WITAMINY (A,D,E,K,B1,PP,B2,B6,B11,B12,C) rola/źródła/niedobór WITAMINA A (retinol, beta-karoten) -współtworzenie rydopsyny (utrzymanie pobudliwości komórek zmysłowych siatkówki oka) -metabolizm białek -niezbędna do utrzymania w dobrym stanie rogówki oka, wszystkich błon śluzowychprzewodu pokarmowego, przewodu moczowego, układu rozrodczego, skóry i płuc -wywiera wpływ na czynniki odpornościowe („witamina antyinfekcyjna”) -wątroba (wołowa, wieprzowa) -jaja -masło -mleko -tran -marchew, pomidory -kurza ślepota (zmierzchowa) -zanikanie nabłonków, łuszczenie się skóry -zahamowanie wzrostu -zmniejszona odporność na zakażenia -osłabione, wrażliwe dziąsła -suche spojówki oraz zmiany chorobowe na rogówce -problemy z włosami i paznokciami WITAMINA D (kalcyferol) -wzmaga wchłanianie wapnia w jelitach i fosforu -zapobiega nadmiernemu ich wydalaniu z moczem -prawidłowy wzrost kości i zębów -wpływa korzystnie na system nerwowy i na skurcze mięśni w tym serca -sprawne przewodzenie impulsów nerwowych -zapobiega i łagodzi stany zapalne skóry -reguluje wydzielanie insuliny (odpowiedni poziom cukrów we krwi) -wątroba -mleko i jego przetwory -masło -tran -oleje rybne (łosoś, tuńczyk, śledź, makrela, sardynki) -drożdże -jaja -krzywica (u dzieci) -osteomalacja – rozmiękczenie kości (dorośli) -osteoporoza (starsi) -zapalenie spojówek -stany zapalne skóry -osłabienie organizmu -zmniejszenie odporności -osłabienie i wypadanie zębów WITAMINA E (tokoferol) -hamowanie utleniania lipidów ustrojowych (gł. Z błon komórkowych) i wit. A -przemiana materii (zwiększa podaż tlenu, zapobiega utlenianiu witaminy A, uniemożliwia tworzenie się toksycznych produktów) -zapobiega rozwojowi miażdżycy -obniża podwyższony poziom lipidów w surowicy krwi -podtrzymuje czynność tkanki mięśniowej -ułatwia przyswajanie tlenu przez erytrocyty -pobudza produkcję substancji przeciwzakrzepowych -prawidłowa produkcji spermy -oleje roślinne (sojowy, słonecznikowy) -orzechy -kiełki pszenicy -wątroba -jaja -ryby -pełnoziarniste zboża -warzywa liściaste -czosnek -awokado -osłabienie mięśni -obniżenie płodności -niedokrwistość -osłabienie zdolności koncentracji -rogowacenie i wczesne starzenie się skóry -gorsze gojenie się ran -zwiększone ryzyko chorób sercowo naczyniowych WITAMINA K (filochinon) -krzepnięcie krwi (koenzymem syntezy protombiny w wątrobie) -uszczelnia sródbłonki naczyń krwionośnych -zapobiega krwawieniom wewnętrznym i krwotokom -zmniejsza obfite krwawienia miesiączmkowe -właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i przeciwbólowe -warzywa (kalarepa, kalafior, pomidory, ziemniaki) -wątróbka -ciemnozielonych i liściastych warzywach (brokuły, rzepa, szpinak, sałata, kapusta) -owoce (awokado, brzoskwinie, truskawki) -jaja -ser -podatność na krwotoki -wydłużony czas krzepnięcia krwi WITAMINA B1 (tiamina) -element enzymów utleniających węglowodany i aminokwasy -wątroba -mięso (gł. wieprzowina) -drożdże -pełnoziarniste zboża -rośliny strączkowe -choroba beri-beri -zaburzenia oddychania tkankowego -zaburzenia czynności układu nerwowego, wątroby i mięśnia sercowego WITAMINA PP (niacyna, kwas nikotynowy) -element enzymów NAD+ i NADP+ (reakcje utleniania, redukcja w komórkach) -uczestniczy w procesach regulacji poziomu cukru we krwi i cholsterolu w organizmie -współdziała w syntezie hormonów płciowych (estrogeny, progesteron) -wątroba -jaja -pełne mleko i jego przetwory -orzechy -ziarna zbóż Rzadko stwierdzany -zakłócenia w funkcjonowaniu układu nerwowego (bezsenność, zawroty głowy, bóle głowy, zapalenie nerwów, zaburzenia pamięci ) -dysfunkcji układu trawiennego (biegunki, spadek masy ciała, osłabienie) -zaburzenia w metabolizmie cukrów WITAMINA B2 (ryboflawina) -składnik koenzymu FAD (utlenianie związków organicznych w komórkach) -wpływa na syntezę kwasów tłuszczowych z białek i węglowodanów -warunkuje prawidłowe funkcjonowanie wzroku -eliminuje z organizmu trujące substancje zawarte w alkoholu i tytoniu, zapobiega nowotworom przełyku -współuczestniczy w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, śluzówki przewodu pokarmowego, nabłonka naczyń krwionośnych i skóry -wątroba -jaja -pełne mleko i jego przetwory -orzechy -ziarna zbóż -jarzyny -podroby -ryby -warzywa strączkowe -drożdże -opóźnianie wzrostu -uszkodzenie gałek ocznych i rogówki -zajady jamy ustnej -łojotok -choroby układu nerwowego -wypadanie włosów -brak koncentracji -zawroty głowy -bezsenność -swędzenie w okolicy ujścia pochwy WITAMINA B6 (pirydoksyna) -bierze udział w przemianie białek (jako koenzym) -bierze udział w syntezie białek i kwasów nukleinowych -niezbędna do produkcji hemoglobiny -podnosi odporność immunologiczną organizmu -uczestniczy w tworzeniu przeciwciał -wątroba -jaja -warzywa -mięso -rośliny strączkowe Rzadko stwierdzany -stany zapalne skóry (łojotokowe zmiany na twarzy, podrażnienie języka i błon śluzowych jamy ustnej) -nadmierna pobudliwość zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym (apatia, bezsenność, nadwrażliwość, napady drgawek) -zwiększona podatność na infekcje WITAMINA B11 (kwas foliowy) -współtworzy niebiałkowy składnik enzymów niezbędnych w biosyntezie nukleotydów wchodzących w skład DNA -bakterie flory jelitowej -wątroba -jaja -zakłócenia procesu krwiotwórczego (anemia) -wzrost ryzyka wad cewy nerwowej płodu (u ciężarnych) WITAMINA B12 (kobalamina) (zawiera kobalt) -krwiotwórczy czynnikiem wątroby -niezbędna w tworzeniu krwinek czerwonych i białych -uczestniczy w dojrzewaniu komórek nabłonkowych -ochrania miąższ wątroby -Bierze udział w syntezie aminokwasów i kwasów nukleinowych -pełni funkcje koenzymu w przemianie kwasów organicznych -bakterie flory jelitowej -pełnoziarniste zboża -drożdże -jarzyny liściaste -wątroba -mleko -ryby -zaburzenia powstawania ciałek krwi, zwłaszcza czerwonych - niedokrwistość złośliwa -zmiany zwyrodnieniowe błony śluzowej żołądka -zaburzenia żołądkowo jelitowe i brak apetytu -zaburzenia w układzie nerwowym (zaburzenia czucia, niezborność ruchów, zmęczenie, drętwienie rąk i nóg, trudności w chodzeniu) -dolegliwości miesiączkowe WITAMINA C (kwas askorbinowy) -synteza kolagenu -tworzenie istoty podstawowej kości i zębów -wchłanianie żelaza -wzmacnia mechanizmy odpornościowe -synteza insuliny -działanie odtruwające -świeże owoce(cytrusy, truskawki, czarna pożeczka, aronia) -świerze warzywa (pomidory) -obniżenie odporności na przeziębienia -szkorbut -bladością skóry i błon śluzowych -pękaniem drobnych naczynek krwionośnych -zwiększoną łamliwością kości, wolniejszym gojeniem się ran
Witam. Zadanie1. opisz jaki maja wplyw na organizm witaminy. A C D E K P i objawy niedoboru tych witamin
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź