Budowa kości, szkielet, czaszka - w punktach
Funkcję szkieletu.
- Szkielet stanowi rusztowanie ciała i oparcie dla mięśni. Pełni również następujące funkcję:
- Wzrostową (przyrost kości decyduje o wzroście organizmu
- Ochronną dla narządów
- Krwiotwórczą (szpik kostny wypełniający wnętrze kości tworzy całka krwi)
- Magazynującą (w kościach gromadzi się wiele soli mineralnych szczególnie soli wapnia)
Rodzaje kości
- Kości płaskie (kości czaszki, łopatka, kość miednicy)
- Kości krótkie (kości nadgarstka, kości stępu )
- Kości długie (kość udowa, ramienna)
- Kości różnokształtne (kręgi, rzepka)
Budowa kości
Budowa fizyczna kości
OKOSTNA - włóknista błona ochraniająca kość od zewnątrz- jest silnie unaczyniona (odżywia kość) i unerwiona. Znajdują się w niej tzw. komórki kościotwórcze, od których zaczyna się wytwarzanie tkanki kostnej w okresie wzrastania kości lub po ich złamaniu.
NASADY -są zbudowane z tkanki kostnej gąbczastej, która składa się z różnej grubości beleczek kostnych. Układ przestrzenny tych beleczek zapewnia kościom maksymalną sztywność oraz odporność na działanie sił odkształcających.
TRZON -jest zbudowany z tkanki kostnej zbitej. Ma ona postać zwartej substancji i dopiero obserwacja mikroskopowa pozwala dostrzec istniejące w niej przerwy.
JAMA SZPIKOWA -to przestrzeń wypełniona szpikiem kostnym, znajdująca się wewnątrz trzonu kości
SZPIK KOSTNY CZERWONY- tkanka kostna krwiotwórcza- produkuje komórki krwi. U noworodków cały szpik jest czerwony. Z wiekiem szpik ten jest zastępowany przez żółty, który nie ma właściwości krwiotwórczych, a jest żółty, bo są w nim kropelki tłuszczu.
Budowa chemiczna kości.
W skład kości wchodzą dwa rodzaje związków chemicznych:
- Osseina – substancja organiczna, która nadaje kości sprężystość
- Sole mineralne (głównie węglany i fosforany wapnia), które nadają kości trwałość
Wady, urazy i choroby kości.
Na skutek urazów mechanicznych może dojść do złamania kości, czyli przerwania jej ciągłości. Złamania dzielimy na:
- Zamknięte - kość nie przerywa powłoki skóry
- Otwarte - kość przerywa powłokę skóry, istnieje niebezpieczeństwo zakażenia
Czaszka
Budowa i funkcje: czaszki, kręgosłupa, klatki piersiowej, kończyn dolnych i górnych.
Budowa czaszki
- Czołowa
- Ciemieniowa
- Potyliczna
- Skroniowa
- Klinowa
- Jarzmowa
- Nosowa
- Łuk brwiowy
- Szczęka
- Żuchwa
Funkcję czaszki
- Ochrona mózgu
- Utrzymywania i ochrona narządów zmysłu
Budowa kręgosłupa
- Odcinek szyjny (7 kręgów)
- Odcinek piersiowy (12 kręgów)
- Odcinek lędźwiowy (5 kręgów)
- Kość krzyżowa (5 kręgów)
- Kość guziczna (4-5 kręgów)
Dyski - krążki międzykręgowe uniemożliwiają wzajemne uszkadzanie się kręgów oraz niewielkie ruchy kręgów względem siebie.
Funkcje kręgosłupa:
- Jest osią i podporą ciała
- Bierze udział w wykonywaniu ruchów
Wady kręgosłupa:
- Skolioza (boczne skrzywienie)
- Nadmierne wygięcie kręgosłupa w części piersiowej ku tyłowi
- Nadmierne wygięcie kręgosłupa w części lędźwiowej ku przodowi
Budowa klatki piersiowej:
- Mostek
- 12 żeber (7 połączonych bezpośrednio, 3 z 7 i 2 wolne)
Ochrania narządy wewnętrzne, bierze udział w wymianie gazowej
Tkanki mięśniowe
Przykłady tkanek mięśniowych, miejsce ich występowania.
Mięśnie dzielimy ze względu na:
- budowę tkankową (gładką, poprzecznie prążkowaną, sercową)
- położenie (dwugłowe, trójgłowe, czterogłowe)
- kształt (długie, szerokie, krótkie)
- funkcję (zginacze, prostowniki, przywodziciele, odwodziciele)
Przykłady tkanek mięśniowych:
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana - buduje mięśnie szkieletowe, skurcz tych mięśni jest szybki i zależny od naszej woli, poprzeczne prążki (występowanie: przytwierdzenie do szkieletu)
Tkanka mięśniowa gładka - buduje mięśnie gładkie, występuje m. In. W ścianach naczyń krwionośnych, przewodu pokarmowego, dróg oddechowych; skurcz jest wolny i długotrwały, niezależny od naszej woli
Tkanka mięśniowa sercowa - buduje mięsień sercowy, jego czynność jest automatyczna, nie podlega naszej woli
Rola zginaczy i prostowników:
- prostownik jest odpowiedzialny za prostowanie mięśni
- zginacz jest odpowiedzialny za zginanie mięśni
Zdjęcia w załączniku do tekstu poniżej