powstanie listopadowe Przyczyny: pośrednie: - łamanie Konstytucji przez cara Aleksandra I - aresztowanie opozycji ('Kaliszan') - wprowadzenie cenzury prewencyjnej - powstawanie tajnych organizacji bezpośrednie: - chęć wysłania wojska polskiego do Belgii Skutki: - zamknięcie zakonów - pozbawienie autonomii Kongresówki - zawieszenie Konstytucji - ograniczono lekcje języka polskiego i historii ojczystej - emigrantom skonfiskowano ich majątki - budowa Cytadeli w Warszawie powstanie styczniowe PRZYCZYNY: - walka z zaborcą dawała sznsę na "odmianę losu" - był yo patriotyczny obowiązek - władze przystąpiły do krwawego rozpędzania zgromadzeń (zginęło ponad 100 osób), następnie ogłosiły stan wojenny, te brytalne tłumienie pokojowego ruchu, nazywanego rewolucją moralną miało także wpływ na wybuch powstania - patriotyczna młodzież uważała, że przelana krew ich kolegów to koniec "współpracy" z carem - wybuch powstania przyśpieszyły same władze, zarządzając pobór do wojska carskiego 12 tys. Polaków SKUTKI: - zła organizacja przez co w ręce Rosjan "wpadli" ważni działacze oraz transporty broni - powstańcom brakowało przywódcy, sami ogłaszali sie wodzami co przypominało dawne pospolite ruszenie - spiskowcy, byli słabo uzbrojeni (większość walczyła za pomoca szabel lub kijów) - największe osiągnięcie to państwo podziemne - tajne państwo polskie posiadało własną administrację, policję, finanse, sądy, dyplomację, pocztę i prasę - ważną rolę odgrywały kobiety pełniące funkcję kurierek, łączniczek i sanitariuszek. - tajne państwo stało sie symbolem odrzucenia przez naród obcych rządów na rzecz własnej władzy
