Jak kształtuje swoje relacje z innymi ludźmi człowiek o wysokiej kulturze osobistej?

Kultura osobista człowieka to ogół jego sposobów postępowania, metod działania, myśli, pojęć, poglądów i wytworów działania, które mogą być często nieznane innym ludziom. Zawiera się ona w ramach kultury zbiorowości, ale obejmuje także te myśli, uczucia, idee i wytwory działalności, które nie są jeszcze znane innym ludziom. Nie zawsze są one akceptowane czy tolerowane przez innych. Jednak człowiek o wysokiej kulturze osobistej jest szanowany i dobrze postrzegany przez zbiorowość oraz utrzymuje dobre i pozytywne stosunki ze wszystkimi. Omówię relacje takiego człowieka uwzględniając elementy składające się na kulturę osobistą.
Pierwszym z nich są walory intelektualne: sposób myślenia, sprawność procesów myślenia, rozumienie pojęć, inteligencja i umiejętność przystosowania się do zmieniających się warunków pracy i życia. Człowiek o wysokiej kulturze osobistej ukierunkowuje swój sposób myślenia ku sytuacji życiowej, w jakiej obecnie się znajduje, lub jaka znajduje się już w jego najbliższych planach. Potrafi się on skupić na temacie i unika rozpatrzania tematów zbędnych mu w danej chwili. Innym ludziom jest więc dobrze pracować i rozmawiać z takim człowiekiem, bowiem trzyma on się sprawy, nie zapominając również o lekkim poczuciu humoru. Człowiek taki posiada również całkowicie sprawne procesy myślenia: analizę, syntezę, uogólnienie, konkretyzowanie, abstrahowanie. Dobre radzi więc sobie z wszelkimi sytuacjami problemowymi lub wymagającymi myślenia i zastanowienia. Łatwo współpracuje on z innymi ludźmi i potrafi komunikować się słownie, unikając zbędnych informacji i stosując odpowiednie formy wypowiedzi. Rozumienie pojęć i inteligencja również bardzo dobrze sprawdza się w kontaktach z ludźmi, ponieważ dzięki nim człowiek zawsze potrafił będzie pozytywnie załatwić sprawę czy nawiązać kontakty z innymi, jak również będzie dobrym nabytkiem dla pracodawcy. Inteligencja jest szczególnie ceniona wśród ludzi, człowiek, który ją posiada, niejednokrotnie staje się autorytetem dla innych. Umiejętność przystosowania się do zmieniających się warunków pracy i życia jest ważną cechą do pracodawcy, który często musi wprowadzić nowe postanowienia w zakładzie pracy, a także dla rodziny czy znajomych, którzy nie muszą przejmować się stresem czy niezaradnością i wynikającymi z tej zmiany negatywnymi skutkami, osoby.
Następnym czynnikiem jest wrażliwość emocjonalna: empatia, identyfikacja, zrozumienie, wyrozumiałość, tolerancja. Człowiek o wysokiej kulturze osobistej posiadając te wszystkie cechy, łatwo znajduje przyjaciół i sympatię innych ludzi. Potrafi ich zrozumieć, wysłuchać, pomóc im, pocieszyć w trudnych chwilach. Może również liczyć na pomoc z ich strony w niekorzystnej dla siebie chwili. Posiada on dużo znajomości, nie ma wrogów i jest ogólnie lubianą osobą. Nie czuje się samotny i zapomniany, co przynosi mu duże korzyści, np. spędzenia wolnego czasu, poczucia miłości i faktu, ze jest potrzebny innym itp.
Kierunkowy rozwój osobowości, obejmujący poglądy, postawy, przekonania, ideały życiowe i zawodowe jest cecha indywidualną każdego człowieka. Człowiek o wysokiej kulturze zawodowej powinien posiadać takie cechy, które byłyby dobrze postrzegane przez społeczeństwo, w tym sensie, że nie zakłócałyby społecznego życia ogółu. Może on mieć zainteresowania w kierunku innym niż inni, ale takie, które byłyby postrzegane pozytywnie przez większość ludzi (nie wszyscy bowiem są tolerancyjni i nie szanują przekonań innych). Nie można to wliczyć przykładowo zamiłowania do śpiewu o drugiej w nocy. Jeżeli rozwój osobowości będzie następował w pozytywnym kierunku, ogólnie naśladowanym i postrzeganym przez innych (nie licząc tym razem osobistych zainteresowań), to człowiek taki będzie postrzegany przez innych w dobrym świetle i nie uzyska negatywnej opinii. Biorąc zaś ponownie pod uwagę zainteresowania, to osoba o danym kręgu zainteresowań będzie odbierana pozytywnie i może zyskać dużą sympatię przez grono osób lub pojedyncze jednostki o tym samym lub podobnym kierunku zainteresowania.
Czwartym czynnikiem jest postępowanie i zachowanie się, obejmujące: przestrzeganie dobrych obyczajów i manier, język, jakiego używamy w kontaktach z innymi, taktowne zachowanie wobec innych, okazywanie szacunku, zainteresowania, gotowość niesienia pomocy, stosowanie godziwych metod działania. Cechy te są bardzo szanowane i poszukiwane przez inne osoby, więc człowiek o wysokiej kulturze osobistej, posiadając je łatwo nawiązuje pozytywne stosunki z ludźmi, jest lubiany i podziwiany nie tylko przez najbliższe grono, lecz również szanowanych dostojników i osobistości, ponieważ dobre obyczaje, maniery, właściwe zachowanie się w danej okoliczności, a także zróżnicowany język używany w rozmowach z różnymi osobami (oczywiście bez przekleństw i obraźliwych sloganów) są objawami dobrego wychowania i cechami godnymi człowieka wysokiej pozycji społecznej. Szacunek zaś i chęć niesienia pomocy są objawami uniżenia i niewywyższania się, co jest godne podziwu. Godziwe metody działania określają pracę ,,nie za wszelka cenę”, bez zbędnego wykorzystywania siły ludzkiej czy pieniędzy. Jest to bardzo ważne, np. w trakcie pracy wymagającej dużej ilości pracy, aby osiągnąć konkretny cel.
Skuteczność działania i wytwory tej działalności -cecha ta jest niewątpliwie ważna dla pracodawców i pracowników chcących w pełni wykorzystywać czas pracy i pracować efektywnie, z którymi człowiek o wysokiej kulturze osobistej może pracować skutecznie, ze stopniowymi dodatnimi efektami tej pracy związanymi z osiągnięciem celu. Najważniejszy w pracy, jak również w życiu codziennym jest skutek tej pracy – skutek pozytywny.
Następną cechą kultury osobistej są walory etyczne, czyli uwewnętrznione zasady i normy postępowania społeczno – moralnego, niezwykle ważne w kontaktach z drugim człowiekiem. Etyka jest ważną sferą życia, ponieważ określa zasady, które trzeba przestrzegać, aby zachować godność i zdrowie psychiczne osoby. Człowiek o wysokiej kulturze osobistej wie jak się zachować, aby nie zadać cierpienia innym ludziom, nawet jeśli bardzo różniliby się oni od niego pod względem wyglądu czy charakteru.
Dbałość o zdrowie i higienę osobistą jest czynnikiem zewnętrznym, ale równie ważnym jak cechy osobowościowe, ponieważ właściwa higiena i zdrowie zapewnia łatwość w kontaktach z ludźmi i brak barier porozumiewania się, np. trudno jest nawiązywać kontakt z osobą, która zaniedbując swoją higienę osobistą, nieprzyjemnie pachnie.
Innym czynnikiem zewnętrznym jest też dbałość o wygląd i urodę. Wygląd zewnętrzny dużo świadczy o człowieku, czasami błędnie, ale w dobie nowoczesnej cywilizacji zły wygląd może dawać złą opinię o osobie. Człowiek elegancko ubrany i dbający o ciało, wykorzystując różne kosmetyki jest dobrze postrzegany przez innych, a jego wygląd mówi o jego dokładności i zachęca do nawiązaniu z nim kontaktów, natomiast osoba ubrana w obdarte rzeczy, zarośnięta i nieużywająca kosmetyków higieny codziennej jest już z wyglądu niedokładna, niezadbana i jej wygląd zniechęca do rozmowy czy przebywania z nią, albo jeszcze nawiązywania bliższych kontaktów.
Bardzo ważna jest też otwartość na kontakty z innymi ludźmi i umiejętność współdziałania i współżycia. Człowiek o wysokiej kulturze osobistej, będąc otwartym i potrafiąc współżyć, łatwo zdobywa przyjaciół, klientów w pracy, potrafi się z nimi dogadać, wysłuchać ich propozycji, postawić własną opinię i wypracować wspólne stanowisko. Jest bardzo dobrym pracownikiem, partnerem i kolegą, chętnie i miło spędza się z nim czas i się współpracuje.
Ostatnim z czynników jest umiejętność panowania nad swoimi emocjami i temperamentem oraz poczucie humoru. Współczesny świat stwarza wiele problemów i trudnych sytuacji, a także ludzie mają odmienne charaktery, a niektórych cech nie możemy po prostu znieść. W takiej sytuacji bardzo przydaje się spokój i opanowanie, co jest bardzo trudne do wypracowania. Panowanie nad emocjami jest ważną cechą współczesnego człowieka w zagonionym i zestresowanym świecie. Z człowiekiem opanowanym łatwo jest współżyć, nie wybucha on gwałtownie, nie trzeba bać się do niego zwracać, że w każdej chwili może na nas „ryknąć” ze zdenerwowania. Kulturalny człowiek pamięta również o poczuciu humoru w stosownej sytuacji, dzięki któremu może rozbudzić, rozweselić czy uszczęśliwić innych ludzi, a nawet poprawić ich samopoczucie w danym dniu. Nie można zapomnieć tez o tym, żeby nie żartować bez przerwy i bez potrzeby, a także żeby żarty były odpowiednie do sytuacji, sensowne, zrozumiałe i żeby nikogo nie obrażały.
Człowiek o wysokiej kulturze osobistej – to chodzący ideał. Istnienie takiego człowieka byłoby wspaniałym wzorem do naśladowania i graniczyłoby niemalże z cudem. Jednakże wszystkie typy człowieka jakie kreuje nam współczesna nauka to wyłącznie zbiór słów i zdań na kartkach książek. Jeszcze nie istniał w przyrodzie ideał człowieka pod jakimkolwiek względem. Gdyby żyli na świecie tacy ludzie, Ziemia byłaby piękna, bez przemocy i niepotrzebnych wojen. Człowiek taki pozostanie jednak w marzeniach każdego z nas, nikt bowiem nie jest ideałem.

bibliografia: ,,Kultura zawodu\" aut: Piotr Sarna