Gleby w Polsce

Gleby w Polsce.
Gleba – powierzchniowa warstwa litosfery, zasiedlona przez zgrupowanie swoistych organizmów stanowiąca podłoże dla życia roślin i pod ich wpływem przy udziale pozostałych elementów środowiska przyrodniczego ulegająca przemianom: przemiany te powodują ukształtowanie się profilu glebowego.

Klasyfikacja gleb ze względu na zasięg występowania:
strefowe – charakterystyczne dla danej strefy klimatycznej . W Polsce: brunatne i bielicowe.
Śródstrefowe – występują we wszystkich strefach klimatycznych – mady, rędziny, bagienne, inicjalne,
pozastrefowe – posiadające wyspowe zasięgi poza strefą klimatyczną, dla której są typowe.
W Polsce – czarnoziemy.


Charakterystyka typów genetycznych gleb w Polsce


51,5 % Powierzchni Polski

Brunatno-ziemne:
- brunatne
- płowe

* pod roślinnością lasów mieszanych
i liściastych,
* na glinach, marglach, żyzne
Płatowo w całej Polsce

25,0 % Powierzchni Polski

bielicowe

* powstałe pod lasami iglastymi, na piaskach, ubogie w składniki pokarmowe.
Płatowo poza obszarami gór i wyżyn

7,8 % Powierzchni Polski
torfowe:
- murszowe,
- mułowo-bagienne

* na torfowiskach, nadmiernie nawilgocone
Występują płatowo na Pojezierzach i Polesiu Lubelskim.

5,0 % Powierzchni Polski
mady:

*pod roślinnością lasów łęgowych,
często zawodnione, żyzne, trudne do uprawy.
doliny rzeczne naszych rzek,
Żuławy Wiślane.

1,3 % Powierzchni Polski
czarne ziemie:

*pod roślinnością łąkową, w warunkach dużego nawilgocenia, gleby żyzne.
Występowanie związane z pradolinami- Kujawy, Pyrzyce, Września, Sochaczew, Grójec, Wrocław,

1,7 % Powierzchni Polski
inicjalne:
nie są wykorzystywane rolniczo
wysokie góry, wydmy nadmorskie

1,0% Powierzchni Polski
czarnoziemy:

*pod roślinnością stepową na lessach, duża zawartość próchnicy, gleby w Polsce najżyźniejsze Hrubieszów, Tomaszów Lubelski Sandomierz , Opatów, Proszowice, Jarosław, Przemyśl, Głubczyce

0,9% Powierzchni Polski
rędziny:

*na skałach węglanowych, żyzne Wyżyny, Tatry, Niecka Nidziańska

5,8 % Powierzchni Polski

gleby ogródkowe oraz zajęte pod zabudowę


Klasyfikacja bonitacyjna gleb ( pod katem przydatności rolniczej):
Klasa I - 0,4% najlepsze, zasobne w próchnicę o dobrej strukturze, przepuszczalne, przewiewne, zaskorupiające się, wilgotne, łatwe w uprawie,
Klasa II - 3,1% bardzo dobre, zbliżone do poprzednich ale trudniejsze w uprawie, o gorszych warunkach fizycznych,
Klasa III - 23,7% - dobre, od poprzednich mają gorsze warunki fizyczne , chemiczne i topograficzne.
Klasa IV - 39,0% - średnie, często wadliwe fizycznie,
Klasa V - 20,4% - słabe, ubogie w składniki odżywcze, zbyt mokre lub suche,
Klasa VI - 13,4% - złe, suche lub mokre, kamieniste, żwirowe, piaszczyste o płytkich profilach glebowych.