Załóżmy, że tłok w cylindrze z gazem może poruszać się bez tarcia. Szybkim ruchem wsuwamy tłok do cylindra. Kosztem czego wzrosła energia wewnętrzna gazu? Kosztem czego wzrosła energia wewnętrzna ścianek cylindra?  

Energia wewnętrzna gazu wzrosła kosztem wykonanej pracy przy wsuwaniu tłoka, natomiast energia wewnętrzna ścianek cylindra nie mogła bezpośrednio wzrosnąć przez wykonanie pracy (brak tarcia), zatem zostaje wymiana ciepła z gazem wewnątrz cylindra, czyli kosztem jego energii wewnętrznej (czyli - pośrednio - też tej pracy)