iałystok Sanktuarium NMP Matki Miłosierdzia Archikatedra Wniebowzięcia NMP obraz MB Ostrobramskiej (kopia) 1927 5 czerwca 1995 kard. Franciszek Macharski Juchnowiec Kościelny Sanktuarium MB Królowej Rodzin obraz MB Królowej Rodzin XIX w. – – Krypno Sanktuarium MB Pocieszenia Kolegiata Narodzenia NMP obraz MB Pocieszenia XVI w. 8 września 1985 kard. Józef Glemp Różanystok Sanktuarium Maryjne Kościół Ofiarowania NMP (oo. Salezjanie) obraz MB Różanostockiej XVII w. 28 czerwca 1981 kard. Franciszek Macharski Wasilków – Święta Woda Sanktuarium MB Bolesnej obraz MB Bolesnej XVI w. – – Diecezja bielsko-żywiecka Bielsko-Biała – Hałcnów Sanktuarium MB Bolesnej figura MB Bolesnej XVI w. 2 lipca 1926 bp Anatol Nowak 26 września 1993 kard. Franciszek Macharski Chybie Sanktuarium MB Gołyskiej Kościół Chrystusa Króla Obraz MB Gołyskiej XVIII w. 15 maja 2004 bp Tadeusz Rakoczy Cieszyn Sanktuarium MB Cieszyńskiej Kościół św. Marii Magdaleny obraz MB Cieszyńskiej XVII w. 7 października 1997 bp Tadeusz Rakoczy Inwałd Kościół Narodzenia NMP obraz MB Inwałdzkiej XVII w. – – Kęty Kościół św. Małgorzaty i Katarzyny obraz MB Pocieszenia XV w. 18 września 1988 kard. Franciszek Macharski Kończyce Małe Sanktuarium MB Kończyckiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Kończyckiej XV w. – – Korbielów Kościół NMP Królowej Aniołów obraz MB Pani Korbielowskiej XVII w. – – Oświęcim Sanktuarium MB Wspomożenia Wiernych (oo. Salezjanie) obraz MB Wspomożenia Wiernych XVI w. – – Przyłęków Sanktuarium MB Wspomożenia Wiernych (oo. Salezjanie) figura MB Wspomożenia Wiernych XX w. – – Rajcza Kościół św. Wawrzyńca obraz MB Kazimierzowskiej XVII w. – – Rychwałd Sanktuarium MB Rychwałdzkiej (oo. Franciszkanie) obraz MB Rychwałdzkiej XV w. 18 lipca 1965 kard. Stefan Wyszyński Szczyrk Sanktuarium MB Królowej Polski (oo. Salezjanie) obraz MB Szczyrkowskiej 1960 21 września 2008 kard. Stanisław Dziwisz Diecezja bydgoska[2] Bydgoszcz Sanktuarium MB Pięknej Miłości Katedra św. Marcina i św. Mikołaja obraz MB Pięknej Miłości ok. 1475 29 maja 1966 kard. Stefan Wyszyński 7 czerwca 1999 Jan Paweł II obraz MB Szkaplerznej ok. 1700 16 lipca 2001 abp Henryk Muszyński Sanktuarium Królowej Męczenników obraz MB Królowej Męczenników Kalwaria bydgoska – – Sanktuarium Zawierzenia Szensztacki Instytut Sióstr Maryi obraz MB Trzykroć Przedziwnej (kopia) XX w. 18 czerwca 2011 bp Jan Tyrawa Górka Klasztorna Sanktuarium Maryjne Kościół NMP Niepokalanie Poczętej (Misjonarze św. Rodziny) obraz MB Góreckiej XVII w. 6 czerwca 1965 kard. Stefan Wyszyński Archidiecezja częstochowska[3] Bęczkowice Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół pw. Zesłania Ducha Świętego tzw. Pocieszna Górka obraz MB Pocieszenia Oblubienicy Ducha Świętego XVIII w. 8 września 2007 kard. Stanisław Dziwisz Częstochowa Sanktuarium Jasnogórskie Bazylika Wniebowzięcia NMP (oo. Paulini) obraz Matki Boskiej Częstochowskiej XIV w. 8 września 1717 bp Krzysztof Szembek 2 maja 1910 bp Stanisław Zdzitowiecki 3 maja 1966 kard. Stefan Wyszyński Danków Sanktuarium MB Dankowskiej Kościół św. Stanisława BM obraz MB Różańcowej XVII w. 25 maja 2002 abp Stanisław Nowak Gidle Sanktuarium MB Gidelskiej Kościół Wniebowzięcia NMP (oo. Dominikanie) figura MB Gidelskiej XVI w. 19 sierpnia 1922 bp Stanisław Zdzitowiecki Kłobuck Sanktuarium MB Kłobuckiej Kościół św. Marcina obraz MB Kłobuckiej XV w. 31 maja 2004 abp Stanisław Nowak Mstów Sanktuarium MB Mstowskiej Miłosierdzia Kościół Wniebowzięcia NMP (oo. Kanonicy laterańscy) obraz MB Mstowskiej XVII w. 30 lipca 2000 abp Stanisław Nowak Myszków – Mrzygłód Sanktuarium NMP Mrzygłodzkiej Kościół NMP Różańcowej obraz MB Różańcowej XVII w. 25 sierpnia 1996 kard. Adam Joseph Maida Pajęczno Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Pajęczańskiej Matki Kościoła XIII w. 28 maja 2005 kard. Stanisław Nagy Rozprza Sanktuarium NMP Matki Życia Kościół św. Wojciecha obraz MB Rozprzańskiej XVII w. 14 listopada 2009 abp Stanisław Nowak abp Józef Życiński Ruda Sanktuarium MB Rudzkiej Kościół św. Wojciecha obraz MB Rudzkiej XVIII w. 24 września 2006 abp Stanisław Nowak Wieluń Sanktuarium MB Pocieszenia Kolegiata Bożego Ciała obraz MB Pocieszenia XVII w. 5 września 1971 kard. Stefan Wyszyński Zawiercie-Skarżyce Sanktuarium MB Skarżyckiej Kościół św. Trójcy obraz MB Skarżyckiej XVII w. – – Żarki-Leśniów Sanktuarium MB Leśniowskiej (oo. Paulini) figura MB Patronki Rodzin XVI w. 13 sierpnia 1967 kard. Stefan Wyszyński Diecezja drohiczyńska[4] Łazówek Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Pocieszenia (kopia) 1977 – – Miedzna Sanktuarium MB Miedzeńskiej Kościół Zwiastowania NMP obraz MB Miedzeńskiej XVII w. 22 czerwca 1997 kard. Józef Glemp Ostrożany Sanktuarium MB Ostrożańskiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Ostrożańskiej XVII w. 5 lipca 1987 kard. Józef Glemp Węgrów Sanktuarium MB Fatimskiej figura MB Fatimskiej – – Diecezja elbląska[5] Elbląg – Stagniewo Sanktuarium MB Fatimskiej i bł. Jana Pawła II figura MB Fatimskiej – – Diecezja ełcka Ełk Sanktuarium MB Fatimskiej Katedra św. Wojciecha figura MB Fatimskiej XX w. 6 czerwca 1991 Jan Paweł II Krasnybór Kościół Zwiastowania NMP obraz MB Różańcowej XVII w. 8 września 2001 bp Edward Samsel Rajgród Sanktuarium MB Rajgrodzkiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Rajgrodzkiej XVIII w. 5 sierpnia 2000 bp Wojciech Ziemba Sejny Sanktuarium MB Sejneńskiej Bazylika Nawiedzenia NMP figura MB XIV/XV w. 7 września 1975 kard. Stefan Wyszyński Studzieniczna Sanktuarium MB Studzieniczańskiej Kaplica MB Studzienicznej obraz MB Studzienicznej XVIII w. 17 września 1995 kard. Józef Glemp Archidiecezja gdańska[6] Gdańsk Bazylika mariacka figura MB Pięknej XV w. – – Bazylika św. Mikołaja (oo. Dominikanie) obraz MB Zwycięskiej XIV w. 1 lipca 1751 Benedykt XIV Kościół św. Katarzyny (oo. Karmelici) obraz Madonny Bołszowieckiej XVII w. 18 sierpnia 1777 bp Kryspin Cieszkowski Sanktuarium MB Łaskawej Kościół św. Piotra i Pawła obraz MB Łaskawej XVII w. 30 maja 1937 abp Józef Teodorowicz Sanktuarium MB Brzemiennej – Matemblewo figura MB Brzemiennej XVIII w. 12 sierpnia 1990 abp Tadeusz Gocłowski bp Marian Przykucki Archikatedra oliwska Feretron z obrazem NMP Oliwskiej XVIII w. – – Kościół św. Józefa (oo. Oblaci) obraz MB Szkaplerznej – – Kościół św. Brygidy obraz MB Opiekunki Ludzi Pracy XX w. – – Kolegiata Serca Jezusowego - Wrzeszcz obraz MB Ostrobramskiej (kopia) XX w. – – Sanktuarium MB Fatimskiej - Żabianka figura MB Fatimskiej XX w. – – Sanktuarium MB Saletyńskiej - Sobieszewo (oo. Saletyni) figura MB Saletyńskiej XX w. – – Gdynia – Babie Doły Sanktuarium MB Licheńskiej obraz MB Licheńskiej (kopia) – – Łęgowo Sanktuarium MB Łęgowskiej Kościół św. Mikołaja obraz MB Łęgowskiej XVIII w. – – Swarzewo Kościół Narodzenia NMP figura MB Królowej Morza XV w. 8 września 1937 bp Stanisław Okoniewski Trąbki Wielkie kościół Wniebowzięcie NMP obraz MB Trąbkowskiej XVII w. 12 czerwca 1987 Jan Paweł II Wejherowo Kościół św. Anny (oo. Franciszkanie) obraz MB Wejherowskiej XVII w. 5 czerwca 1999 Jan Paweł II Diecezja gliwicka[7] Bytom Kościół Wniebowzięcia NMP obraz Matki Boskiej Bytomskiej XV w. – – Gliwice Sanktuarium MB Kochawińskiej (oo. Jezuici) obraz MB Kochawińskiej XVII w. 15 sierpnia 1912 abp Józef Bilczewski Kościół św. Trójcy (ormiański) obraz MB Łysieckiej XVI w. 3 września 1989 Hovhannes Bedros XVIII Kasparian Lubecko Sanktuarium MB Lubeckiej obraz MB Częstochowskiej XVIII w. – – Rudy Sanktuarium MB Pokornej obraz MB Pokornej XVIII w. 4 czerwca 2000 abp Józef Kowalczyk Zabrze - Mikulczyce Kościół św. Wawrzyńca obraz MB Mikulczyckiej XVI w. – – Zbrosławice Kościół Wniebowzięcia NMP figura MB Zbrosławickiej XV w. – – Archidiecezja gnieźnieńska Biechowo Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół Narodzenia NMP (oo. Paulini) obraz MB Pocieszenia XV w. 12 września 1976 kard. Stefan Wyszyński Dąbrówka Kościelna Sanktuarium MB Pocieszenia kościoł NMP Wniebowziętej obraz MB Dąbrowieckiej 1956 15 czerwca 1969 kard. Stefan Wyszyński 26 czerwca 1994 abp Józef Kowalczyk Gniezno Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Antoniego (oo. Franciszkanie) obraz MB Pocieszenia Pani Gniezna XVII w. 3 czerwca 1997 Jan Paweł II Gościeszyn Kościół Nawiedzenia NMP obraz MB Gościeszyńskiej XV w. – – Kawnice Sanktuarium MB Pocieszycielki Strapionych Kościół MB Pocieszenia (oo. Salezjanie) obraz MB Pocieszycielki XVI w. 1 września 1974 kard. Stefan Wyszyński Markowice Sanktuarium MB Pani Kujaw Kościół Nawiedzenia NMP (oo. Oblaci) rzeźba MB z Dzieciątkiem XV w. 27 czerwca 1965 kard. Stefan Wyszyński Parkowo Sanktuarium MB Parkowskiej Kościół NMP Królowej Świata i św. Małgorzaty obraz MB Parkowskiej Królowej Świata XVII w. – – Pieranie Sanktuarium MB Łaskawej Kościół św. Mikołaja obraz MB Łaskawej XVI w. 2 lipca 1722 bp Wojciech Bardziński 3 września 1967 kard. Stefan Wyszyński Złotków Sanktuarium MB Złotkowskiej Kościół Imienia NMP obraz MB Złotkowskiej XIX w. 10 września 2006 abp Henryk Muszyński Diecezja kaliska Czastary Sanktuarium Narodzenia NMP obraz MB z Dzieciątkiem adorowanej przez dominikanina XVIII/XIX w. – – Golina Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół św. Andrzeja Apostoła obraz MB Pocieszenia XVII w. 23 sierpnia 1970 kard. Stefan Wyszyński Kobylin Parafia MB przy Żłóbku (oo. Franciszkanie) obraz MB przy Żłóbku – – – Skalmierzyce Sanktuarium MB Skalmierzyckiej Kościół św. Katarzyny obraz MB Skalmierzyckiej XV w. 4 września 1966 kard. Stefan Wyszyński Tursko Kościół św. Andrzeja obraz MB Łaskawej XVIII w. 1 września 1968 kard. Stefan Wyszyński Twardogóra Sanktuarium MB Wspomożenia Wiernych (oo. Salezjanie) figura MB Wspomożenia Wiernych XX w. 24 września 1995 kard. Józef Glemp Żegocin Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Różańcowej XVII w. 5 września 1965 kard. Stefan Wyszyński Archidiecezja katowicka Katowice (Bogucice) Sanktuarium MB Boguckiej Kościół św. Szczepana obraz MB Boguckiej XV/XVI w., 4 czerwca 2000 abp Józef Kowalczyk Katowice (Panewniki) Bazylika św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP grota NMP z Lourdes 1905 – – Piekary Śląskie Sanktuarium MB Piekarskiej obraz MB Piekarskiej XVII w. 15 sierpnia 1925 abp Lorenzo Lauri Pszów Sanktuarium MB Uśmiechniętej Bazylika Narodzenia NMP obraz MB Pszowskiej 1722 8 września 2002 abp Damian Zimoń Turza Śląska Sanktuarium MB Fatimskiej obraz MB Fatimskiej XX w. 13 czerwca 2004 abp Józef Kowalczyk Diecezja kielecka Dzierzgów Sanktuarium MB Dzierzgowskiej Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Płaczącej XVI w. – – Kielce Katedra Wniebowzięcia NMP obraz MB Łaskawej Kieleckiej XVI w. 3 czerwca 1991 Jan Paweł II Piekoszów Kościół Narodzenia NMP obraz MB Piekoszowskiej XVII/XVIII w. 8 września 1968 kard. Stefan Wyszyński Pińczów Sanktuarium Matki Bożej Mirowskiej (oo. Franciszkanie) obraz MB Mirowskiej XVII w. 14 czerwca 1992 abp Józef Kowalczyk Piotrkowice Chmielnickie Sanktuarium MB Loretańskiej Kościół Zwiastowania MB (oo. Karmelici bosi) figura MB Loretańskiej XV w. 7 września 1958 bp Czesław Kaczmarek Smardzowice Sanktuarium MB Smardzowickiej Kościół św. Małgorzaty obraz MB Smardzowickiej XV w. 27 sierpnia 1972 kard. Stefan Wyszyński Wiślica Kolegiata Narodzenia NMP figura MB Łokietkowej XIII/XIV w. [[17 lipca] 1966 kard. Stefan Wyszyński Zielenice Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP – (kk. Orioniści) obraz MB Zielenickiej XVII w. 19 czerwca 1983 Jan Paweł II Diecezja koszalińsko-kołobrzeska Darłowo Kościół MB Częstochowskiej (oo. Franciszkanie) figura MB Fatimskiej, Królowej Pokoju i Jedności XX w. 2 czerwca 1993 Jan Paweł II Koszalin Sanktuarium MB Trzykroć Przedziwnej obraz MB Trzykroć Przedziwnej (Mater Ter Admirabilis – MTA) 1915 – – Polanów Sanktuarium na Świętej Górze Polanowskiej Pustelnia – (oo. Franciszkanie) Święte źródło, obraz MB Bramy Nieba – – – Skrzatusz Sanktuarium MB Bolesnej Kościół Wniebowzięcia NMP figura MB Skrzatuskiej XV w. 18 września 1988 kard. Józef Glemp Archidiecezja krakowska Dziekanowice Sanktuarium Macierzyństwa NMP obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem XVII w. 29 września 1991 kard. Franciszek Macharski Gdów Sanktuarium Matki Bożej Gdowskiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Gdowskiej (kopia) XVIII w. 12 września 1999 kard. Franciszek Macharski Kalwaria Zebrzydowska Sanktuarium pasyjno-maryjne Bazylika MB Anielskiej (oo. Bernardyni) obraz MB Kalwaryjskiej XVII w. 15 sierpnia 1887 bp Albin Dunajewski Kraków Bazylika Mariacka) obraz MB Częstochowskiej (kopia) 1638 15 grudnia 1968 kard. Stefan Wyszyński Bazylika św. Franciszka z Asyżu (oo. Franciszkanie) obraz MB Bolesnej XVI w. 20 września 1908 kard. Jan Puzyna Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty (ss. Prezentki) obraz MB Świętojańskiej XVI w. 9 maja 1965 abp Karol Wojtyła Kościół Nawiedzenia NMP (oo. Karmelici) fresk MB Piaskowej XVI w. 8 września 1883 bp Albin Dunajewski Bazylika św. Trójcy (oo. Dominikanie) obraz MB Śnieżnej XVI w. 2 października 1921 kard. Adam Sapieha Kościół MB Królowej Polski Arka Pana figura MB Fatimskiej XX w. 13 września 1992 abp Stanisław Nowak Kościół św. Katarzyny (oo. Augustianie) fresk MB Pocieszenia XV/XVI w. 9 grudnia 2000 kard. Franciszek Macharski kościół św. Szczepana obraz MB Pocieszenia XVI/XVII w. 12 września 2002 kard. Franciszek Macharski Ludźmierz Bazylika Wniebowzięcia NMP rzeźba MB Królowej Podhala XV w. 15 sierpnia 1963 kard. Stefan Wyszyński Maków Podhalański Sanktuarium MB Opiekunki i Królowej RodzinKościół Przemienienia Pańskiego obraz MB Makowskiej XVI w. 10 czerwca 1979 Jan Paweł II Myślenice Sanktuarium MB Myślenickiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB XVI w. 24 sierpnia 1969 kard. Karol Wojtyła Płoki Sanktuarium MB Patronki Rodzin Robotniczych Kościół Narodzenia NMP obraz MB Płockiej XV w. 12 września 1982 kard. Franciszek Macharski Staniątki Sanktuarium MB Bolesnej Kościół św. Wojciecha (ss. Benedyktynki) obraz MB XVII w. 21 września 1924 bp Adam Stefan Sapieha Szczyrzyc Kościół Wniebowzięcia NMP Opactwo – (oo. Cystersi) obraz MB Szczyrzyckiej XVI w. 19 sierpnia 1984 kard. Józef Glemp Trzebinia Sanktuarium MB Fatimskiej Kościół NSPJ (oo. Salwatorianie) figura MB Fatimskiej XX w. 13 września 1997 kard. Franciszek Macharski Tatry – Wiktorówki Sanktuarium na Wiktorówkach (oo. Dominikanie) figura MB Jaworzyńskiej – Królowej Tatr XIX w. – – Zakopane – Krzeptówki Sanktuarium MB Fatimskiej figura MB Fatimskiej XX w. 21 października 1987 Jan Paweł II Diecezja legnicka Bolesławiec Sanktuarium Wniebowziętej Matki Kościoła rzeźba Wniebowzięcia NMP 1725 Krzeszów Sanktuarium MB Łaskawej Bazylika Wniebowzięcia NMP ikona MB Łaskawej XIII w. 2 czerwca 1997 Jan Paweł II Archidiecezja lubelska Chełm Sanktuarium Matki Bożej na Górze Chełmskiej Obraz Matki Boskiej Chełmskiej XX w. Gołąb Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej figura MB Loretańskiej XVII w. Kazimierz Dolny Sanktuarium Zwiastowania NMP obraz Zwiastowania NMP XVII w. Księżomierz Sanktuarium Matki Bożej Księżomierskiej obraz MB Księżomierskiej XVI w. Lublin Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty obraz MB Płaczącej XX w. 26 czerwca 1988 kard. Józef Glemp Wąwolnica Sanktuarium MB Kębelskiej Kościół św. Wojciecha figura MB Kębelskiej XVI w. 10 września 1978 bp Bolesław Pylak Diecezja łomżyńska Dąbrówka k. Ostrołęki Sanktuarium NMP Dąbrowskiej- Królowej Ludu Kurpiowskiego Kościół pw. św. Anny obraz Matki Bożej Dąbrowskiej XXI w. – – Hodyszewo Sanktuarium MB Hodyszewskiej Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Hodyszewskiej XVIII w. 31 sierpnia 1980 kard. Franciszek Macharski Wąsewo Kościół Narodzenia NMP obraz MB Wąsewskiej XVII w. 8 września 2000 kard. Józef Glemp Diecezja łowicka Domaniewice Sanktuarium MB Domaniewickiej Pocieszycielki Strapionych Kościół św. Bartłomieja obraz MB Pocieszycielki Strapionych i Matki Pięknej Miłości XVII w. 8 września 2000 abp Józef Kowalczyk Głogowiec Sanktuarium MB Głogowieckiej obraz MB Głogowieckiej XVIII w. 14 września 1975 kard. Stefan Wyszyński Miedniewice Sanktuarium MB Świętorodzinnej Kościół Nawiedzenia NMP (oo. Franciszkanie) obraz MB XVII w. 7 czerwca 1767 bp Ignacy Krasicki Szymanów Sanktuarium MB Jazłowieckiej (ss. Niepokalanki) posąg NMP Jazłowieckiej XIX w. 9 lipca 1939 kard. August Hlond Archidiecezja łódzka Będków Sanktuarium MB Będkowskiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Będkowskiej XV w. – – Łask Kolegiata Nawiedzenia NMP płaskorzeźba MB Łaskiej XV wiek 25 września 2005 kard. Józef Glemp Łódź Sanktuarium MB Zwycięskiej mozaika MB Watykańskiej 1957 – – Piotrków Trybunalski Sanktuarium MB Piotrkowskiej Kościół Znalezienia Krzyża Św. (oo. Bernardyni) obraz MB Piotrkowskiej XVII w. 1 czerwca 2003 abp Władysław Ziółek Sanktuarium MB Trybunalskiej Kościół św. Franciszka Ksawerego (oo. Jezuici) obraz MB Trybunalskiej XVI w. 26 maja 2006 Benedykt XVI Stare Skoszewy Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Barbary obraz MB Skoszewskiej (kopia) 1934 15 sierpnia 1996 abp Władysław Ziółek Diecezja opolska Opole Katedra Podwyższenia Św. Krzyża obraz MB Opolskiej XV w. 21 czerwca 1983 Jan Paweł II Racibórz Sanktuarium MB Raciborskiej obraz MB Raciborskiej XVI/XVII w. 27 sierpnia 1932 kard. Adolf Bertram 16 sierpnia 1987 abp Alfons Nossol Diecezja pelplińska Byszewo Sanktuarium NMP Królowej Krajny Kościół św. Trójcy obraz MB Byszewskiej XV w. 10 lipca 1966 bp Kazimierz Kowalski Kościerzyna Sanktuarium MB Królowej Rodzin Kościół Świętej Trójcy obraz MB Królowej Rodzin XVII w. 16 maja 1998 abp Józef Kowalczyk bp Jan Bernard Szlaga Sanktuarium MB Bolesnej Kaplica MB Anielskiej kamienna Pieta Kościerska XV w. 8 czerwca 2002 kard. Józef Glemp Lubiszewo Tczewskie Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół św. Trójcy figura MB z Dzieciątkiem II połowa XIV wieku 31 sierpnia 1997 abp Józef Kowalczyk Piaseczno Sanktuarium MB Królowej Pomorza i Matki Jedności figura MB z Dzieciątkiem XIV w. 8 września 1968 kard. Karol Wojtyła Sianowo Sanktuarium MB Sianowskiej Kościół Narodzenia NMP figura MB Sianowskiej XV w. 4 września 1966 bp Kazimierz Kowalski I - I Zamarte I Sanktuarium MB Szkaplerznej I obraz MB Szkaplerznej I 2011 Diecezja płocka Czerwińsk nad Wisłą Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół Zwiastowania NMP (oo. Salezjanie) obraz MB Czerwińskiej XVII w. 6 września 1970 kard. Stefan Wyszyński Obory Sanktuarium MB Bolesnej (oo. Karmelici) figura – Pieta Oborska XIV/XV w. 18 lipca 1976 kard. Stefan Wyszyński Płock Katedra Wniebowzięcia NMP płaskorzeźba MB Mazowieckiej XVII w. – – Przasnysz Kościół św. Jakuba Ap. i św. Anny (oo. Pasjoniści) obraz MB Niepokalanej XVII w. 18 września 1977 bp Bogdan Sikorski Sierpc Sanktuarium MB Sierpeckiej Kościół Wniebowzięcia NMP (ss. Benedyktynki) figura MB XIV w. 21 sierpnia 1983 kard. Franciszek Macharski Skępe Sanktuarium MB Skępskiej Kościół Zwiastowania NMP (oo. Bernardyni) figura MB Skępskiej XV w. 18 maja 1755 bp Fabian Pląskowski Archidiecezja poznańska Borek Wielkopolski Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół pw. Pocieszenia NMP obraz MB Boreckiej XVI w. 2 lipca 1931 kard. August Hlond Gostyń – Święta Góra Sanktuarium Świętogórskie Bazylika Niepokalanego Poczęcia NMP (kk. Filipini) obraz MB Świętogórskiej XV w. 24 czerwca 1928 kard. August Hlond Górka Duchowna Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół MB Pocieszenia i św. Michała Archanioła obraz MB Pocieszenia XIV/XV w. 28 sierpnia 1966 abp Antoni Baraniak Osieczna Sanktuarium MB Bolesnej Kościół Św. Walentego (oo. Franciszkanie) obraz MB Bolesnej XVII w. 5 sierpnia 1979 abp Jerzy Stroba Poznań Fara poznańska obraz MB Nieustającej Pomocy XVII w. 11 października 1961 abp Antoni Baraniak Sanktuarium MB w Cudy Wielmożnej Kościół św. Antoniego (oo. Franciszkanie) obraz MB Pani Poznania XVII w. 29 czerwca 1968 kard. Stefan Wyszyński Sanktuarium MB Różańcowej Kościół NSPJ i MB Pocieszenia (oo. Jezuici) obraz MB Różańcowej XV w. 12 października 1968 abp Antoni Baraniak Szamotuły Kolegiata MB Pocieszenia i św. Stanisława obraz MB Pocieszenia XVII w. 20 września 1970 kard. Stefan Wyszyński Tulce Kościół Narodzenia NMP figura MB Tuleckiej XV/XVI w. 2 września 1979 abp Jerzy Stroba Wieleń Zaobrzański Kościół Zwiastowania NMP figura MB Ucieczki Grzeszników XV w. 3 lipca 2005 kard. Joachim Meisner Archidiecezja przemyska Borek Stary Sanktuarium MB Boreckiej Kościół Wniebowzięcia NMP (oo. Dominikanie) obraz MB Borkowskiej z Dzieciątkiem 15 sierpnia 1919 bp Józef Sebastian Pelczar Chełm Sanktuarium na Górze Chełmskiej Bazylika Narodzenia NMP obraz MB Chełmskiej (kopia ikony z X w.) 1938 1946 bp Stefan Wyszyński Chłopice Sanktuarium MB Chłopickiej Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Chłopickiej (kopia) 1995 – – Domaradz Sanktuarium MB Nieustającej Pomocy obraz MB Nieustającej Pomocy 1906 11 maja 1958 bp Franciszek Barda Haczów Sanktuarium MB Bolesnej Kościół Wniebowzięcia NMP rzeźba MB Bolesnej XVI w. 10 czerwca 1997 Jan Paweł II Hyżne Sanktuarium MB Łaskawej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Hyżneńskiej XVI w. 8 września 1932 bp Anatol Nowak Jarosław Sanktuarium MB Bolesnej (oo. Dominikanie) figura MB Bolesnej ze Zbawcą XIV w. 8 września 1755 bp Wacław Sierakowski Jaśliska Sanktuarium MB Królowej Nieba i Ziemi kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej obraz MB Królowej Nieba i Ziemi XV w. 10 czerwca 1997 kard. Franciszek Macharski Jodłówka Sanktuarium MB Pocieszenia obraz MB Pocieszenia XVII w. 31 sierpnia 1975 kard. Karol Wojtyła Kalwaria Pacławska Kościół Podwyższenia Krzyża Św. (oo. Franciszkanie) obraz MB Kalwaryjskiej XVII w. 15 września 1882 bp Łukasz Solecki Leżajsk Sanktuarium MB Leżajskiej Bazylika Zwiastowania NMP (oo. Bernardyni) obraz MB Pocieszenia przed 1590 8 września 1752 Benedykt XIV Łańcut Sanktuarium MB Szkaplerznej kościół św. Stanisława obraz MB Szkaplerznej XVII w. 20 września 1992 abp Ignacy Tokarczuk Polańczyk Sanktuarium MB Pięknej Miłości Kościół MB Królowej Polski obraz MB Pięknej Miłości XVII w. 11 września 1999 Jan Paweł II Przemyśl Sanktuarium MB Jackowej Katedra Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela figura MB „Jackowej” XIII w. 15 sierpnia 1766 bp Ignacy Krzyżanowski Kościół św. Marii i Magdaleny (oo. Franciszkanie) obraz Niepokalanego Poczęcia NMP XVII w. 8 września 1777 bp Dominik Piotr Karwosiecki Sanok Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół Podwyższenia Krzyża Św. (oo. Franciszkanie) obraz MB Pocieszenia XVII w. – – Stara Wieś Bazylika Wniebowzięcia NMP (oo. Jezuici) obraz MB Starowiejskiej (kopia) ok. 1970 10 września 1972 kard. Stefan Wyszyński Tuligłowy Sanktuarium MB Dobrej Nadziei Kościół św. Mikołaja (oo. Michalici) obraz MB Tuligłowskiej XIV w. 8 września 1909 bp Józef Sebastian Pelczar Ustrzyki Dolne – Jasień) Sanktuarium MB Bieszczadzkiej Kościół Wniebowzięcia NMP (oo. Michalici) obraz MB Bieszczadzkiej (kopia) XV/XVI w. (1994) 2 lipca 1921 bp Józef Sebastian Pelczar 1 lipca 2006 abp Józef Michalik Wielkie Oczy Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP obraz MB Pocieszycielki Strapionych 1613 10 czerwca 1997 Jan Paweł II Zagórz Sanktuarium Matki Nowego Życia Kościół Wniebowzięcia NMP obraz MB Zagórskiej Pani Bieszczadzkiej XVI w. 1 lipca 2007 abp Józef Michalik Diecezja radomska Czarna Sanktuarium MB Wychowawczyni (oo. Pallotyni) obraz MB Wychowawczyni XVI/XVII w. 5 września 1999 kard. Józef Glemp Kałków-Godów Sanktuarium Bolesnej Królowej Polski Kościół św. Maksymiliana Marii Kolbe obraz MB Licheńskiej (kopia) 15 września 2007 kard. Józef Glemp Skarżysko-Kamienna Sanktuarium MB Ostrobramskiej obraz MB Ostrobramskiej (kopia) XX w. 2 lipca 2005 kard. Henryk Gulbinowicz Stara Błotnica Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół Narodzenia NMP (oo. Paulini) obraz MB Pocieszenia XVI w. 21 sierpnia 1977 kard. Karol Wojtyła Studzianna Sanktuarium św. Rodziny Bazylika św. Filipa Neri (kk. Filipini) obraz MB Świętorodzinnej XVII w. 18 sierpnia 1968 kard. Stefan Wyszyński Wieniawa kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej obraz MB Wieniawskiej XVII w. 21 lipca 1991 bp Edward Materski Wysokie Koło Kościół MB Królowej Różańca Świętego obraz MB Różańcowej XVII w. 18 sierpnia 1974 kard. Stefan Wyszyński Diecezja rzeszowska Dębowiec Sanktuarium MB Saletyńskiej Bazylika Matki Bożej Płaczącej z La Salette (oo. Saletyni) figura MB Płaczącej 1959 15 września 1996 abp Józef Kowalczyk Lipinki Sanktuarium MB Wniebowziętej figura MB z Dzieciątkiem 1972 17 sierpnia 1980 bp Jerzy Ablewicz Rzeszów Sanktuarium MB Rzeszowskiej Bazylika Wniebowzięcia NMP (oo. Bernardyni) figura MB Pani Rzeszowskiej XV/XVI w. 8 września 1763 abp Franciszek Ksawery Wierzchleyski Sanktuarium Wniebowzięcia NMP ikona MB Zaleskiej XVII w. – – Sanktuarium MB Saletyńskiej (oo. Saletyni) figura MB Saletyńskiej 1939 27 sierpnia 2000 bp Kazimierz Górny Skalnik Sanktuarium MB Bolesnej Królowej Gór obraz MB Skalnickiej XV w. 9 września 2007 abp Edward Nowak Stary Borek Sanktuarium MB Boreckiej Kościół św. Piotra i Pawła (oo. Dominikanie) obraz MB Boreckiej XIII w. 15 sierpnia 1919 abp Józef Sebastian Pelczar Tarnowiec Sanktuarium MB Zawierzenia Kościół Narodzenia NMP figura MB Zawierzenia XIV/XV w. 8 września 1925 bp Karol Fischer Diecezja sandomierska Janów Lubelski Sanktuarium MB Różańcowej Łaskawej Kościół św. Jana Chrzciciela obraz MB Różańcowej XVII w. 8 września 1985 kard. Franciszek Macharski Sulisławice Sanktuarium MB Bolesnej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Bolesnej XV w. 8 września 1913 bp Marian Józef Ryx 7 lipca 1991 abp Józef Kowalczyk Tarnobrzeg – Dzików Sanktuarium MB Dzikowskiej Kościół Wniebowzięcia MB (oo. Dominikanie) obraz MB Dzikowskiej XVII w. 8 września 1904 bp Józef Sebastian Pelczar 7 września 1966 kard. Stefan Wyszyński Diecezja siedlecka Goźlin-Mariańskie Porzecze Sanktuarium MB Goźlińskiej Parafia MB Bolesnej (oo. Marianie) obraz, przy którym wg tradycji urodził się bł. Stanisław Papczyński XVII w. – – Górki Sanktuarium MB Fatimskiej Kościół MB Szkaplerznej (oo. Michalici) figura MB Fatimskiej – – – Kodeń Sanktuarium MB Kodeńskiej Bazylika św. Anny (oo. Oblaci) obraz MB Kodeńskiej XVI w. 15 sierpnia 1723 bp Stefan Rupniewski Kolembrody Sanktuarium Nawiedzenia NMP obraz MB Kolembrodzkiej XVII w. 1790 (ur. lokalna) nieznany Leśna Podlaska Sanktuarium MB Leśniańskiej Bazylika św. Piotra i Pawła (oo. Paulini) obraz MB Leśniańskiej XVII w. 18 sierpnia 1963 kard. Stefan Wyszyński Mokobody Sanktuarium MB Budzieszyńskiej obraz MB Budzieszyńskiej XVII w. – – Parczew Bazylika Mniejsza pw. św. Jana Chrzciciela obraz MB z dzieciątkiem „z gruszką”, XVI w. 6 maja 2000 kard. Józef Glemp Radzyń Podlaski Sanktuarium MB Nieustającej Pomocy obraz MB Nieustającej Pomocy XX w. – – Wola Gułowska Kościół Nawiedzenia NMP (oo. Karmelici) obraz MB Patronki Żołnierzy Września XV w. 5 września 1982 kard. Józef Glemp Diecezja sosnowiecka Dąbrowa Górnicza Sanktuarium NMPanny Anielskiej – Pani Dąbrowy Górniczej i Matki Zagłębia – Bazylika MB Anielskiej figura MB Anielskiej 1904 19 maja 1968 kard. Stefan Wyszyński kard. Karol Wojtyła Jaroszowiec Sanktuarium MB Wspomożycielki Wiernych obraz MB Wspomożycielki Wiernych XX w. – – Jaworzno Sanktuarium MB Nieustającej Pomocy obraz MB Nieustającej Pomocy 14 czerwca 1999 Jan Paweł II Podzamcze k. Ogrodzieńca Sanktuarium MB Skałkowej kaplica w Podzamczu obraz Matki Bożej Skałkowej 1862 20 maja 2002 bp Adam Śmigielski Sosnowiec – Zagórze Sanktuarium MB Fatimskiej figura MB Fatimskiej 1997 13 maja 1998 bp Adam Śmigielski Wojkowice Kościelne Sanktuarium MB Dobrej Drogi obraz MB Dobrej Drogi. XV w. – – Archidiecezja szczecińsko-kamieńska Brzesko Sanktuarium MB Brzeskiej Kościół Narodzenia NMP figura Madonny z Dzieciątkiem pocz. XV w. – – Resko Sanktuarium MB Reskiej obraz MB Reskiej z końca XVIII w. – – Szczecin Sanktuarium MB Fatimskiej Parafia Niepokalanego Serca NMP figura MB Fatimskiej XX w. 11 czerwca 1987 Jan Paweł II Trzebiatów Kościół Macierzyństwa NMP obraz MB Łaskawej 1867 20 maja 2006 abp Józef Kowalczyk Diecezja świdnicka Bardo Sanktuarium Matki Bożej Bardzkiej Bazylika Nawiedzenia NMP (oo. Redemptoryści) figura MB Bardzkiej Strażniczki Wiary XII w. 3 lipca 1966 abp Bolesław Kominek Dąbrowica Sanktuarium MB Jasnogórskiej Pani Uzdrowienia Chorych obraz MB Częstochowskiej 1953 – – Karpno Kaplica leśna Sanktuarium MB od Zagubionych (nieformalne) rzeźba MB – – – Międzygórze Kościół MB „Śnieżnej” figura MB 1750 21 czerwca 1983 Jan Paweł II Nowa Ruda – Słupiec Sanktuarium MB Bolesnej figura MB XIX w. – – Wałbrzych Sanktuarium MB Bolesnej statua MB Bolesnej XV w. – – Wambierzyce Sanktuarium Królowej Rodzin (oo. Franciszkanie) statua MB Wambierzyckiej XIV w. 17 sierpnia 1980 kard. Stefan Wyszyński Diecezja tarnowska Bochnia Sanktuarium MB Różańcowej Bazylika św. Mikołaja obraz MB Różańcowej XV/XVI w. 7 października 1931 bp Franciszek Lisowski Czermna Sanktuarium MB Pocieszenia obraz MB Pocieszenia (Czermneńskiej) pocz. XVI w. 28 sierpnia 2011 bp Wiktor Skworc Krużlowa Wyżna Parafia Narodzenia NMP rzeźba Madonny z Krużlowej (oryginał Muzeum Narodowe w Krakowie) XV w. – – Limanowa Bazylika MB Bolesnej Pieta Limanowska XIV w. 11 września 1966 kard. Karol Wojtyła 22 czerwca 1981 Jan Paweł II Moszczenica k. Gorlic Kościół MB Szkaplerznej obraz MB Szkaplerznej XVII w. – – Nowy Sącz Kościół Ducha św. (oo. Jezuici) obraz MB XVI w. 11 sierpnia 1963 kard. Stefan Wyszyński Odporyszów Sanktuarium MB Odporyszowskiej Kościół Oczyszczenia NMP (oo. Misjonarze) obraz MB XVII w. 15 sierpnia 1937 bp Franciszek Lisowski Okulice Sanktuarium MB Okulickiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Okulickiej XIX w. 9 września 1962 kard. Stefan Wyszyński Przeczyca Sanktuarium MB Przeczyckiej Kościół NMP Wniebowziętej figura MB Przeczyckiej XV w. 15 sierpnia 1925 bp Karol Józef Fischer 15 sierpnia 1975 kard. Karol Wojtyła Przydonica Sanktuarium MB Przydonickiej obraz MB Przydonickiej XVII w. – – Tarnów Sanktuarium MB Fatimskiej figura MB Fatimskiej 2002 – – Tuchów Sanktuarium MB Tuchowskiej Bazylika Nawiedzenia NMP (oo. Redemptoryści) obraz MB Tuchowskiej XVI w. 2 października 1904 bp Leon Wałęga Zawada Kościół Narodzenia NMP obraz MB Zawadzkiej XIV w. 8 września 1920 bp Leon Wałęga Diecezja toruńska Chełmno Sanktuarium MB Bolesnej Kościół farny Wniebowzięcia NMP obraz MB Bolesnej XIII w. 22 maja 1754 bp Fabian Pląskowski Grudziądz Sanktuarium MB Łaskawej Kościół św. Mikołaja obraz MB Łaskawej Patronki Grudziądza XVII w 7 września 2002 bp Andrzej Suski Lubawa-Lipy Sanktuarium MB Lipskiej figura Madonny z Dzieciątkiem XV w. 2 lipca 1969 kard. Stefan Wyszyński Nowe Miasto Lubawskie Sanktuarium MB Łąkowskiej Bazylika św. Tomasza Apostoła figura MB Łąkowskiej XV w. 4 czerwca 1752 bp Wojciech Leski Rywałd Królewski Sanktuarium Maryjne Kościół św. Sebastiana (oo. Kapucyni) figura MB Rywałdzkiej XIV w. 3 września 1972 kard. Stefan Wyszyński Toruń Sanktuarium MB Nieustającej Pomocy – Kościół św. Józefa (oo. Redemptoryści) obraz MB Nieustającej Pomocy 1901 1 października 1967 kard. Stefan Wyszyński Wąbrzeźno Sanktuarium MB Brzemiennej obraz MB Brzemiennej XVII w. 14 sierpnia 2002 bp Andrzej Suski Archidiecezja warmińska Gietrzwałd Sanktuarium MB Gietrzwałdzkiej (oo. Kanonicy regularni) obraz MB Gietrzwałdzkiej XVI w. 10 września 1967 kard. Stefan Wyszyński Stoczek Klasztorny Sanktuarium MB Pokoju obraz MB Pokoju XVII w. 19 czerwca 1983 Jan Paweł II Święta Lipka Kościół Nawiedzenia NMP (oo. Jezuici) obraz MB Świętolipskiej XVII w. 11 sierpnia 1968 kard. Stefan Wyszyński Archidiecezja warszawska Lewiczyn Sanktuarium MB Lewiczyńskiej obraz MB Pocieszycielki Strapionych pocz. XVII w. 10 sierpnia 1975 kard. Stefana Wyszyńskiego kard. Karol Wojtyła Rokitno Sanktuarium Prymasowskiej Wspomożycielki Parafia Wniebowzięcia NMP (kk. Orioniści) obraz MB Prymasowskiej Wspomożycielki XVI w. 18 września 2005 kard. Józef Glemp Warszawa Kościół Narodzenia NMP obraz MB z Białynickiej (kopia) – – Sanktuarium NMP Łaskawej (oo. Jezuici) obraz MB Łaskawej Patronki Warszawy XVII w. 7 października 1973 kard. Stefan Wyszyński Sanktuarium Królowej Różańca Świętego (oo. Dominikanie) obraz MB Różańcowej (z Żółkwi) XVI w. 6 października 1929 abp Bolesław Twardowski 9 września 1965 kard. Stefan Wyszyński Sanktuarium MB Fatimskiej rzeźba MB Fatimskiej XX w. 13 września 2008 kard. Józef Glemp Diecezja warszawsko-praska Mińsk Mazowiecki Sanktuarium Narodzenia NMP obraz MB Mińskiej Pani Hallerowska XX w. – – Otwock Kościół św. Wincentego à Paulo obraz MB Swojczowskiej XVII wiek 8 września 1998 abp Marian Jaworski Warszawa Konkatedra MB Zwycięskiej obraz MB Zwycięskiej obraz MB Berdyczowskiej (kopia) 1935 – – Diecezja włocławska Brdów Sanktuarium MB Zwycięskiej Kościół św. Wojciecha (oo. Paulini) obraz MB Zwycięskiej pocz. XV w. 19 czerwca 1983 Jan Paweł II Charłupia Mała Sanktuarium MB Księżnej Sieradzkiej Kościół Narodzenia NMP obraz MB Charłupskiej z Dzieciątkiem (typ MB Śnieżnej) XVII w. 8 września 1937 bp Karol Radoński Licheń Sanktuarium MB Licheńskiej Bazylika MB Bolesnej Królowej Polski (oo. Marianie obraz MB Licheńskiej XVIII w. 15 sierpnia 1967 kard. Stefan Wyszyński Ostrowąs Kościół Narodzenia NMP obraz MB Pani Kujaw XVII w. 24 sierpnia 1986 kard. Józef Glemp Archidiecezja wrocławska Wrocław Sanktuarium MB Pocieszenia Kościół św. Klemensa Dworzaka (oo. Jezuici) obraz MB Pocieszenia XVII w. 28 maja 1905 abp Józef Bilczewski Kościół św. Wojciecha (oo. Dominikanie) obraz MB z Podkamienia XV w. 15 sierpnia 1727 abp Stefan Rupniewski Katedra św. Jana Chrzciciela obraz Madonny Wrocławskiej XVII w. 31 maja 1997 Jan Paweł II Kościół NMP na Piasku obraz MB Zwycięskiej z Mariampola XVII w. 10 września 1989 kard. Józef Glemp kard. Franciszek Macharski kard. Henryk Gulbinowicz Kościół św. Augustyna (oo. Kapucyni) obraz MB Pocieszenia z Hodowicy XVIII w. 2 lipca 1932 abp Bolesław Twardowski Sanktuarium MB Łaskawej Kościół św. Karola Boromeusza (oo. Franciszkanie) obraz MB Łaskawej XVII w. 11 września 1994 kard. Antonio Javierre Ortas Święta Katarzyna Sanktuarium MB Częstochowskiej obraz MB Częstochowskiej XIX w. – – Diecezja zamojsko-lubaczowska Hrubieszów Sanktuarium MB Sokalskiej Kościół św. Stanisława Kostki (oo. Bernardyni) obraz MB Sokalskiej XIV w. 8 września 1724 abp Jan Skarbek Krasnobród Sanktuarium Maryjne Kościół Nawiedzenia NMP obrazek MB Krasnobrodzkiej (9x14cm) XVII w. 4 lipca 1965 bp Piotr Kałwa Lubaczów Sanktuarium MB Łaskawej Konkatedra św. Stanisława BM obraz MB Łaskawej (obraz ślubów Jana Kazimierza) 1598 12 maja 1776 abp Wacław Sierakowski 19 czerwca 1983 Jan Paweł II Tomaszów Lubelski Sanktuarium Zwiastowania NMP obraz MB Szkaplerznej XVII w. 17 lipca 1994 abp Józef Kowalczyk Zamość Katedra Zamojska obraz MB Odwachowskiej XVIII w. 9 września 2000 kard. Józef Glemp Diecezja zielonogórsko-gorzowska Grodowiec Sanktuarium Maryjne w Grodowcu figura MB Grodowieckiej ok. 1590 – – Otyń Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego figura MB Klenickiej z Dzieciątkiem XV w. 25 czerwca 2006 bp Adam Dyczkowski Rokitno Sanktuarium MB Rokitniańskiej obraz MB Rokitniańskiej – Cierpliwie Słuchającej XV w. 18 czerwca 1989 kard. Józef Glemp Archieparchia przemysko-warszawska Jarosław Sanktuarium MB Bramy Miłosierdzia Cerkiew Przemienienia Pańskiego ikona MB Bramy Miłosierdzia XVII w. 18 sierpnia 1996 kard. Achille Silv
MUszę opisać jakieś kilka miejsc kultu maryjnego w polsce proszę o szybkie odpowiedzi
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź