Podmiot, orzeczenie, okolicznik, dopełnienie - części zdania

I. PODMIOT jest główną częścią zdania. Nazywa wykonawcę czynności albo osobę (rzecz) ulegającą czynności, stanowi lub procesowi.
Rozróżniamy następujące typy podmiotu:

1). PODMIOT GRAMATYCZNY może być wyrażony
- rzeczownikiem w Mianowniku
- zaimkiem rzeczownym w Mianowniku
np. OLA ładnie śpiewa. ONA ładnie śpiewa.

2). PODMIOT LOGICZNY może być wyrażony
- rzeczownikiem w Dopełniaczu
np. JASIA nie było w szkole.

3). PODMIOT SZEREGOWY może być wyrażony
- grupą wyrazów w Mianowniku
np. W ogródku zakwitły TULIPANY, ŻONKILE I RÓŻE.

4). PODMIOT DOMYŚLNY
np. USIĄDĘ. (ja)

5). PODMIOT WYRAŻONY FRAZEOLOGIZMEM
np. ANIELSKIE WŁOSY pięknie wyglądają na choince.

6). ZDANIA BEZPODMIOTOWE
- nie znamy wykonawcy czynności
np. WybiTO szybę. (końcówka -no, -to), ŚWITA. (nie wiadomo co)

II. ORZECZENIE jest główną częścią zdania. Nazywa czynność, stan lub proces.
Wyróżniamy orzeczenia:

1). ORZECZENIE CZASOWNIKOWE
np. Rafał PISZE.

2). ORZECZENIE IMIENNE (kim? czym? jaki?)
np. Krzyś JEST NAUCZYCIELEM. (JEST --> łącznik, NAUCZYCIELEM -->orzecznik, czyli dowolna część mowy)

3). ORZECZENIE MODALNE
Składa się z dwóch części czasownika modalnego - działającego na wolę odbiorcy i bezokolicznika.
np. MUSZĘ WYJŚĆ. (muszę - czasownik modalny, wyjść - bezokolicznik)

CZASOWNIKI MODALNE:
- musisz
- powinieneś
- trzeba
- wypada
- należy
- chciałbym

4). ORZECZENIE WYRAŻONE FRAZEOLOGIZMEM
np. Krzyś WZIĄŁ NOGI ZA PAS.

III. OKOLICZNIK jest określeniem czasownika/orzeczenia, najczęściej odpowiada na pytania: jaki? który? czyj? ile?
Rodzaje okolicznika:
- miejsca (gdzie?skąd?)
- czasu (kiedy?)
- sposobu (w jaki sposób?)
- celu (po co?)
- warunku (pod jakim warunkiem?)
- przyczyny (dlaczego?)

OKOLICZNIK może być wyrażony:
- przysłówkiem
- wyrażeniem przyimkowym
- rzeczownikiem
- bezokolicznikiem
- przysłówkiem
- imiesłowem przysłówkowym współczesnym
Np. Mówił GŁOŚNO (jak?). Podejdź TU (gdzie?).

IV. DOPEŁNIENIE to poboczna część zdania, odpowiada na pytania przypadków zależnych (oprócz mianownika i wołacza).

DOPEŁNIENIE może być wyrażone:
- rzeczownikiem
- wyrażeniem przyimkowym
Np. Zrobię KOLACJĘ (co?). Powiem ELI (komu?).

Dodaj swoją odpowiedź
Język polski

ułóż 3 zdania w których zawrzesz wszystkie 5 części zdania tj podmiot, orzeczenie, okolicznik, dopełnienie, przydawka

ułóż 3 zdania w których zawrzesz wszystkie 5 części zdania tj podmiot, orzeczenie, okolicznik, dopełnienie, przydawka...

Język polski

Określ części zdania z wypowiedzenia Podczas śniadania opowiedziała mi o swoich walkach. Wypisz wszystkie wyrazy ze zdania. podmiot - ................... orzeczenie - ....................... okolicznik - ................... dopełnienie - ............

Określ części zdania z wypowiedzenia Podczas śniadania opowiedziała mi o swoich walkach. Wypisz wszystkie wyrazy ze zdania. podmiot - ................... orzeczenie - ....................... okolicznik - ................... dopełnienie - ...

Język polski

Proszę utworzyć sensowne i logiczne zdania składające się z: 1. podmiot + orzeczenie+ 2 przydawki + okolicznik miejsca + okolicznik czasu 2. podmiot domyślny+ orzeczenie + 3 dowolne okoliczniki 3. podmiot + orzeczenie imienne + dopełnienie+ przydawk

Proszę utworzyć sensowne i logiczne zdania składające się z: 1. podmiot + orzeczenie+ 2 przydawki + okolicznik miejsca + okolicznik czasu 2. podmiot domyślny+ orzeczenie + 3 dowolne okoliczniki 3. podmiot + orzeczenie imienne + dopełnie...

Język polski

Proszę, wyjaśnijcie mi części zdania (podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie, okolicznik) i podajcie przykład zdania pojedyńczego

Proszę, wyjaśnijcie mi części zdania (podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie, okolicznik) i podajcie przykład zdania pojedyńczego...

Język polski

Wskaż części zdania (podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie, okolicznik) w zdaniu: a) Pójdę zaczerpnąć świeżego powietrza. b) Michał obiecał małemu chłopcu lizaka. Proszę o pomoc, potrzebuję tego na dziś.

Wskaż części zdania (podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie, okolicznik) w zdaniu: a) Pójdę zaczerpnąć świeżego powietrza. b) Michał obiecał małemu chłopcu lizaka. Proszę o pomoc, potrzebuję tego na dziś....