Przedstaw kompetencje zawodowe i pedagogiczne instruktora praktycznej nauki zawodu.
1.Kompetencje
Dzisiejsi nauczyciele powinni posiadać szerokie kompetencje, aby szkoła, w której pracują przygotowywała do dokonywania wyborów aksjologicznych. Obecnie niestety problematyka wartości i umiejętności dokonywania wyborów traktowana jest w szkołach bardzo pobieżnie, a często nie występuje wcale. Najbliższa przyszłość, stawiając przed nauczycielami zadanie bycia konsultantami i diagnostykami wymagać będzie od nich rozległej wiedzy zawodowej, socjologicznej i psychologicznej, zwłaszcza wobec ogólnego wzrostu kwalifikacji społeczeństwa.
Szczególnie istotna jest tu postawa moralna nauczycieli. Nauczyciel pracuje całą swą osobą stanowiąc wzorzec osobowy dla swych uczniów, tak więc dyspozycje osobowe stanowią istotny element wychowania. Zadaniem nauczyciela jest przecież przede wszystkim kształtowanie osobowości uczniów i ich stosunku do świata.
W dawnym systemie kształcenia zawodowego nie było miejsca na poglądy, postawy i twórczość. Tymczasem dzisiejsze kształcenie obejmuje całego człowieka i musi dostarczać nie tylko umiejętności i wiadomości zawodowych, ale głównie kształtować umiejętności ogólnohumanistyczne. Nauczyciele powinni rozbudzać ciekawość poznawczą uczniów, tak aby umieli oni w każdym wieku doskonalić się dla właściwego uczestnictwa w ulegającym globalizacji społeczeństwie.
Generalnie 31 sierpnia 2006 r. to ostatni termin na uzupełnienie przez nauczycieli wymaganych kwalifikacji. Sprawy te reguluje Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst ujednolicony w 2003 r.: Dz. U. nr 118, poz. 1112 i zmiana w 2003 r. Dz. U. nr 137, poz. 1304, nr 213, poz. 2081, nr 228, poz. 2258, Dz. U. z 2004 r., nr. 179, poz. 1845)
Wykształcenie wymagane od nauczania w zawodzie jakiego przedmiotu nauczyciel będzie nauczał. W przypadku nauczycieli tzw. teoretycznych przedmiotów zawodowych wymagane kwalifikacje określone są w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2002r., nr. 137, poz. 1155).
Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem,
kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w "(...) szkołach średnich zawodowych (...), liceach profilowanych, technikach i szkołach policealnych (...) posiada osoba, która legitymuje się dyplomem ukończenia:
1. studiów magisterskich na kierunku zgodnym lub zbliżonym z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogiczne
lub
2. studiów magisterskich w specjalności zgodnej lub zbliżonej z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogiczne
albo
3. studiów magisterskich na kierunku innym niż nauczany przedmiot lub rodzaj prowadzonych zajęć, która ponadto posiada przygotowanie pedagogiczne i ukończyła studia podyplomowe z zakresu nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć.
Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela teoretycznych przedmiotów zawodowych, w szkołach, o których mowa wyżej, posiada również osoba, która legitymuje się dyplomem ukończenia studiów wyższych zawodowych na kierunku (specjalności) zgodnym lub zbliżonym z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogiczne (...).
(...) ponadto kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w:
- szkołach zasadniczych,
- zasadniczych szkołach zawodowych (...) posiada osoba, która:
1. ma kwalifikacje określone wyżej lub
2. legitymuje się dyplomem ukończenia zakładu kształcenia nauczycieli w specjalności zgodnej z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć albo
3. legitymuje się dyplomem ukończenia zakładu kształcenia nauczycieli w specjalności innej niż nauczany przedmiot lub rodzaj prowadzonych zajęć, która ponadto ukończyła kurs kwalifikacyjny z zakresu nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć.
2.Natomiast zajęcia praktyczne mogą prowadzić nauczyciele lub instruktorzy praktycznej nauki zawodu.
3.Nauczyciel praktycznej nauki zawodu powinien posiadać kompetencje i kwalifikacje określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli.
4.Instruktor praktycznej nauki zawodu powinien posiadać kompetencje i kwalifikacje określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 lipca 2002r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. z 2002 r. nr 113, poz. 988 ze zmianami, Dz. U. z 2003 r. nr 192, poz. 1875). Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem
1. Zajęcia praktyczne prowadzą nauczyciele.
2. Zajęcia praktyczne realizowane u pracodawców i w indywidualnych gospodarstwach rolnych mogą także prowadzić instruktorzy praktycznej nauki zawodu:
1. pracownicy, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza z uczniami lub młodocianymi stanowi podstawowe zajęcie i jest wykonywana w tygodniowym wymiarze godzin przewidzianym dla nauczycieli, określonym w odrębnych przepisach ? ci instruktorzy praktycznej nauki zawodu powinni posiadać kwalifikacje wymagane od nauczycieli,
2. pracodawcy lub wyznaczeni przez nich pracownicy albo osoby prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza z uczniami lub młodocianymi nie stanowi podstawowego zajęcia lub jest wykonywana w tygodniowym wymiarze godzin niższym niż przewidziany dla nauczycieli, w ramach obowiązującego ich tygodniowego czasu pracy ? ci instruktorzy praktycznej nauki zawodu, powinni posiadać co najmniej tytuł mistrza w zawodzie, którego będą nauczać, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, którego będą nauczać i przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, określone w odrębnych przepisach, lub ukończony kurs pedagogiczny, organizowany na podstawie odrębnych przepisów, którego program został zatwierdzony przez kuratora oświaty i obejmował łącznie co najmniej 70 godzin zajęć z psychologii, pedagogiki i metodyki oraz 10 godzin praktyki metodycznej, albo ukończony przed dniem 6 stycznia 1993 r. kurs pedagogiczny uprawniający do pełnienia funkcji instruktora praktycznej nauki zawodu. Instruktorzy praktycznej nauki zawodu, niemający tytułu mistrza w zawodzie, powinni posiadać przygotowanie pedagogiczne lub ukończony kurs pedagogiczny, o których mowa wyżej oraz:
a. świadectwo dojrzałości technikum lub szkoły równorzędnej albo świadectwo ukończenia szkoły policealnej lub dyplom ukończenia szkoły pomaturalnej lub policealnej i tytuł zawodowy w zawodzie pokrewnym do zawodu, którego będą nauczać oraz co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, lub
b. świadectwo dojrzałości liceum zawodowego i tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będą nauczać, oraz co najmniej czteroletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu tytułu zawodowego, lub
c. świadectwo dojrzałości liceum ogólnokształcącego, liceum technicznego, technikum kształcącego w innym zawodzie niż ten, którego będą nauczać, lub średniego studium zawodowego i tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będą nauczać, oraz co najmniej sześcioletni staż pracy w tym zawodzie Nabyty po uzyskaniu tytułu zawodowego, lub
d. dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku (specjalności) odpowiednim dla zawodu, którego będą nauczać, oraz co najmniej trzyletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu dyplomu lub dyplom ukończenia studiów wyższych na innym kierunku (specjalności) oraz co najmniej sześcioletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać.
5.Kompetencje nauczycieli zawodu są odpowiednie do wymagań wynikających z realizowanych programów nauczania i do stanu wiedzy z zakresu danego zawodu.