Kogo nazwiesz idealistą? podaj przykłady bohaterów w polskiej literaturze
Idealizm to wiara w nadrzędność norm moralnych i prawnych nad twardą rzeczywistością dnia codziennego. W tym sensie idealizm jest pokrewny romantyzmowi
Idealista to człowiek kierujący się w postępowaniu wzniosłymi zasadami, zdolny do poświęceń dla ich realizacji, wyobrażający sobie świat lepszym niż jest on w rzeczywistości. Idealista to także marzyciel, fanatyk idei, która przesłania mu realne spojrzenie na świat.
Idealista to buntownik przeciwko zastanej rzeczywistości, który próbuje ją naprawić wcielając w życie swój program.
W literaturze polskiej postaci idealistów występują bardzo często.
Jednym z przykładów idealisty jest bohater „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego, doktor Tomasz Judym.
Judym to młody, pełen zapału lekarz, który próbował zmienić otaczającą go rzeczywistość. Pochodzi on z rodziny szewca – alkoholika, a wychowywał się u ciotki, która Tomaszem poniewierała. Mimo, iż był poniżany to mógł się uczyć, ale kosztowało go to wiele wyrzeczeń i upokorzeń. Judym kończy studia medyczne i rozpoczyna praktykę w Paryżu. Jest człowiekiem wykształconym, obytym, a z drugiej strony wrażliwym na krzywdę i nędzę ludzką. Nie może zapomnieć, skąd pochodzi, czuje, że ma obowiązki wobec swego środowiska. Judym pragnie naprawić świat, polepszyć warunki życia najuboższych, a także walczy o lepsze warunki pracy robotników. Występuje przeciwko metodom środowiska lekarskiego, które zamiast zwalczać przyczyny leczy skutki. Judym musi dokonać wyboru między szczęściem osobistym a dobrem społecznym. Zrezygnował z miłości do Joasi, na rzecz walki o dobro najuboższych. Wybrał samotną walkę, gdyż jego zdaniem człowiek musi być sam i nikogo nie kochać, żeby całkowicie oddać się jakiejś Wielkiej Sprawie. W jego postawie jest wiele romantycznego prometeizmu. Był on typowym idealistą, którego działania miały ponieść klęskę.
Kolejnym utworem, w którym dostrzegamy postać idealisty jest utwór Bolesława Prusa „Lalka”.
Główny bohater utworu Stanisław Wokulski jest typowym idealistą miłości. Jest to postać o niezwykle silnym charakterze, bogatej osobowości i specyficznej wrażliwości. Jest uczciwy i honorowy. To postać, która wciela w życie ideały pracy u podstaw i pracy organicznej. Jest człowiekiem ambitnym, niezłomnym, energicznym. Stanisław zakochuje się w Izabeli Łeckiej, kobiecie dumnej i wyniosłej. Jest próżna, zimna i bezmyślna. Wokulski, który jest na poły romantykiem, ubóstwia Izabelę, idealizuje ją, i nie dostrzega jej wad. Mimo iż jest lekceważąco traktowany przez ukochaną, nie zmienia to jego uczuć. Niestety jego miłość jest nieodwzajemniona, nieszczęśliwa, która prawdopodobnie doprowadziła do samobójstwa, gdyż Stanisław był także wrażliwym i subtelnym człowiekiem. Uciekając od świata zatopił się w marzeniu o szczęśliwej miłości,
Ignacy Rzecki jest człowiekiem, który na świat patrzy przez pryzmat swych młodzieńczych poglądów, nadziei na nigdy nie spełnione marzenia o wolności. Stary subiekt reprezentuje poglądy pokolenia dawnych żołnierzy napoleońskich, legionistów, do których należał także jego ojciec. Wychowany w kulcie Napoleona, w duchu haseł walki o wolność i sprawiedliwość, Ignacy Rzecki stał się niewolnikiem bonapartyzmu a także zagorzałym demokratą. Gdy w roku 1848 wybuchła w Europie Wiosna Ludów młody Ignacy porzucił pracę w sklepie Mincla i zgodnie z głoszonymi ideami walki "za wolność waszą i naszą" wyruszył wraz ze swoim przyjacielem Augustem Katzem na wojnę. Po zwycięstwie Austrii Katz popełnił samobójstwo, a Ignacy przeżył ogromne rozczarowanie. Jednak nie załamał się, swe ideały próbował wpoić Wokulskiemu. Zacięty bonapartysta nie przyjmował do wiadomości, że są to nierealne rojenia. W osobie i dziedzictwie Napoleona widział możliwość wyzwolenia ukochanej ojczyzny. Tak wbił sobie do głowy myśl o wyzwoleniu, które przyniesie idea Napoleona, wskrzeszona przez potomków cesarza, że nawet niektóre czyny Wokulskiego pojmował jako działania spiskowe.
W „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego idealistą jest ojciec głównego bohatera, Cezarego, Seweryn Baryka.
Seweryn Baryka - urzędnik w carskim aparacie administracyjnym- człowiek zamożny i cieszący się szacunkiem Polaków mieszkających w Baku. Został powołany do carskiego wojska i wysłany na front I wojny światowej. W czasie wojny uznano go za zaginionego, stracił kontakt z rodziną i tułał się po frontach wielkiej wojny. Po kilku latach odnalazł syna w Baku, grzebiącego zwłoki ofiar rewolucji. Razem uknuli próbę wyrwania się z Baku i przedostania do Polski. Seweryn Baryka był już schorowanym człowiekiem, obawiał się, że nie przetrzyma trudów podróży. Pragnął mieć pewność, że jedyny syn wróci do ojczyzny. Dla Cezarego Polska była krajem obcym, znał ją tylko z opowiadań. Seweryn chciał przekonać syna, że jest to kraj powszechnej szczęśliwości. Ojciec zaczął roztaczać przed synem utopijny obraz kraju. Przeczuwając zbliżającą się śmierć, opowiadał Cezaremu o szklanych domach, w których w Polsce mieszkają zwyczajni ludzie. Daleki ich krewny, inżynier, miał założyć na wybrzeżu olbrzymią hutę szkła, w której wytapiane były elementy domów - szklane tafle. Wewnątrz elementów ścian i podłóg biegły kanaliki, którymi latem przepływała zimna woda, chłodząc mieszkanie, zimą - gorąca - ogrzewając pomieszczenia. Szklane domy miały być różnokolorowe, malowniczo wkomponowane w krajobraz. Łatwo w nich utrzymać czystość, gdyż wystarczy zmyć ściany i podłogi wodą, aby były pachnące świeżością. Koszt takiego domu nie jest wysoki, gdyż surowcem do wytopu szkła jest piasek morski, zaś energii poruszającej turbiny huty, dostarcza siła prądów morskich. Cezary uwierzył w ten piękny mit, ojciec przekazał mu swe przekonanie, że przyszłość ludzi leży w pokojowej przebudowie świata, w reformach i wynalazkach. Do takiej ojczyzny warto było jechać, więc wrócił do niej już sam, gdyż w czasie długiej i męczącej podróży Seweryn Baryka zmarł. Szklane domy to idea, fantastyczna wizja przyszłości, to symbol marzeń o idealnej Polsce.
Dzięki idealistom zrodziło się i rodzi się wiele arcydzieł. Próbują oni zmieniać otaczającą ich rzeczywistość pomimo tego, iż są samotni w swej walce. Choć ich pragnienia zmian są w większości nie realne, to służą swej idei do końca. W literaturze postaci idealistów występują bardzo często czego dowodem są powstałe wielkie dzieła literackie.