STANISŁAW MONIUSZKO ( ur. w 1819 r. w Ubielu, zm. w 1872 r. w Warszawie ) Polski kompozytor, organista, dyrygent i pedagog. Pochodził z rodziny szlacheckiej osiadłej na Białorusi. Pierwszą nauczycielką gry na fortepianie była matka. W roku 1827 ojciec przywiózł go na dalszą naukę gry do Warszawy. W roku 1830 Moniuszko rozpoczął naukę w gimnazjum w Mińsku, pobierając jednocześnie prywatne lekcje muzyki. W roku 1837 wyjechał do Berlina na studia muzyczne, do tamtejszego konserwatorium. W roku 1840, po ukończeniu studiów, zamieszkał w Wilnie, gdzie dostał posadę organisty w kościele Świętego Jana. Wkrótce został dyrygentem w teatrze oraz udzielał lekcji muzyki. W Wilnie skomponował wiele pieśni wydanych w zeszytach jako „Śpiewniki domowe”. W roku 1846 Moniuszko przyjechał na krótko do Warszawy i powziął pomysł stworzenia opery, której akcja rozgrywałaby się w Polsce, a muzyka nawiązywałaby do muzycznych tradycji narodowych. Tak narodziła się „Halka” z librettem Włodzimierza Wolskiego, najpierw jako utwór dwuaktowy ( Wilno 1848 ), a następnie czteroaktowy, wystawiony w Teatrze Wielkim w Warszawie ( 1858 ). Ważniejsze kompozycje S. Moniuszki: opery – „Halka”; „ Hrabina”; „Verbum nobile”; „ Straszny dwór”; „ Paria”; „ Flis” operetki – „ Nocleg w Apeninach”; „ Nowy Don Kichot”; „ Loteria”; „ Jawnuta” balety – „ Monte Christo”; „ Na kwaterunku”; „ Figle szatana’ ponad 300 pieśni – zebranych w 6 zeszytach „Śpiewnikach domowych” – wydanych za życia Moniuszki, oraz dalszych 6 zeszytów – wydanych po śmierci. kantaty muzyka instrumentalna – uwertura fantastyczna „Bajka”; 2 kwartety smyczkowe; uwertury i tańce utwory fortepianowe muzyka religijna– 6 mszy Pozdrawiam.
