Epika, jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obok liryki i dramatu, obejmujący utwory, które charakteryzują się: narracją (dominująca forma językowa), fabułą (układ zdarzeń w obrębie świata przedstawionego i w stosunku do narratora). Przeciwieństwo do liryki. Epika ukształtowała się z ustnych opowiadań ludowych o przeszłości, sag, podań, legend, mitów. Powstało szereg gatunków literackich, takich jak m.in.: epos, nowela, powieść. Rozróżnia się epikę wierszowaną (epos,poemat epicki, poemat heroikomiczny, powieść poetycka, poemat dygresyjny) i epikę prozaiczną (nowela, powieść, opowiadanie). Utwór epicki ma strukturę dwupłaszczyznową (sytuacja narracyjna z narratorem i fabuła z dziejami postaci). Obie płaszczyzny egzystują w odrębnych czasach. Epika charakteryzuje się różnymi typami fikcji: od realistycznej (naturalistycznej) po fantastyczną. Niektóre formy epickie są ściśle skodyfikowane, inne dopuszczają rozmaite modyfikacje. Między światem przedstawionym a narratorem zachodzi określony stosunek, gdy narrator jest albo niewidoczny, albo uwidacznia swoje stanowisko, lub w skrajnych przypadkach traktuje fabułę jako pretekst do własnych przemyśleń i wypowiedzi.
EPIKA *korzystałam z pomocy internetu. Co to? Epika jest jednym z trzech rodzajów literackich (obok liryki i dramatu). Ukształtowała się z ustnych sag, podań, legend i mitów o przeszłości. Wyznaczniki http://www.zgapa.pl/zgapedia/Epika.html -obecność narratora, który opowiada zdarzenia - jest on usytuowany na zewnątrz świata przedstawionego -świat przedstawiony -fabuła i akcja (układ przyczynowo-skutkowy zdarzeń) -zapis prozą (wyjątki - epopeja "Pan Tadeusz", powieści poetyckie) Cechy epiki obecność narratora świat przedstawiony fabuła (i układ przyczynowo-skutkowy zdarzeń) zapis prozą (wyjątki – epopeja, powieści poetyckie) gatunki itp. wzięłam z wikipedii Gatunki epiki: powieść jest to utwór pisany prozą, obszerny, wielowątkowy, o dużej ilości bohaterów; np. Quo vadis; występuje kilkanaście rodzajów powieści, np. historyczna, polityczna, przygodowa, sensacyjna, społeczno-obyczajowa, psychologiczna itp. nowela jest to utwór krótki, jednowątkowy, z małą ilością bohaterów i punkcie kulminacyjnym znajdującym się w zakończeniu; np. "Janko Muzykant";"Latarnik"; "Katarynka";,"Kamizelka" epos (epopeja) jest to rozbudowany utwór wierszowany, przedstawiający dzieje mitycznych, legendarnych lub historycznych bohaterów na tle przełomowych wydarzeń dla danej społeczności; np. "Iliada", "Odyseja" lub "Pan Tadeusz" opowiadanie to utwór niewielki, tematycznie ograniczony do jednego wątku, różniący się od noweli brakiem wyraźnej konstrukcji, luźnym układem akcji często wzbogacanej epizodami baśń to utwór opowiadający dzieje bohaterów z reguły fantastycznych, nie posiadający określonego miejsca oraz czasu (dawno, dawno temu za górami, za lasami) legenda(podanie) opowieść (nasycona elementami fantastyki, zawierająca jednak część prawdy) o bohaterze, często o życiu świętego, męczennika ujawniająca czas i miejsce akcji np. legenda o Lechu,Czechu i Rusie; legenda o syrence Warszawskiej anegdota krótkie, często zabawne opowiadanie o jakimś specyficznym wydarzeniu, np. historyjka z życia sławnej postaci satyra utwór ośmieszający i piętnujący ukazywane w nim zjawiska, osoby, obyczaje, stosunki społeczne – uwaga! jest to gatunek mieszany (synkretyczny), łączy elementy epiki i liryki, podobnie jak ballada czy powieść poetycka. podanie opisuje przeżycia uczestnika, bądź świadka jakiegoś wydarzenia, chronologicznie ułożone. Taki "dodatek": Rozróżnia się epikę wierszowaną (epos, poemat epicki, powieść poetycka) oraz prozaiczną (nowela, powieść, opowiadanie). Rodzaje narracji ***pierwszoosobowa narrator jest uczestnikiem wydarzeń. Czasowniki są w pierwszej osobie liczby pojedynczej lub mnogiej, występują zaimki takie jak: mi, mnie, mój, ja. Taki narrator nazywany jest narratorem konkretnym. ***trzecioosobowa narrator przedstawia, komentuje przebieg wydarzeń, sam nie bierze udziału w wydarzeniach, jest narratorem wszechwiedzącym. Składniki świata przedstawionego: -czas i miejsce akcji -fabuła -bohaterowie (główni, drugoplanowi i epizodyczni) ***Między światem przedstawionym a narratorem zachodzi określony stosunek, gdy narrator jest albo niewidoczny, albo uwidacznia swoje stanowisko, lub w skrajnych przypadkach traktuje fabułę jako pretekst do własnych przemyśleń i wypowiedzi. Czas fabuły a czas powstania utworu przeszłość epika historyczna teraźniejszość epika współczesna przyszłość epika fantastyczna (epika futurystyczna)