dość powierzchowny charakter, Rzymianie nie zdołali ani w pełni ujarzmić ani tym bardziej zromanizować Gallów, którzy marzyli o odzyskaniu wolności. Podczas drugiej wojny punickiej 218 ? 201 r. p.n.e , Konsulowi Markowi Klaudiuszowi Marcellusowi udało się zdobyś Syrakuzy (211 r p.n.e ). Publiuszowi Korneliuszowi Scipiowi udało się zdobyć ośrodek władzy punickiej w Hiszpanii ? Nową Kartaginę (209 r p.n.e), w 202 roku p.n.e zaś wygrał bitwę pod Zamą - bitwę rozstrzygającą wojnę punicką. O wyniku bitwy przesądziła wartość bojowa legionów i umiejętne użycie jazdy przez rzymskiego wodza. Kartagina musiała zawrzeć pokój (201 r p.n.e), na mocy którego straciła wszystkie posiadłości poza Afryką, miała zapłacić olbrzymią kontrybucję i otrzymała zakaz prowadzenia wojen bez zezwolenia Rzymu. W wyniku II wojny punickiej powiększyło się znacznie Imperium rzymskie. Nowe prowincje powstały w Hiszpanii, a po kapitulacji Syrakuz władza Rzymu rozciągała się na całą Sycylię.
