za powstaniem: -marzenia o wolnym państwie -równe prawa dla Polaków -legalny polski język -Polska na mapie świata przeciw powstaniem: -obawa przed śmiercią -obawa przed karą -obawa o zdrowie swoje i rodziny skutki: -zaostrzenie prawa -śmierć niewinnych ludzi -ludzie zmuszeni do emigracji -ludzie wywiezieni na Syberię lub innych ciężkich warunków
Przyczyną było wyzwolenie narodu od niewoli, a skutkami wywożenie na Syberie i śmierć powstańców. Przeciwnicy powstań zapewne bali się o siebie, a zwolennicy byli odważni i chcieli Polskę wolną.
