Praca kontrolna Tematy : 1. Budowa i funkcję układu nerwowego. 2. Budowa i funkcje układu pokarmowego.

Budowa i funkcje układu nerwowego Funkcje: - Odbiera i analizuje bodźce ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego. - Reaguje na bodźce. - Kontroluje pracę narządów wewnętrznych. - Odpowiada za wyższe czynności nerwowe (pamięć, inteligencja). Podział układu nerwowego wg kryterium anatomicznego. - Ośrodkowy (centralny) układ nerwowy: mózgowie, rdzeń kręgowy. - Obwodowy: - Nerwy czaszkowe (odchodzą od mózgu) – 12 par - Nerwy rdzeniowe (odchodzą od rdzenia) – 31 par Mózg i rdzeń kręgowy chronione są przez kości czaszki i kręgosłupa oraz przez 3 błony z tkanki łącznej przylegające do mózgu i rdzenia – opony mózgowe: miękka, pajęcza i twarda. Między opona miękka a pajęczą jest przestrzeń – jama podpajęczynówka. W tej jamie w kanale środkowym rdzenia kręgowego oraz w komorach mózgu jest płyn mózgowo – rdzeniowy Ciała komórek nerwowych tworzą istotę szara tkanki nerwowej, a wypustki – istotę białą. Budowa rdzenia kręgowego. Przez korzonki grzbietowe wnikają do rdzenia neurony czuciowe, a przez korzonki brzuszne wychodzą z rdzenia neurony ruchowe transportujące impulsy do mięśni i gruczołów. Funkcje rdzenia kręgowego: - Przesyła bodźce do mięśni - Przewodzi impulsy z i do mózgu - Unerwia skórę, mięśnie gruczoły, ukł. Naczyniowy - Znajdują się w nim ośrodki odruchów bezwarunkowych Budowa i funkcje układu pokarmowego 1.Budowa i funkcje układu pokarmowego  Układ pokarmowy człowieka jest odpowiedzialny za trawienie, wchłanianie oraz wydalanie niestrawionych resztek pokarmu. Łączna jego długość to średnio sześć do ośmiu metrów. Układ pokarmowy dzieli się na: przewód pokarmowy i gruczoły dodatkowe (ślinianki, trzustka, wątroba).Przewód pokarmowy składa się z: *Jama ustna W jamie ustnej pokarm zostaje rozdrobniony na mniejsze kawałki, przeżuty przez zęby przy pomocy warg i języka oraz wydzielana jest ślina, która jest wytwarzana w trzech dużych śliniankach parzystych: - przyusznych, które są największymi śliniankami a położone są do przodu od małżowiny usznej a ich ujście znajduje się na policzku, na wysokości zębów trzonowych górnych, - podżuchwowych, które są drugie pod względem wielkości i położone są na dnie jamy ustnej, - podjęzykowe, które znajdują się bezpośrednio pod językiem. Ślina jest również wytwarzana przez małe ślinianki znajdujące się na języku, podniebieniu, policzkach oraz wargach. Ślina jest lepką substancją składającą się w 98% z wody oraz śluzu, kationów, anionów i enzymów - amylazy ślinowej i lizozymu. Woda rozpuszcza składniki pokarmowe, śluz ochrania język, zęby i policzki przed wzajemnym tarciem i skleja pokarm w kęsy, amylaza ślinowa jest enzymem trawiennym, który zapoczątkowuje trawienie węglowodanów a lizozym niszczy bakterie znajdujące się w pokarmie. Gdy pokarm jest przeżuty i nadtrawiony przez enzymy ślinowe, język kształtuje z niego kęsy otoczone śluzem i gotowe do połknięcia. Język bierze również udział w połykaniu to znaczy przesuwa kęsy w kierunku tylnej strony jamy ustnej skąd pokarm wpada do gardła a następnie do przełyku. *Gardło Gardło jest częścią wspólną dla układu pokarmowego i oddechowego. Można w nim wyróżnić trzy części: - nosową, która wchodzi w skład układu oddechowego, - ustną, która jest wspólna dla obu układów, - krtaniową, która jest na rozdrożu obu układów (dzięki nagłośni, która odruchowo przy przełykaniu zamyka tchawice i pokarm nie dostaje się do krtani). *Przełyk Przełyk łączy jamę ustną z żołądkiem i jest podobnie jak gardło przewodem mięśniowo - błoniastym. Możemy wyróżnić trzy jego odcinki: - szyjny, - piersiowy, który jest najdłuższy, - brzuszny znajdujący się pod przeponą, jest najkrótszy. Przełyk ma dwa zwieracze: górny w odcinku szyjnym i dolny otwierający wejście do żołądka. Przełyk pełni funkcję wyłącznie transportową. Kęs jest przesuwany wzdłuż przełyku za pomocą skurczów. *Żołądek Jest rozciągliwym, umięśnionym workiem, w którym pokarm jest gromadzony, wyjaławiany i trawiony. Składa się z: -wpustu, który łączy go z przełykiem -dna -trzonu -części odźwiernikowej, która przechodzi w dwunastnice. Żołądek znajduje się w lewym podżebrzu, choć zależnie od napełnienie zmienia się jego położenie i wielkość.