Fryderyk Chopin .
W stylizowanych kompozycjach Chopina syndrom polskiego tańca szlacheckiego i ludowego, jak polonez, mazur, kujawiak czy oberek, łączy się z bogactwem środków harmonicznych i fakturalnych w poematach fortepianowych o większej formie (polonezy) lub miniaturach (mazurki). W 2. połowie XIX w. działali: H. Wieniawski, wirtuoz i kompozytor utworów na skrzypce, E. Pankiewicz, twórca pieśni romantycznych, J. Zarębski, wybitny kompozytor muzyki fortepianowej, i Z. Noskowski, autor uwertury symfonicznej Morskie Oko (1875). Próbę stworzenia polskiej opery narodowej podjął S. Moniuszko, kompozytor oper: Halka (1848-1858), Flis (1858), Hrabina (1860), Straszny dwór (1865), Paria (1869). Koncert fortepianowy a-moll, część I, I.J. Paderewskiego Koncert fortepianowy a-moll, część II, I.J. Paderewskiego Odrębne miejsce w muzyce polskiej zajmuje oryginalna stylistycznie twórczość I.J. Paderewskiego, operującego jednak tradycyjnym zasobem środków. Maski, opus 34 K. Szymanowskiego Mazurek opus 50, nr 1 K. Szymanowskiego Źródło Aretuzy K. Szymanowskiego Na przełomie XIX i XX w. tworzył M. Karłowicz, autor pieśni i poematów symfonicznych, stosujący w swych kompozycjach nowe środki muzyki późnoromantycznej. Do muzyki późnego romantyzmu nawiązała również grupa kompozytorów o nazwie Młoda Polska (G. Fitelberg, K. Szymanowski, L. Różycki i A. Szeluto). K. Szymanowski, początkowo łączący w swych kompozycjach wpływy impresjonizmu i ekspresjonizmu muzycznego, stworzył własny styl wykorzystujący muzykę góralską, której stylizacji dokonał w balecie Harnasie (1931) i utworach fortepianowych.