Scharakteryzuj różnice między gospodarką centralnie planowaną gospodarką rynkową

Gospodarka rynkowa: - bodźcem wyznaczającym cel, środki i sposoby działania gospodarczego jest swoboda wyboru (podejmowania decyzji) w transakcjach kupna-sprzedaży oraz interes własny (cel najlepszy z punktu widzenia podmiotu, który podejmuje działanie) - większość czynników wytwórczych jest własnością prywatną, - ograniczona rola rządu, - swobodnie działający mechanizm rynkowy, - decyzje podejmowane są w przeważającej części na rynku, co oznacza, iż konkurencyjne rynki kierują zasoby tam, gdzie są one najefektywniej wykorzystywane. Gospodarka centralnie planowana: - podstawowe pytania ekonomiczne i odpowiedzi na nie są określone przez rząd, - zasoby są własnością państwa a ich alokacja określona jest rządowymi planami, - decyzje podejmowane są centralnie, dominuje własność społeczna, - firmy nie produkują dla zysku lecz zgodnie z celami wyznaczonymi przez rząd, - ceny kierowane i ustalane przez rząd, - preferencje konsumentów nie mają znaczenia.

PORÓWNANIE GOSPODARKI RYNKOWEJ I CENTRALNIE PLANOWANEJ : Gospodarka rynkowa -          Kapitał jest wprowadzany do obrotu przez inwestorów prywatnych i instytucje pożyczkowe -          Występuje własność prywatna. -          Ryzyko i finansowanie strat ponoszone jest przez prywatnych właścicieli -          Występuje pełna wolność wyboru miejsca pracy. -          Pełna konkurencja, brak planu centralnego. Centralne (rządowe) agendy opracowują jedynie prognozy i analizy rozwoju. -          Płaca i zyski osób prywatnych są ściśle związane z efektami pracy (stopniem zaspokojenia potrzeb przez producentów i jakości pracy pracowników). -          Podaż, popyt i zysk określają ceny dóbr i usług. -          Praktycznie nieograniczona różnorodność wyboru i konsumpcji dóbr i usług. -          Całkowicie wymienialna waluta. Gospodarka centralnie planowana -          Kapitał jest uzyskiwany poprzez opodatkowanie produkcji -          Państwo praktycznie jest jedynym właścicielem środków produkcji. -          W całości państwo ponosi koszty ryzyka i strat, a finansuje je z podatków i większych cen. -          Niewielki margines wyboru miejsca pracy w zasadzie państwo w pełni kontroluje miejsce i rodzaj zatrudnienia. Celem jest polityka pełnego zatrudnienia (ale z dużym marginesem tzw. ukrytego bezrobocia) -          Brak konkurencji -          Płaca zgodnie z taryfikatorami ustalanymi w zależności od statusu zawodu i społecznej użyteczności i politycznej akceptacji zawodów. -          Ustalanie centralnie (urząd planowania) z dużym elementem administracyjnego ustalania cen przez funkcjonariuszy partyjnych i państwowych. -          Ograniczona przez centralne planowanie zaopatrzenie, rozdzielnictwo, dyrektywy i limitowanie funduszu. -          Niewymienialna waluta

Scharakteryzuj różnice między gospodarką centralnie planowaną gospodarką rynkową

Scharakteryzuj różnice między gospodarką centralnie planowaną gospodarką rynkową...