„Bogurodzica”- związek utworu z ideologią epoki i właściwości języków pieśni.

„Bogurodzica” to najstarsza polska pieśń religijna. Dwie pierwsze zwrotki to najstarsza część „Bogurodzicy”, pochodząca z I poł. XIIIw. Choć spisana została w początkach I poł. XVw. W późniejszym okresie utwór bardzo się rozrósł, gdyż dopisywano kolejne zwrotki. Popularność i wymowa utworu sprawiły, że uznano ją za pierwszy polski hymn narodowy. Autorstwo najstarszej części przypisuje się św. Wojciechowi. Treścią pierwszej strofy jest modlitwa do Matki Bożej o wstawiennictwo do Jej syna. W drugiej zwrotce podmiot zwraca się do Chrystusa, aby przez wzgląd na Jana Chrzciciela zapewnił ludziom pobożne, dostatnie życie na ziemi, zbawienie wieczne po śmierci.

Bardzo interesująca jest oprócz treści interpretacja pieśni. Poznajemy bowiem światopogląd człowieka średniowiecznego, którego charakteryzuje postawa teocentryzmu i ascetyzmu. „Bogurodzica” związana jest z ideologią epoki średniowiecza, w której powstała. Epokę tę cechuje uniwersalizm, teocentryzm, dwujęzyczność oraz anonimowość literatury. Teocentryzm to filozofia, która w centrum świata stawiała Boga, który go stworzył. Ludzie uznawali wyższość dóbr doczesnych, duchowych. Zjawiska przyrody interpretowano jako znaki od Boga. Dominowała także myśl o życiu poświęconym. „Bogurodzica” ma charakter teocentryczny, gdyż znajduje się w niej modlitwa skierowana do Matki Bożej, o pośrednictwo u Boga i wyjednanie obfitych łask, a także prośba Syna Bożego. Ta pieśń religijna jest utworem anonimowym, jak większość dzieł średniowiecza. Autor jej jest nie znany. Anonimowość literatury polega na tym, że autorzy często nie ujawniali swego nazwiska. Ważna była bowiem treść, wartość dzieła. Dwujęzyczność literatury średniowiecz to równoczesne funkcjonowanie dwóch języków: łaciny i języka narodowego. Językiem uniwersalnym, wspólnym dla wszystkich narodów była łacina. „Bogurodzica” była jedną z pierwszych pieśni napisaną po polsku, a nie po łacinie. W pieśni tej uwagę zwraca symboliczna liczba cztery. Do której często nawiązywali ludzie średniowiecza, a którą współtworzą w „Bogurodzicy” święte osoby; Matka Boska, Chrystus, Bóg i Jan Chrzciciel. Liczba cztery odnosi się także do kwadratu cnót, męstwa, sprawiedliwości, umiarkowania i roztropności.

Istnieje również związek „Bogurodzicy” ze średniowieczną sztuką plastyczną. Znajduje się bowiem malowidło ścienne, na którym przedstawiono Chrystusa w centrum, w otoczeniu dwóch osób boskich- po stronie prawej- Maryja, po lewej- Jan Chrzciciel. „Bogurodzica” zdumiewa kunsztowną budową, wysokim poziomem artystycznym tekstu literackiego i melodii wiersza oraz właściwościami języka pieśni
- rymy wewnątrzwersowe i zewnętrzne, a także refren;
- utwór jest asylabiczny (różna liczba zgłosek w wersie);
„Bogurodzica” to wiersz zdaniowo- rymowy, ponieważ w każdym wersie zamyka się zdanie pojedyncze lub jednorodny człon zdaniowy. Każdy wers jest wypowiadany z intonacją wznoszącą się lub opadającą. Współczesny czytelnik ma trudności z odczytaniem treści utworu ze względu na liczne archaizmy, występujące w pieśni. W „Bogurodzicy” zauważamy wiele historycznych form gramatycznych, np. w funkcji: władza.

„Bogurodzica” jest nie tylko najstarszą polską pieśnią religijną ale także pierwszą pieśnią maryjną. W dawnych wiekach była pieśnią bojową i hymnem narodowym. Rozbrzmiewała na polach Grunwaldu przed bitwą, a także śpiewało ją rycerstwo polskie przed walką.