przyczyny zewnętrzne: ingerencja państw sąsiednich przyczyny węwnętrzne: liberum veto, wolna elekcja, konfederacja, upadek gospodarki, słabe wojsko.
Winni polacy: * słabość państwa - ustrój złotej wolnośći słabość ustrojowa rzeczypospolitej, niesprawnie działająca administracja * sprzedajni posłowie i zdrajcy *liberum veto *dwulicowi patrioci *zacofanie szlachty niechętnej na jakiekolwiek zmiany ------------------------------------------------------------------------------ Winne Mocarstwa zaborcze: * Austria i Rosja chciały zagarnąć ziemię Austria swoimi grabieżami z 1769 - 1770 zachęciła inne mocarstwa do bezprawnego zagarniania polskich ziem Rosja nastawała na niepodległość Polski, ale, aż do 1772 nie na jej całość *Prusy chciały zniszczyć Polskę od czasów Fryderyka II polityka prus nie dążyła tylko do rozbioru polski ale także do jej całkowitego zniszczenia, ważne dla nich było przede wszystkim zagarnięcie Pomorza i Wielkopolski