Rozróżniamy włosy: meszkowe brwi i rzęsy włosy okolic płciowych włosy owłosionej skóry głowy Różnice w długości i wzroście włosów zależą od czynników genetycznych i hormonalnych. Z czynników hormonalnych najważniejszą rolę odgrywają androgeny, które stymulują wzrost włosów okolic płciowych, wąsów i brody,a hamują wzrost włosów skóry owłosionej głowy u osób genetycznie predysponowanych do łysienia męskiego. Nadmierne owłosienie skóry ciała tzw. hirsutyzm zależy od wzmożonej ilości androgenów i nadmiernego oddziaływania mieszków włosowych na te hormony. Włosy głowy mają specyficzne cechy. Wychodzą one z tworu, który określa się jako mieszek włosowy. Normalnie człowiek ma około 5 milionów tych mieszków o gęstości sięgającej 900 włosów/cm2. Włosy składają się z 3 części, z których każda spełnia swoją funkcję: trzon włosa (łodyga)- zbudowany z keratyny, jest częścią martwą korzeń włosa cebulka włosa (mieszek włosowy)- utworzona z żywych komórek Trzon włosa - to widoczna część włosa, tzn. ta która wystaje ponad naskórek. Składa się z 3 warstw zawierających keratynę, podstawową substancję w strukturze włosa: Rdzeń: bezrdzeniowe komórki, które ułożone są w różnych rzędach i zawierają keratynę. Kora: największa część włosa, stanowi ciało włosa, ułożone wzdłuż komórki, które otaczają pigmenty (melaninę) odpowiedzialne za kolor włosów Naskórek (osłonka zewnętrzna): są to zrogowaciałe komórki, ułożone "łuskowato", gdy są w stanie nienaruszonym i zdrowe, dodają włosom połysku i blasku stanowiąc przezroczystą osłonkę Korzeń włosa - to rodzaj stożkowatego podwinięcia naskórka w głąb skóry z nachyleniem około 75o, część tkwiąca w mieszku włosowym. Jego kolbowate rozszerzenie na dole stanowi tzw. opuszkę włosa, w której znajdują się komórki macierzyste włosa, należące do najszybciej rozmnażających się w ustroju. Korzeń wraz z pochewką jest częścią nabłonkową mieszka włosowego, dlatego jego uszkodzenie nie powoduje trwałej utraty włosa (jest odwracalne). Cebulka włosa - w jej wnętrzu przebiegają wszystkie funkcje rozmnażania, które prowadzą do powstania nowego włosa. Brodawka i macierz tworzą cebulkę włosa, która w korzeniu rozciąga się ku powierzchni. To właśnie w cebulce przebiega proces tworzenia keratyny i pigmentu. Komórki cebulki włosowej dzielą się i przekształcają na powierzchni w keratynę, budując włos. W głębszej części mieszka znajduje się brodawka włosowa, bogata w naczynia krwionośne i komórki nerwowe. Nad brodawką włosa tkwi macierz włosa, która ma udział we wzroście włosa. Zniszczenie macierzy włosa powoduje jego stałą utratę. Trzy okresy życia włosa - trzy fazy Włos ludzki rośnie w trzech następujących po sobie fazach. Każdy włos ma swój własny cykl życiowy i rozwija się niezależnie od sąsiadującego. PIERWSZA FAZA - ANAGEN Faza aktywnego wzrostu i życia włosa. Komórki cebulek włosowych rozmnażają się i pozwalają na wzrost trzonu nowego włosa. Trwa wiele lat, u mężczyzn 3-5 lat, u kobiet 6-7 lat. W tym okresie włos rośnie 0,5 do1 cm miesięcznie. DRUGA FAZA - KATAGEN Wzrost włosa zatrzymuje się, a komórka włosa obumiera. Komórki już się nie rozmnażają, cebulka włosa przechodzi fazę spoczynku, wznosi się ku powierzchni, trzon włosa przerywa wzrost. Trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. TRZECIA FAZA - TELOGEN Trwa od 2 do 3 tygodni. Cebulka włosowa jest całkowicie obumarła i wysuwa się ponad pochewkę mieszka. Włos jest przygotowany do wypadnięcia. Równolegle powstaje nowy włos, który zastępuje poprzedni. Każdy z nas posiada około 100 000 włosów, które ulegają ciągłemu odnawianiu i posiadają szybkość wzrostu sięgającą 3 mm tygodniowo. Wraz z wiekiem wydłuża się stadium, w którym cebulka przerywa swoje działania. Dlatego po czterdziestym roku życia coraz więcej włosów znajduje się w fazie spoczynku i coraz mniej włosów odrasta, łatwiej wypada, trzonki włosów stają się cieńsze, zmniejsza się też produkcja łoju. W każdym mieszku włosowym następują po sobie w rytmicznej kolejności trzy fazy wzrostu włosa: anagen katagen telogen Trófazowy cykl wzrostu włosa jest stały dla wszystkich mieszków włosowych naszego ciała i powtarza się wielokrotnie w ciągu życia. Rodzaje włosów - trzy rodzaje: Meszek - twarz, ramiona, cienki, jasny, płytki (1-2 mm) Włosy przejściowe- nogi, przedramiona, pachy, zabarwiony, głębszy (3-4 mm) Włos końcowy - ostateczny - to w pełni wykształcone, ostateczne owłosienie dorosłego człowieka. Występują: głowa, brwi i rzęsy, strefy genitalne, pachy, zabarwiony, gruby, głęboki (4-7 mm). 2. Włosy w liczbach Liczba włosów: Przeciętnie 100 000 Osoby z włosami koloru blond 150 000 Osoby z włosami koloru czarnego 110 000 Osoby z włosami koloru brunatnego 100 000 Osoby z włosami koloru rudego 75 000 Gęstość włosów 200 mieszkańców/cm2 Średnica włosa 0,1 mm Dzienny wzrost 0,3 mm Miesięczny wzrost 1 cm Długość życia 2 - 5 lat Wytrzymałość włosa 100g 3. Wrogowie włosa Na stan zdrowia i wygląd naszych włosów ma wpływ wiele czynników: kurz, dym papierosowy, pyłki, lakier do włosów, łupież, grzyby, bakterie, roztocza, zanieczyszczenie powietrza, stres spowodowany tempem życia, a nawet klimat i pory roku. Decydująca na stan zdrowia włosa wpływają wiek i płeć, a co za tym idzie zmiany hormonalne w naszym organizmie. Dlatego włosy wymagają indywidualnej dbałości o nie, zarówno poprzez stosowanie odpowiednich, indywidualnie dobranych środków do pielęgnacji i higieny, jak i dobrze dobranej diety i suplementacji witamin i minerałów. 4. Uszkodzenia włosów Włosy pomimo dużej odporności, są jednak podatne na działanie środowiska i czasem ulegają zniszczeniu. Analizując procesy wywołujące uszkodzenia włosów, należy zdawać sobie sprawę z tego, że włosy jako twór martwy nie mają zdolności do samoregeneracji. Naturalny mechanizm zakłada stopniowe "zużywanie się" końców włosów, rekompensowane przez wzrost. Zgodnie z tym założeniem włosy powinny byś systematycznie obcinane, a ich długość warunkowana występowaniem czynników niszczących. W życiu codziennym współczesna kosmetyka dysponuje obecnie wieloma środkami pozwalającymi na skuteczną ochronę włosów przed większością z opisanych wyżej czynników niszczących. Pozwala również na regenerowanie uszkodzeń. Przyczyn niszczenia włosów jest wiele. TARCIE Uszkodzenia włosów powstają w wyniku stałego kontaktu mechanicznego (tarcia) pomiędzy poszczególnymi włosami oraz między włosami a ubraniem. Szczególnie narażone są włosy już uszkodzone, suche, o szorstkiej powierzchni. Ścieranie włosów dokonuje się niemal bez przerwy, jest następstwem naturalnych ruchów głowy, jak i działania takich czynników, jak wiatr lub czesanie nieodpowiednią szczotką. Tarcie powoduje stopniowe uszkadzanie otoczki włosa (cuticuli), co prowadzi do nadmiernego wysuszania wnętrza włosa (cortexu) oraz zwiększenia absorpcji szkodliwych czynników chemicznych. W skrajnym przypadku starcie otoczki włosa może doprowadzić do jej pęknięcia, objawiającego się rozszczepieniem włosa. ROZCIĄGANIE Innym szkodliwym nadwyrężeniem włosów jest ich rozciąganie, powodowane przez zbyt intensywne czesanie, zwijanie w bardzo ciasny kok, czy kucyk. Na skutek silnego obciążenia mechanicznego następuje zmiana struktury keratynowej w obrębie wnętrza włosa. Uporządkowana, "krystaliczna" alfa keratyna przechodzi w mniej odporną chemicznie odmianę amorficzną. Po pewnym czasie następuje powrót do pierwotnej struktury, nie jest on jednak kompletny, co w rezultacie we wnętrzu włosa doprowadza do powstawania coraz to większych obszarów o budowie amorficznej. Obszary te najłatwiej ulegają zniszczeniu pod działaniem czynników chemicznych i podwyższonej temepatury. WYSOKA TEMPERATURA Wysoka temperatura, rzędu 80-100 stopni powoduje rozrywanie wiązań chemicznych odpowiedzialnych między innymi za wytrzymałość mechaniczną i kształt włosów. Po oziębieniu naruszona struktura zostaje odtworzona tylko w części, dlatego z takiej próby włos wychodzi zawsze osłabiony. Przegrzewanie włosów szczególnie szkodliwie działa na osłonkę włosa - powoduje nadmierną przepuszczalność i szorstkość powierzchni. Dotyczy to zarówno krótkotrwałego działania temperatur powyżej 100 stopni (lokówki elektryczne), jak i dłuższego działania temperatur niższych (suszenie zbyt gorącym powietrzem). W przypadkach ekstremalnych może dojść nawet do całkowitego zniszczenia otoczki włosa i rozszczepienia włosów. Włosy poddawane działaniu wysokiej temperatury są z reguły suche i szorstkie, tym samym mają zwiększoną wrażliwość na działanie rozmaitych czynników niszczących. ŚRODKI CHEMICZNE, KOSMETYKI Jak wszystkie białka keratyna jest mało wrażliwa na działanie kwasów, nawet stosunkowo stężonych. Włosy doskonale znoszą niskie wartości pH. Równocześnie źle tolerują czynniki alkaiczne. Pod działaniem rozcieńczonych zasad zwiększa się przepuszczalność otoczki włosa i następuje przyspieszona penetracja wody do wnętrza włosa. W efekcie pod działaniem substancji alkaicznych, takich jak amoniak, włos szybko nasyca się wodą, pęcznieje i staje się przepuszczalny dla substancji chemicznych. Podniesiona działaniem zasad łuska otoczki włosa nie wraca do pierwotnego stanu nawet po całkowitym wypłukaniu czynnika alkaicznego - konieczne jest dodatkowe zakwaszenie włosów. Wyższe stężenie substancji zasadowych powoduje hydrolizę wiązań peptydowych i niszczenie struktury włosa. Innymi substancjami chemicznymi łatwo atakującymi włosy są substancje utleniające i silne reduktory. Utleniacze działają chemicznie na ziarna melaniny, powodując odbarwienie, równocześnie niszczą keratynową strukturę wnętrza włosa w drodze łańcuchowych reakcji zachodzących z udziałem wolnych rodników. Substancje zasadowe i utleniacze są podstawowymi składnikami większości stosowanych preparatów do rozjaśniania i barwienia włosów. W skład preparatów ondulujących wchodzą dodatkowo środki o działaniu redukującym. Przy umiarkowanych wartościach pH zmieniają jedynie kształt włosów, przy pH silnie alkaicznym działają nawet depilująco. Zrozumiałe jest więc, że zabiegom rozjaśniania i trwałej ondulacji zawsze towarzyszą uszkodzenia włosów. Ich zakres zależy od rodzaju preparatu, wrażliwości włosów i sposobu wykonania zabiegu. Błędy mogą doprowadzić do poważnych, nieodwracalnych zniszczeń. Typowymi efektami rozjaśniania i ondulowania włosów są trwałe uszkodzenia otoczki włosa powodujące trudne do usunięcia wysuszenie włosów. W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitego zniszczenia osłonki włosa i rozszczepienia go na całej długości. Rozjaśnianie i trwała pozostawiają ślady również we wnętrzu włosa. Ubocznymi skutkami tych zabiegów jest zwykle poprzerywanie łańcuchów białkowych, naruszenie struktury przestrzennej keratyny, a nawet rozpuszczenie fragmentów fibryli. To ostatnie powoduje powstanie swoistych wżerów w ciągłej, ściśle ułożonej strukturze włosa. PROMIENIOWANIE UV I ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA Włosy podobnie jak wszystkie struktury białkowe są niezwykle wrażliwe na działanie wolnych rodników - bardzo agresywnych, nietrwałych cząstek chemicznych powstających pod działaniem niektórych utleniaczy i promieniowania UVA i UVB emitowanego przez słońce i lampy solaryjne. Promieniowanie to może stać się przyczyną poważnego osłabienia włosów.. Przyczyną powstania we włosach wolnych rodników mogą być również zanieczyszczenia środowiska, gdyż spaliny samochodowe i gazy pochodzenia przemysłowego to silne utleniacze: ozon i tlenki azotu. Szkodliwie na włosy działają także pyły przemysłowe, osiadając na włosach, niszczą otoczkę włosa. Wówczas mikroskopijne cząsteczki pyłu mogą dostać się do wnętrza włosa i osiąść tam powodując lokalną erozję w strukturze wnętrza włosa. Działanie zanieczyszczeń środowiska jest łatwo zauważalne w aglomeracjach o dużym zagęszczeniu przemysłu. Przeciętna kondycja włosów mieszkańców jest tam znacznie gorsza niż na obszarach ekologicznie czystych. 5. Zmiany w strukturze włosów Zmiany w strukturze włosów mogą być spowodowane niewłaściwym sposobem ich pielęgnowania, a zwłaszcza: niewłaściwym, energicznym szczotkowaniem szczotkami i grzebieniami nylonowymi drucianymi, używaniem zasadowych środków do mycia włosów, suszenie zbyt gorącą suszarką, używaniem prostownic, gofrownic i lokówek do włosów, zbyt częstymi trwałymi ondulacjami i farbowaniem włosów. Rozszczep podłużny włosa - występuje głównie w postaci rozszczepienia końca włosa, rzadziej innej jego części. Zmiany te częściej występują u kobiet o długich włosach, rzadkie są u mężczyzn. Mechanizm powstawania zmian polega na pęknięciu osłonki włosa. Leczenie polega na obcięciu włosów powyżej rozszczepiania i odpowiednim pielęgnowaniu, unikaniu przesuszania, rozgrzewania i urazów mechanicznych. Rozszczep węzłowy włosa - polega na występowaniu okrągłych lub wrzecionowatych rozszerzeń na wskutek rozwłóknienia istoty korowej. W miejscach tych dochodzi łatwo do złamania włosa i powstania zakończenia w kształcie pędzelka. Problem ten występuje u kobiet i u mężczyzn i może dotyczyć nie tylko skóry głowy, ale i innych partii naszego ciała (broda, pachy, owłosienie intymne). W powstawaniu zmian bierze się pod uwagę oprócz urazów mechanicznych i chemicznych włosów, także zaburzenia w przemianie argininy lub innych aminokwasów. Leczenie polega na unikaniu czynników szkodliwych. Włosy pętlicowate - powstają przez utworzenie pętli przez jeden lub więcej włosów przy niewłaściwym czesaniu lub nerwowym nakręcaniu włosów na palce. Leczenie polega na unikaniu czynników szkodliwych. Łamliwość włosów - może być właściwością wrodzoną lub następstwem zmian we włosach, np. rozszczepu włosów. Przypuszcza się, że do powstania nabytej łamliwości musi istnieć predyspozycja. Do zwiększenia łamliwości mogą przyczynić się farby do włosów oraz płyny do trwałej ondulacji na zimno. Włosy ulegające łamaniu są suche, ścieńczałe, łamią się 2-3 cm nad powierzchnią skóry. Łamliwość włosów może być rozlana lub ograniczona do jednego lub kilku ognisk. Leczenie polega na unikaniu czynników szkodliwych. Wszystkie te zmiany struktury włosów mogą współistnieć ze sobą. 6. Łupież - jak z nim walczyć? Łupież (Pityriasis capitis), jest jedną z najstarszych i najpowszechniejszych spośród wszystkich znanych przypadłości owłosionej skóry głowy człowieka. Wiemy już, że nie jest o chorobą i nie powoduje poważnych powikłań ani nie zagraża zdrowiu. Jego istota polega na niekorzystnych efektach estetycznych. Łupież polega na otrąbiastym, drobnopłatkowym złuszczaniu skóry owłosionej głowy. Wyróżnia się dwa typy łupieżu: łupież suchy - który wygląda jak delikatny, biały kurz. Jeśli ogniska złuszczania SA bardzo nasilone i rozległe, wytwarzają się nawarstwione, białe, ściśle przylegające hyperkeratotyczne strupy, imitujące grzybicę. łupież tłusty - w przypadku tłustej, łojotokowej skóry, w którym korneocyty zlepiają się w tłuste blaszki, tworząc grube, przesiąknięte łojem, złuszczające się łuski, na których rozwijają się drożdże. Występują uwarstwione żółtawe strupy i objawy stanu zapalnego, powodujące trwałe wyłysienie. Za czynnik przyczynowy uważa się drożdżaka i bakterie wydzielające lipazy. Łupież nie występuje u dzieci do lat 5, pojawia się 5-10 lat, jego nasilenie przypada na wiek między 10-20 r.ż. i w tym czasie występuje w jednakowym nasileniu u obu płci. U ludzi rasy białej jest zjawiskiem częstym, a u ludzi rasy czarnej występuje rzadko. U dzieci łupież jest zawsze suchy i ta postać łupieżu utrzymuje się nieraz po okresie dojrzewania, a włosy pozostają suche bez objawów łysienia. Jednak częściej w okresie dojrzewania, w wieku 17-24 lat nasilają się objawy łojotoku i tworzy się łupież tłusty, najbardziej widoczny jest u dorosłych, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Po 50.r.ż. nasilenie łupieżu jest mniejsze. Łupieżowi towarzyszy świąd owłosionej skóry głowy, a osoby z łupieżem i łojotokiem są predysponowane do łojotokowego zapalenia skóry. Łupież - etiopatogeneza. Złuszczanie się naskórka owłosionej skóry głowy jest stanem fizjologicznym, jego nasilenie jest różne w różnych okolicach skóry. Na skórze gładkiej tarcie przy myciu, czy tarcie ubrania ułatwiają usuwanie złuszczonych komórek. Natomiast w obrębie owłosionej skóry głowy - włosy, a także obcisłe nakrycia głowy - stanowią pewną przeszkodę i znacznie ograniczają ten proces. Podczas normalnego procesu wzrostu zrogowaciałe komórki oddzielają się od skóry i ulegają zniszczeniu. Najczęściej nie są one widoczne. Zostają wyszczotkowane, wyczesane lub wypłukane podczas mycia głowy. Od czasu do czasu u wielu osób występuje jednak gwałtowny wzrost liczby zrogowaciałych komórek i tempa ich łuszczenia. Rezultat tego procesu jest widoczny w postaci łupieżu. Jedyna różnica pomiędzy osobami mającymi łupież a tymi, które jego nie mają polega na wielkości oraz ilości martwych komórek złuszczających się ze skóry głowy. U osób z łupieżem szybkość obumierania komórek jest prawie dwukrotnie wyższa niż u osób bez łupieżu. Te obumarłe komórki są większe i stąd bardziej widoczne. Co nie powoduje łupieżu? Wiadomo, że: łupież nie przenosi się z jednej osoby na drugą niedostateczne nawyki higieniczne mogą czynić łupież bardziej widocznym, ale nie są przyczyną jego powstawania łupieżu nie powoduje grzybica - drożdżak (Pityrosporium ovale) łupieżu nie powoduje przetłuszczenie czy przesuszenie łupieżu nie powoduje niedostateczne krążenie krwi łupieżu nie powoduje uboga w składniki odżywcze dieta, czy problemy z trawieniem łupieżu nie powoduje klimat ani stan środowiska, np: smog. Co sprzyja łupieżowi? łupież występuje sezonowo jest bardziej nasilony w miesiącach zimowych, a mniej w letnich najczęstszym jego objawem jest złuszczenie, niekiedy występuje swędzenie zazwyczaj występuje w formie niewielkich, okrągłych, białych lub szarawych łusek na szczycie głowy, jednak złuszczenie może wystąpić w dowolnym miejscu owłosionej skórze głowy. Czynniki nasilające łupież: nadużywanie lakieru do włosów niewłaściwe stosowanie środków koloryzujących nadużywanie prostownic, gofrownic i lokówek elektrycznych niska temperatura na zewnątrz i suche powietrze w pomieszczeniach obcisłe czapki i szale zbyt rzadkie mycie głowy i/lub niewystarczające płukanie stres, zdenerwowanie, napięcie. Różnicowanie: Istnieje kilka chorób skóry i owłosionej skóry głowy, powodujących złuszczanie i swędzenie, które mogą przypominać ostry przypadek łupieżu. Jeśli łuszczeniu towarzyszy zaczerwienienie i tłuste złuszczanie na twarzy oraz w okolicach brwi i rzęs, możemy mieć do czynienia z łojotokowym zapaleniem skóry. W przeciwieństwie do łupieżu, występującego sezonowo, łojotokowe zapalenie skóry ma przez prawie cały rok jednakowe nasilenie. Obecność grubych łuskowatych czerwonych plam na głowie, łokciach, kolanach i twarzy może wskazywać na łuszczycę. Łuszczyca to choroba charakteryzująca się występowaniem wyraźnie odgraniczonych obszarów skóry o różowym lub czerwonym zabarwieniu, pokrytych srebrzystymi łuskami. W przypadku występowania zaczerwienienia oraz złuszczenia na częściach ciała innych niż owłosiona skóra głowy, należy skontaktować się z lekarzem. Leczenie łupieżu W przypadku łupieżu suchego korzystne jest mechaniczne usuwanie łusek przez szczotkowanie twardą szczotką z włosia. Można wcierać w skórę głowy tzw. oliwę salicylową. Do mycia głowy (co 7-10) dni można stosować szampony z zawartością siarki lub dziegciu. Obecnie szeroko stosowane są szampony zawierające siarczek selenowy albo pirytonian cynku. Składniki te są środkami cytostatycznymi. Cytostatyki zmniejszają szybkość wzrostu i podziału komórek warstwy rogowej, co powoduje zauważalne zmniejszenie widocznego łupieżu w ciągu kilku tygodni. Szampony zawierające siarczek selenu nie powinny być stosowane, jeśli na skórze występują skaleczenia lub otarcia. Szampon medyczny działa skuteczniej jeśli przed myciem wyszczotkujemy włosy. Ułatwi to oddzielenie łusek łupieżu od skóry. Szampon należy dokładnie wmasować we włosy tuż nad czołem oraz na szczycie głowy, ponieważ w tych miejscach łupież jest zazwyczaj najbardziej nasilony. Osoby, które farbowały lub rozjaśniały włosy powinny używać wyłącznie szamponu z siarczkiem selenu lub pyrithionem cynku oraz bardzo dokładnie spłukiwać włosy po umyciu, aby usunąć wszelkie pozostałości szamponu. Osoby, których włosy zostały poddane działaniu środków chemicznych powinny unikać stosowania szamponów z zawartością siarki. W leczeniu łupieżu tłustego stosuje się kremy i płyny przeciw grzybicze - pochodne imidazolowe (Nizoral, Ketoderm - ketokonazol, Canesten, Selsyn, Selsyn Blue ). Szczególnie wskazany jest szampon Nizoral. 7. Siwienie Siwienie włosów jest zjawiskiem fizjologicznym w procesie starzenia się ustroju. Sam mechanizm nie jest poznany. Wysuwa się pogląd, że dochodzi do zahamowania aktywności tyrozynazy w melanoblastach w opuszce włosa i niewytwarzania melaniny. Przypuszcza się, że biała barwa może być związana z wniknięciem pęcherzyków w trzon włosa. Pierwsze siwe włosy występują w okolicy skroniowej i stopniowo w ciągu wielu lat obejmują całą głowę. Skłonność do siwienia występuje rodzinnie. O siwieniu przedwczesnym mówi się, gdy siwienie występuje przed 20 r.ż., a czasem w dzieciństwie. Siwienie nagłe jest procesem mało poznanym, może wystąpić pod wpływem gwałtownych wstrząsów psychicznych. Leczenie w zasadzie nie istnieje, najskuteczniejszym środkiem jest farbowanie włosów. 8. Łysienie U dorosłego człowieka, niezależnie od płci i wieku, może wystąpić kilka rodzajów łysienia. Mają one zróżnicowane przyczyny, objawy oraz przebieg. W zależności od rodzaju łysienia stosuje się również różne metody terapii. Najważniejszym krokiem w walce z łysieniem jest konsultacja dermatologiczna, podczas której lekarz określi typ łysienia i dobierze skuteczną i bezpieczną metodę leczenia.
FUNKCJE,USZKODZENIA,właściwości(fizyczne i chemiczne) oraz pielęgnacja włosów . To ma być w formie referatu.. Bardzo proszę o szybką pomoc ; (( Potrzebne mi to na już , teraz ! ;<
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź