V okres rozwoju turystyki w polsce

Na przełomie lat 1989/1990 do gospodarki w tym również gospodarki turystycznej , wprowadzono zasady gospodarki wolnorynkowej. Kryzys lat osiemdziesiątych i koszty reform gospodarczych spowodowały znaczne obniżenie stopy życiowej ludności i spadek popytu na usługi turystyczne. Część gestorów turystycznej bazy noclegowej stanęła w obliczu bankructwa, niektóre obiekty zostały sprzedane lub przekazane władzom samorządowym , a wszystkie zostały zmuszone do dostosowania się do zasad gospodarki wolnorynkowej. Następuje restrukturyzacja bazy turystycznej – z modelu turystyki socjalnej do modelu turystyki komercyjnej.
Obecnie w sektorze turystycznym działa 300 firm prywatnych . Największą polską firma turystyczna jest ORBIS SA. , który w roku 1993 został podzielony na 3 spółki z o.o. : Orbis Transport , Orbis Hotels i Polskie Biuro Podróży – w którym można wyróżnić : Biuro : Kongresów , Polowań , Zagranicznej Turystyki Wyjazdowej , Zagranicznej Turystyki Przyjazdowej itp.
W 1991 r. utworzono Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki , w którego ramach opracowano m in. Program pomocy dla Polski – PHARE : dzielący się na 3 subprogramy : TOURIN I , TOURIN II , TOURIN III . Polegały one na dostawie zachodnioeuropejskich ekspertów w zakresie polityki turystycznej , prawa , ekonomii i dyscyplin pokrewnych.
TOURIN I miał za zadanie :
- wsparcie instytucjonalne , organizacyjne i merytoryczne dla instytucji odpowiedzialnej za jego realizację , czyli UKFiT ,
- kształcenie i szkolenie kard turystycznych ,
- promocja turystyki przyjazdowej Polski , dofinansowanie udziału w międzynarodowych targach turystycznych i akcji promocyjnych na zagranicznych rynkach ,
- przygotowanie raportu dotyczącego możliwości rozwoju produktu turystycznego Polski w jej obecnych realiach.
TOURIN II był kontynuacją wcześniejszych zamierzeń , zajmował się on również: - rozwojem turystyki na terenach wiejskich i zalesionych ,
- opracowanie koncepcji tworzenia markowego polskiego produktu turystycznego ; w tym tur. Biznesowa , aktywna , rekreacyjna , specjalistyczna , przygraniczna , tranzytowa
- ogólnokrajową pomoc drogową ,
W 1998 r. rozpoczął się program TOURIN III , którego środki zostały skierowane na realizację Strategii Produktu Turystycznego Polski . Przeznaczono je głównie na :
- utworzenie Polskiej Organizacji Turystycznej ,
- wdrożenie strategii marketingowych ,
- organizację szkoleń w tym zakresie ,
- utworzenie funduszu dotacji lokalnych ,
W latach 90-tych funkcjonowały również inne programy rozwoju turystyki np. Phare – Strudel , Rapie , Program Inicjatyw Lokalnych – miały one jednak mniejsze znaczenie.
W 1999 roku włączono turystykę do Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej , powołano Departament Turystyki i Polską Organizację Turystyczną ( rozpoczyna swoją działalność 1.I.2000 ) . Od 200 r. sprawami turystyki zajmuje się Ministerstwo Gospodarki . W miejsce UKFIT utworzono UKFIS , który podporządkowano Ministerstwu Edukacji Narodowej – oddzielając w ten sposób ponownie sport od turystyki .
Organami Polskiej Organizacji Turystycznej są : Prezes ( 4 lata kadencji ) i Rada POT – składająca się z 18 osób reprezentujących organizacją samorządową, samorząd terytorialny , sektor społeczny turystyki oraz przedsiębiorców działających na tym rynku ( 3 lata kadencji ) . POT jest finansowana z budżetu państwa oraz z własnej działalności gospodarczej. Jej zadaniami są :
- promocja Polski jako kraju atrakcyjnego turystycznie,
- zapewnienie funkcjonowania i rozwoju polskiego systemu informacji turystycznej w Polsce i na świecie ,
- inicjowanie , opiniowanie jak również wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej .
Zadania realizowane są przez ;
- przygotowanie materiałów promocyjnych ,
- promowanie walorów turystycznych przez udział w międzynarodowych targach turystycznych ,
W strukturze POT można wyróżnić :
- Dyrekcję Rynków Zagranicznych ,
- Dyrekcję Rynku Krajowego ,
- Dyrekcję Wydawnictw i Szkoleń ,
- Biuro Konferencji i Kongresów ,
POT posiada również ośrodki zagraniczne m in. w : Paryżu , Londynie czy Nowym Jorku .
W 2001 r. Minister Gospodarki powołał Radę Turystyki , która pełni rolę organu doradczego Ministra. Do głównych zadań Ministerstwa Gospodarki należy:
- prognozowanie kierunku rozwoju turystyki w Polsce ,
- monitorowanie i opracowywanie programów z zakresu turystyki ,
- prowadzenie Centralnego Biura Zezwoleń ,
- jak również zwiększenie konkurencyjności na rynku oraz ochronę konsumentów
Rada Turystyki zajmuje się opiniowaniem działań prowadzonych przez Ministerstwo Gospodarki w tym zakresie.
Reprezentantami administracji rządowej na szczeblu regionalnym są wojewodowie. Do ich zadań należą :
- wydawanie paszportów i wiz,
- prowadzenie rejestru zaproszeń dla cudzoziemców,
- wydawanie zezwoleń na działalność organizatorów i pośredników turystycznych,
- nadawanie uprawnień pilotów wycieczek i przewodników turystycznych,
- kategoryzacja bazy noclegowej.
Wojewodowie realizują swoje zadania przy pomocy urzędów wojewódzkich, w których zlokalizowano wydziały odpowiadające za rozwój turystyki na podległych terenach.
W 2001 r. Rada Ministrów przyjęła , zmodyfikowana w 2002 r. „strategię rozwoju turystyki w latach 2001-2006”. Dokument ten wyznaczał turystyce ważne miejsce w realizacji wielu ważnych celów społeczno-gospodarczych. Turystyka miała zostać panaceum na bezrobocie, polaryzację dochodów, aktywację mieszkańców wsi i podniesienie jakości ich życia.
Najważniejszymi organizacjami i stowarzyszeniami branżowymi działającymi obecnie w turystyce są :
- PART SA (polska agencja rozwoju turystyki) – powołana w 1993 r. celem uczestnictwa w tworzeniu i realizacji projektów i programów wspierających rozwój infrastruktury turystycznej,
- PIT (polska izba turystyki) , pozarządowa organizacja samorządowa podmiotów gospodarczych. Działa od 1990 r. jej cele to :
- reprezentowanie interesów swoich członków,
- współdziałanie i samodzielne organizowanie działań mających na celu zapewnienia materialnych warunków rozwoju gospodarki turystycznej,
- informacja , promocja turystyki itp.