Rachunkowosc.
1TRADYCYJNE UJĘCIE RACHUNKOWOŚCI Rach jest szczególnym rodzajem ewidencji gospodarczej-opis słowno liczbowy Stanowi ona system ciągłego w czasie ujmowania grupowania prezentowania i inerpretowania wyrażonych w pieniądzu i bilansujących się ogólnych i szczególnych danych liczbowych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowych jednostki gospodarczej.
2.WSPÓŁCZESNE UJĘCIE RACH Rach współ obejmuje nie tylko ewidencję ale także planowanie zwłaszcza rachunku wyników. R to szczególny system informacyjno-kontrolny o charakterze retro i prospektywnym, który posiada monopol na ustalenie wyniku finansowego (zysku lub strata) i kondycji finansowej pod gosp)
3. R FINASOWA to system informacyjny w przesdiębiorstwie który dostarcza dane liczbowe do określenia jego kondycji finansowej Ra F prowadzi się w standartowych wymogach określonych przez przepisy prawne, sprawozdawcz fin na które składają się bilans rach zysk i strat to system który odzwierciedla stan majątkowy przedsiębiorstwa i zmiany w nim zachądzące pod wpływem procesów gospodarczych Schemat
R Z i RF stanowią całość RZ koncentruje się na planie a zarządzający musi orientować się w wykonywaniu planu
4.Rach ZARZĄDCZA jest to taki system informacji, która ustala planuje i analizuje wynik finansowy i kondycję finansową przedsiębiorstwa. R Zarz nie jest regulowana przez historię o rachunkowości dlatego w gosp rynkowej nie możne regulować planowanych cen i kosztów przez przepisy prawne, ceny są regulowane bowiem przez rynek . R Z kieruje swoją uwagę na planowanie przyszłego rachunku wyników , wykorzystuje do tego dane liczbowe rach finansowej jako element dośw roku ubiegłego
5.RACH JAKO SYS INF
Informacja jest to wiadomość o zdarzeniach rozszerzająca naszą wiedzę o otoczeniujest głównym celem i produktem pracy biurowej, niezbędnym w procesie podejmowania decyzji. Inf to liczby fakty pojęcia lub rozkazy . RACH jako sys inf służy zarządzaniu przedsiębiorstwe co ilustruje nst schemat
6BILANS MAJĄTKOWY I JEGO STRUKTURA AP Jest to zestawienie majątku (śr gosp) iżródeł ich pochodzenia sporządzonych w pewnej określonej formie i w określonym momencie czasowym. Forma bilansu to dwustronna tabela w której ogólna suma aktywów musi równać się ogólnej sumie pas AAMajątek trwały Wartości niem i pr Rzec m t Nal dł Inwes dł Dł rozl międzok B M obrot Zapasy Nal kr Inw krót Kr rozl międz Pasywa Akap wł K podst k zapaso K reze wyniik fin Bzobow i rezer na zobow rezerwy Zobow dług Zobow krótk Rozlicz między
7. ZASADY BILANSU Z JASNOŚCI polega na tym aby przez właściwą klasyfikację pozycji bilansowcyh i odpow szczegółowość umożliwić odbiorcom informacji jak największą czytelność bilansu Z CIĄGŁOŚCI polega na tym że bilans zamknięcia jest równocześnie bilansem otwarcia w nastęonym roku Z PRAWDZIWOŚCI polega na zgodności danych wykazanych w bilansie z rzczywistością ma 3 aspekty: Aspekt ilościowy należy odzwierciedlić wszystkie środki gospodarcze i źródła poch nie będące własnością danego przeds mimo że mogą znajdować się poza przdsiębiorstwem. Musi się zgadzać stan rzeczywi Aspekt Wartościowy polega na tym by wszystkie składniki bilansowe wycenić zgodnie z ceną rzeczywistą przyjmując cenę nabycia materiałów (czyli cene zakupu+k ty zakupu) Aspekt nazewnictwa śr bilansowe posiadają charakter agregatorów czyli chark zbiorczy aby dobrze zakwalifikować śr gosp należy stosować jednolite nazewnictwo W Polsce istnieje jednolity wzór bilansu który normalizuje nazewnictwo poszczególnych pozycji bilansowych 8. WPŁYW ZDARZEN GOSP NA BILANS Operacaj gospo to zdarzenie które da się wyrazić wartościowo i powoduje zmiany w stanie śr gosp i źródeł ich pochnp zakup mater od dost podjęcie got z bank do kasy. Rozróniamy 4 typy operacji A+Z-Z=Pzmiana po str A(wpłata z kasy do banku) A=P+Z-Z zmiana po P(Częśc WF na fun przed) A+Z=P+Z Zmiana po A iP na+(zakup mat od odst zapłata w term póź) A-Z=P-Z zmiana po A P na –(spłata zobow z rachB
9. KONTO ASPEKT KONSTRUKCYJNY jest to dwustronna tabela w której rejestruje się zdarzenia gospodarcze o przeciwstawnym charakterze czyli przych i rozch Każde konto posiada 2 striny Dt i Ct cechy formalne: data nr dokumentu treść Strona graficzna może być zróżnicowana ale każde konto musi posiadać :Nazwę 2 strony konta kolumny do zapisywania zdarzeń gosp kolumne na wartości data 10. KONTO ASPEKT CZYNNOŚCIOWY Tu zwraca się uwagę na wszystkie czynności ewidencyjne na koncie powinny odbywać się wg nst zasad: Każde zdarzenie gosp musi być zarejestrowane w oparciu o dokument sięgowy, musi być stosowana zasada następstwa czasowego musi być rejestrowane po dwóch przeciwnych stronach (Dt i Ct)
11.KONTO ASPEKT SYSTEMOWY Pojedyncze konto jest elementem całego sys kont który funkcjonuje w każdym przeds System kont można przeds nast.
12.KONTO BILANSOWE to takie konta które posiadają salda początkowe i końcowe. Salda pocz przenoszone są z bilansu otwarcia, a salda końcowe z kont do bilansu zamnięcia Konat bil przedstawiają stan zmiany w stanie majątku iźródeł ich poch RODZAJE KONT BILANS K A St po po DT zwiększ po Dt zmniejsz Ct Obroty saldo Dt i KONTA P
13.KONTA WYNIKOWE służa do ujęcia procesów gosp i ustalenia WF Kont tych nie otwieta się stanami poczatk Otwarcie następuje z chwilą zaksięgoweania I operacji Księgowanie bieżące wynikowe powoduje stałe narastanie obrotów kont wynik które kończy się w końcu każdego roku obrotowego wówczas następuje ustalenie WFObroty kont wynik nie kumuluje się za okresy wieloletnie ale w kazdym roku obrotowym. Rodzaje kont wynikowych Konta kosztów-po Dt przeniesieni kosztów po Ct zmniejszenie wartości k-tów i przeniesieni k-tów na koniec okresu i KONTA Przychodów po Dt pomniejszeni prz w wyniku korek i przeniesienie przna koniec roku po Ct księgowanie przychodów i korekty zwiększajace przych
14. ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU polega na tym żekażda operacja rejestrowana jest NA dwóch odpowiednich kontach Po ich przeciwnych stronach ( po Dt a na drugim po Ct) W TEJ samej kwocie zgodnie z dowodem księgowym Zasada ta stanowi w rach konsekwencję i przedłużenia bilansowej metody ujmowania majątku Wynika stąd równość sald i obrotów: SUMA sald pocz Dt jest równa saldom pocz Ct kontSUMA obrotów Dt kont jest równa kontom CT SUMA sald końcowych Dt+sald końc Ct UJĘCIE MACIERZOWE
Każde zdarzenie gosp jest rejestrowane w tabeli macierzowej jednostronnie ale interpretowane jest podwójnie(z punktu widzenia wierszai kolumny) Zasada pod zapisu w tym ujęciu odkrywa walory ogólnej metody bilansowania op gosp Zastosowanie rachunku macierzowego w rach zbliżyło ją do innych nauk np. ekonometriaEwidencja jest dokonywana w cyklu rocznym to znaczy że otwarcie kont następuje na pocz okresu gosp a po zarejestrowaniu zdarzeń gosp zamknięcie kont Otwieranie polaga na: Wpisaniu salda pocz na odpowiednią stronę ze względu na to czy jest to składnik majątku zy źródło poch. Zamknięcie to wpisanie salda końcowego które przyjmuje nazwę strony na której wysępuje większa suma obrotów 15. MODEL EWIDENCYJNY Pechego pozwala teoretycznie zarejestrować wszystkie zdarzenia gosp na 5 kontach stosując 6 typów zdarzeń gosp. Jest to bardzo przydatne na wstępnym etapie nauczania rach. Ale do praktycznych rozwiązań raczej się nie nadaje gdyż nalęzy go rozbudować co spowoduje przejść od założeń teoretycznych do praktycznych. 1. 1,aTransakcje elementarne materialne 2 2,a Tr e rozrachunkowe 3 3,a Tr e transferowe 4 4,a Operacje wew materialne 5 5,a Op wew rozrach 6 6,a Op wew rozliczeniowe
16. TRANSAKCJE ELEMENTARNE są to takie zdarzenia gosp które powodują zwiększenie składników majątktowych pochądzących z otoczenia lub przekazanie części składników majątku do otoczenia schemat
17.OPERACJE WEW są to zdarzenia gosp które odzwierciedlają zmiany majątku dokonywane wew danego podmiotu. Są to k-ty i p-dy procesów gospodarczych takich jak zaopatrzenie produkcja sprzedaż schemat
18.BILANS OBROTÓW I SALD zestawienie obrotów isald polega na bilansowaniu łącznej sumy obrotów Dt wszystkich kont stosowanych w danym okresie sprawozdawczym z łączną sumą obrotów Ct oraz łącznej sumy sald Dt z łączną sumą sald Ct BŁĘDY które można wykryć przy pomocy zes ob. I sald: - zaksięgowanie op tylko na jednym koncie – zaksięg op na 2 kontach ale na tych samych stronach – zaksięg innej kwoty operacji na jednym koncie i innej na drugim – błędne zsumowanie obrotów BŁĘDY których nie można wykryć zaksięg op na niewłaściw kontach –zaks op po przeciwnych stronach niż należy zapisanie oper w niewłaściwej kwocie – zaks op dwukrotnie lub jej pominięcie schemat
19. INWENARYZACJA to konfrontacja sald kont z rzeczywistym stanem. Potrzebna jest gdyż : dokument mógł zzaginąc nastąpiły zjawiska nieprzewidziane (kradzież) . IN jest przeprowadzana w formie: spisu z natury uzgodnienia weryfikacji Po przeprowadzeniu inwe mogą wystąpić NIEDOBORY gdy stan rzeczyw jest mniejszy od stanu wynikającego z ewid i NADWYŻKI gdy stan majątku jest wiekszy od tego w ewid
20 EWID PROCESU PRODUKCJIACH UJMUJE EWIDENCJEĘ PRODUKCJI JAKBY Z DWÓCH STRON Z jednej strony jest to ponoszenie k-ów czyli zużycie czynników produkcji związane z wytwarzaniem produktów pracy z drugiej są to efekty procesu produkcji czyli ilość wytworzonych produktów Rysunek
21 EWID PROCESU SPRZEDAŻY Rach ujumuje ten proces z dwóch stron Pierwsz to rozchód sprzedanych produktów po koszcie wytworzenia dochodzą do tego koszty sprzedaży (transportu) Druga strona to efekty w postaci przychodów ze sprzedaży (ilość sprzedanych produktów) schemat
22.PODZIELNOŚĆ POZIOMA KONT polega na rozbudowie kont układu podstawowego poprzez zastosowanie coraz bardziej szczegółowych kryteriów klasyfikacyjnych podzielność pozioma można przedstawić na przykładzie konta Sr gosp (A) dzielimy na M Trw i Obr MT na wart niem rzecz ma trw a MO Zapasy towary itp. Trudności pojawiają się przy koncie ROZRACHUNKI tam dzielimy je wg nast. Kryteriów – powiązanie rozr z kreślonymi podmiotami (odbiorcy dost pracownicy Zus) _powiązanie roz różnymi typami roszczeń np. z tyt inwestycji , spornych schemat
23. PODZIEL PIONOWA KONT polega na tworzeniu nowych kont z podziału konta podst na dwa lub więcej kont które przejmują funkcje jedenj tylko strony konta
Konto umorz śr trw przyjmuje finkcje strony Ct konta Sr trw Podział pionowy stosowany jest w celu uzyskania większej przejrzystości zapisów na kontach i gdy ewidencję danego składnika majątku prowadzi się według wartości umownych co prowadzi do powstania kont korygujących
24.POWSTANIE I ROZÓJ PLANU KONT
Przez okres ok. 500 lat rachunkowośc była prowadzona wg systemu kont opracowanych przez głównych księgowych Systemy te posiadały zalety iwady: Zalety dostosowanie danego systemu do charakteru i wielkości przedsiębiorstwa, two®ca systemu był jednocześnie wykonawcą WADY niejednolitość rozwiązań ewidencyjnych trudność przeprowadzenia kontroli prawidłowości kont. U schyłku XIX pojawiły się propozycje ujednolicenia kont w skali całego państwa I tak powstały róóżne modele: Teoretyk szwajcarski SCHAR pracował dwukontowy model ewidencyjny.
Po I wś byi różni inni sprzywmierzeńcy tego modelu oraz powstawły inne plany które były opracowane przez instytuty naukowo badawcze W 1927 SCHMADENBACH opracował książkę na temat planu kont który został podzielony na 10 klas a każda na 10 grupW 1937 został wprowadzony ogólnoniemiecki plan kont który był wzorowany na SCHMADENBACHA Po II wś państwa eoropejskie wprowadziły u siebie jednolite plany kont . I polski plan kont powstał w 1946 i posiadał charakter jednolitego planu kont dla całego państwa i był wzorowany na niemieckim. W 1952 został narzucony Polsce radziecki plan kont co cofnęło Polskę o 10 lat. Po 1989 musiał być opracowany nowy plan dopasowany do charakteru gospodarki rynkowej Taki pla powstał dzięki Departamentowi Rach Ministerstwa Finansów Stowarz Księgowych w Polsce. 25WZORCOWY PLAN KONT I ZAKŁADOWY Plan kont to usestymazowany wykaz nazw i symboli kont uzupełniony komentarzem wyjaśniającym treść i wzajemne powiązania kontW każdym sy kont możemy wyodrębnić wzorc i zak pl kont. WZR PL K to usystematyzowany wykaz kont opracowany do dobrowolnego naśaldownictwa. Posiada on charakter ogólnopolski podzielony jest na 9 części: zespół 0 maj trwały Z1śr pienięż i rach b Z2 rozrach i rosz Z3 materiały i towary Z4 k wg rodzaju i ich rozlicz Z5K wg typu działalności i rozl Z6 Produkty Z7 przych i dotacje i podatki (sprzedaż) Z8 kapitały rezerwy wf ZAKŁADOWY PL K każde przedsiębirstwo jest zobowiązane do opracowania własnego planu kont Zakł to zespól ewidencji księgowej w danym przedsiębiorstwie i jes treściowo bogatszy od wzorcowego planu kont Składa się z WYKAZU kont syntetycznych Wykazu kont analitycznych Wybór określobego modelu k-tów Wybór określonej metody wyceny materiałów Wybór metody amortyzacjiśr trw Określenie innych zasad
Wersja ściąga w załączniku.