Układ Słoneczny i jego charakterystyka.     Z góry dzięki za pomoc ;)

Powstanie Układu Słonecznego wyjaśnia teoria Wielkiego Wybuchu (Big Bang). Układ Słoneczny powstał około 5 - 6 miliardów lat temu z obłoku gazowo - pyłowego, który przyciągał materię ku gęstniejącemu jądru. W środku obłoku gaz kurczył się szybciej niż w zewnętrznych warstwach i powstało Słońce, a pozostała materia utworzyła dysk wokół niego. Ok. 50 milionów lat później zaczęły zachodzić reakcje jądrowe (przekształcenie wodoru w hel), co spowodowało, że Słońce zaczęło świecić. We wcześniej powstałym dysku cząsteczki się ze sobą zderzały i łączyły w pył tworząc większe obiekty. Kolizje różnorodnych obiektów doprowadziły do powstania dużych ciał, z których ostatecznie powstały planety. W pierwszej kolejności utworzyły się 4 planety wewnętrzne czyli: Merkury, Wenus, Ziemia i Mars. Planety zewnętrzne zaś tworzyły głównie gazy, a uformowały się one ze skalno - lodowych brył krążących w dalszej odległości od Słońca.

Miliony lat temu wokół powstającego Słońca narodziła się rodzina ciał niebieskich, które nazywamy planetami. Wszystko razem - Słońce i krążące wokół niego planety - tworzą Układ Słoneczny. W jego skład wchodzą także planetoidy (małe planetki między orbitami Marsa i Jowisza), komety, księżyce (ciała obiegające planety) oraz międzyplanetarny gaz i pył. Układ Słoneczny rozciąga się w przestrzeni na około 12 miliardów kilometrów. W jego środku leży Słońce zawierające ponad 99 % masy całości. Kiedyś sądzono, że Układ Słoneczny jest największą i centralną częścią Wszechświata. Dzisiaj wiadomo, że jest tylko malutkim jego okruchem.  Planety i inne ciała w naszym układzie planetarnym powstały 4,6 miliarda lat temu, z resztek materii powstałej w rodzącym się Słońcu. Prasłońce otoczone było kulistym obłokiem zwanym mgławicą - zbudowanym głownie z gazowego wodoru i helu, ale znajdowały się w nim także cięższe pierwiastki w postaci pyłu. Obracający się obłok, kurcząc się, stawał się coraz bardziej podobny do płaskiego dysku. W tym dysku utworzyły się daleko od Słońca olbrzymie ciekłe planety: Jowisz, Saturn, Uran i Neptun, a blisko Słońca skaliste, twarde i mniejsze: Merkury, Wenus, Ziemia i Mars, Pluton - maleńki i daleki powstał inaczej.  Najbliższe Słońca planety, Merkury i Wenus, były znane i obserwowane już w starożytności. Obserwowanie Merkurego jest szczególnie trudne ze względu na blask znajdującego się blisko tej planety Słońca, natomiast Wenus jest łatwo dostrzegalna. Jest to, po Słońcu i Księżycu, najjaśniejsze ciało niebieskie. Podobnie jak Księżyc, przechodzi przez cykl faz - od wąskiego sierpa do pełni.  Planetą, która została najdokładniej zbadana, jest Ziemia. Ziemia ma cechy, których nie wykazuje żaden inny obiekt Układu Słonecznego. Jest to bowiem jedyna planeta, na której istnieje życie. Czymś wyjątkowym jest również istnienie wody. Te dwa czynniki zdecydowały o ewolucji Ziemi od planety otoczonej bogatą w wodór atmosferą do świata współczesnego.  Mars, to jasna, czerwona "gwiazda", którą można obserwować na niebie. Czerwona barwa, najbardziej charakterystyczna cecha Marsa, jest barwą pyłu i skał, które pokrywają powierzchnię planety.   Jowisz jest największą planetą Układu Słonecznego. Ma masę trzykrotnie większą niż pozostałe osiem planet łącznie. Jest zbudowany głównie z gazów i cieczy, ma małe, skaliste jądro. Saturn jest szóstą planetą licząc według rosnącej odległości od Słońca, niemal dwukrotnie bardziej oddaloną od Słońca niż sąsiadujący z nią Jowisz. Jest to olbrzymie ciało gazowe, dobrze znane dzięki swemu wspaniałemu układowi barwnych pierścieni.  Odkrycie Urana w roku 1781 przez Williama Herschela zaskoczyło astronomów. Wcześniej sądzono, że najbardziej oddaloną od Słońca planetą Układu Słonecznego jest Saturn. Odkrycie Urana podwoiło wielkość Układu Słonecznego - Uran znajduje się dwa razy dalej od Słońca niż Saturn. Z tego powodu niewiele widziano o Uranie do czasu, gdy w roku 1986 w jego pobliżu przeleciała sonda kosmiczna Voyager 2. Okazało się, że Uran jest olbrzymią, zimną, gazową planetą, mającą 15 księżyców i 11 wąskich pierścieni.  Dwie najdalsze planety Układu Słonecznego to dwa przeciwieństwa. Neptun to najbardziej odległy gigant gazowy. Pluton to świat zimna, najmniejsza ze znanych planet. Ich istnienie przewidziano i odkryto je dość późno - w ciągu ostatnich 150 lat. Te planety są tak odległe, że można je obserwować tylko przez potężne teleskopy.  Księżyc jest najbliższym sąsiadem Ziemi w przestrzeni kosmicznej. Jest to skalista kula, która obraca się wokół własnej osi, a także obiega Ziemię, wraz z nią krąży dokoła Słońca.

Matura ustna z Geografii - pytania i odpowiedzi, powtórzenie wiadomości

Geografia jako nauka, podział nauk geograficznych.
Geografia to nauka, która bada powłokę Ziemi, jej przestrzenne zróżnicowanie pod względem przyrodniczym i społeczno-geograficznym oraz związki, jakie zachodzą między środowisk...