Jean Jacques Rousseau - przemówienie.

Szanowni Państwo
W XXI wieku, w dobie jednoczącej się Europy, kiedy narody starają się powrócić do idei równości wszystkich ludzi i pojednania z przyrodą, warto wspomnieć o człowieku, który w okresie uwielbienia dla cywilizacji bronił praw prostej natury, w czasach panowania rozumu praw uczucia.
Otóż, w pełni Oświecenia odezwał się głos, który godził w jego postawy. Był to głos Jean Jacquesa Rousseau. Człowieka, który tonął w marzeniach i nie umiał zżyć się z rzeczywistością. Jego dzieła były wiernym odbiciem charakteru – egzaltowanego i namiętnego.
Rousseau miał paradoksalne, acz zdecydowane poglądy oparte na szczerym entuzjazmie i miał pióro, które chwytało za serca. Dzięki temu zyskał światową sławę wśród szerokich mas społeczeństwa. W środowisku uczonych był samotny.
Sława nie zaspokoiła jednak jego ambicji oraz nie dała szczęścia. Trudny charakter sprawił, że koniec życia Rousseau spędził w osamotnieniu. Różnice poglądów doprowadziły z kolei do zerwania z encyklopedystami. Opozycja uczonych sprowadzała się do obrony istniejących poglądów, które on atakował. Polemika z Rousseau nie była trudna, bo ten zwalczając jednostronność panujących idei, sam ulegał przeciwnej znów jednostronności. Broniąc roli uczucia, nie doceniał rozumu; broniąc natury, nie doceniał kultury, jego poglądy odpowiadały marzeniom, a nie rzeczywistości.

Nie wolno jednak nam współczesnym zapomnieć, że Rousseau wyzwolił siły i idee, których Oświecenie nie dopuszczało do głosu. Wyzwolone, obaliły ideologię Oświecenia i utworzyły nową.
Utopijnymi teoriami podkopał szacunek dla istniejącego porządku rzeczy i przez to rozpętał siły przewrotowe w postaci rewolucji francuskiej. Tak urzeczywistniły się jego idee społeczne.
Paradoksem dziejów było, że Rousseau, wielki wróg cywilizacji, przyczynił się bezpośrednio do jej ogromnego rozpowszechnienia, właśnie w wyniku rewolucji.

Z kolei teorie pedagogiczne Rousseau stały się podstawą nowożytnej reformy wychowania Pestalozziego.
Największy jednak wpływ wywarł Rousseau, jak mi się wydaje, na literaturę, bowiem obroną praw człowieka przygotował nową epokę – romantyzm.

Nie można zaprzeczyć, że Jean Jacques Rousseau wywołał przewrót w literaturze, wychowaniu, ustroju społecznym. W tym leży jego rola historyczna wobec filozofii.