W siatce dyfrakcyjnej wykorzystuje się zjawisko dyfrakcji, czyli uginanie się światła, polegającego na tym, że gdy swiatło przechodzi przez przeszkody (np.otwory lub szczeliny), to pojawia się wyrażnie odchylanie od prostoliniowego rozchodzenia się światła. Gdy na siatkę pada prostopadła wiązka światła, to po drugiej stronie siatki obserwujemy wiązkę tzw. zerową, która przeszła przez siatkę bez zmiany kierunku, a po obu jej stronach wiązki światła biegnące pod różnymi kątami. Jeżeli siatkę oświetlimy wiązką monochromatyczną (jednobarwną), to na ekranie stojacym za siatką otrzymujemy szereg jasnych prążków, a w przypadku użycia światła wielobarwnego prążki te rozdzielają się na charakteryztyczne widmo wielobarwne. Kąt ugięcia poszczególnych wiązek znajdujemy wyznaczając warunek, dla którego światło wychodzące z poszczególnych szczelin się wzmacnia. Wyznaczamy różnicę dróg optycznych fal wychodzących z dwóch sąsiednich szczelin: δ = d sinα(n) gdzie: δ - różnica dróg optycznych fal d - stała siatki sinα(n) - sinus kąta ugięcia n-tego prążka Wzmocnienie otrzymujemy, gdy: nλ = d sin α(n) gdzie: λ - długość fali n jest liczbą całkowitą, n = 0 odpowiada prążkowi zerowemu, n = 1,2.... prążkom Irzędu, II rzędu...
