Słowiński Park Narodowy
Słowiński Park Narodowy jest jednym z 13 istniejących w Polsce parków narodowych. Utworzony został 1 stycznia 1967 r. rozporządzeniem Rady Ministrów z 23 IX 1966 r. Swoją nazwę zawdzięcza Słowińcom - ludności kaszubskiej, która kiedyś zamieszkiwała min. teren parku. Na jego terenie o powierzchni około 18 tysięcy hektarów ma być zachowana w nienaruszonym stanie całość przyrody, utrzymany naturalny stan zespołów leśnych, torfowych, bagiennych, wodnych i wydmowych, a także znajdujące się na tym obszarze elementy przyrody nieożywionej. Niepowtarzalne wartości przyrodnicze parku spowodowały, że został zaliczony w 1977 roku przez UNESCO do Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery.
Park mieści się w województwie słupskim. Strefa rezerwatowa obejmuje jeziora – Łebsko (7140ha), Dołgie Wielkie (146ha), Dołgie Małe (6,3ha), Gardno(2468ha), i kilka małych zbiorników nadmorskich, pas mierzei od Łeby i na wschodnim pojezierzu jeziora Gardno, a wreszcie słowińska wieś Kluki nad jeziorem Łebsko. Brzegi jezior położonych w parku są płaskie i porośnięte trzcinami. Sa one domem dla olbrzymiej liczby gatunków ptaków. Oprócz jezior na terenie objętym ochroną można znaleźć trzy rzeczki: Łebę, Łupawę oraz Pustynkę. W programie gospodarowania przestrzennego przewidziana jest również strefa ochronna - otulina – parku, obejmująca pasmo o szerokości od 4 do 10 km. W jej zasięgu znajdzie się na wschodzie miasto Łeba i jezioro Serbsko, a na zachodzie wieś Smołdzino ( w której mieści się siedziba Zarządu Parku oraz Muzeum Parku) i legendarna, wznosząca się 115 m n. p. m. góra Rowokół, z grodziskiem na szczycie i drugim na wschodnim zboczu.
Prawdziwym unikatem w parku są ruchome wydmy. Wyrzucany przez morze piasek jest osuszany przez słońce i wiatr i wywiewany dalej w głąb lądu. Efektem tego procesu, który trwa już ponad 5 tysięcy lat są ruchome wydmy, których wysokość przekracza 30 metrów. Nie znają one litości i zasypują wszystko, co napotkają na swej drodze. Częstym widokiem są przysypane do połowy kikuty drzew. Wydmy zwiększają swoją powierzchnię jednocześnie tracąc nieco na wysokości. Na powierzchni piasków wiatr tworzy bajeczne wzory rozciągające się na całej długości wydmy. Warto również zobaczyć najwyższą (ponad 55 m n. p. m.) wydmę na mierzei pod Czołpinem, którą wieńczy latarnia morska z 1874.
Wędrówka przez mierzeję należy do uciążliwych. Czerwonym szlakiem trzeba pokonać 40 km. Na wydmy, a także do słowińskiej wsi Kluki można dopłynąć z Łeby motorówką przez jezioro Łebsko. Jezioro to jest trzecim w kraju pod względem wielkości, jego powierzchnia wynosi 7140 ha, długość ponad 16 km, a największa głębokość 6,3 m. Znaczna część jeziora pokryta jest roślinnością, która stanowi miejsce gniazdowania ptactwa. Nad jeziorem Łebsko znajdują się trzy rezerwaty lęgów ptasich w rejonach wsi: Tarnowska, Gać i Kluki. Rezerwat położony jest na trasie wiosennych i jesiennych przelotów, co również wpływa na bogactwo ptaków. Wśród gatunków występujących w parku wymienić jest warto: puchacza, żurawia, bociana czarnego, bojownika bataliona, ogara, bielik. Zimą można spotkać ptaki z dalekiej północy np. różne gatunki kaczek (lodówki), tracze, łabędzie krzykliwe. Na terenie całego park występuje około 240 gatunków ptaków osiadłych i wędrownych.
Świat ssaków reprezentowany jest przez jelenie (około 100 sztuk), sarny, dziki, łosie, borsuki, jenoty, lisy i inne drobne zwierzęta, a w 1973 r. zanotowano pojawienie się wilka. Na plaży można tez zauważyć foki, ale niestety bardzo rzadko. Występuje także na terenie parku żmija zygzakowata, znajdująca się tu pod ochroną. W wodach parku żyją leszcze, sandacze, węgorze i inne pospolite gatunki, a także łosoś i rzadka sieja. Małże, ślimaki to dalsze bogactwa fauny parku, nadto żyje w nim bogaty świat owadów. Słowiński Park Narodowy to gigantyczne skupisko rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Wśród roślinności możemy natknąć się na piaskownicę, rosiczkę, wrzos, rukwiel nadmorską, honkenię piaskową, storczyka plamistego. Wśród drzew dominuje sosna. Oprócz niej rosną też świerki, modrzewie, buki, dęby.
Dla ochrony wydm i flory parku stworzono sześć rezerwatów w tym jeden wydmowo-leśny o nazwie „Mierzeja” (3531 ha), dwa leśne, florystyczny i glebowo-florystyczny. Tereny objęte ochroną:
• Obszary lęgowe ptaków:
- "Gackie Lęgi",
- "Żurnowskie Lęgi",
- "Gardneńskie Lęgi",
- "Klukowe Lęgi”,
• oraz Wyspę Kamienną na jeziorze Gardno o powierzchni 0,6 ha ,
• a także rozległe obszary borów bagiennych i brzeziny bagiennej ("Kluki" i "Bory Torfowe"),
• największe w Polsce stanowisko maliny moroszki - reliktu polodowcowego ("Moroszka"),
• reliktowy las bukowo-dębowy "Klukowe Buki" oraz jezioro Dołgie Małe.
Słowiński Park Narodowy jest wspaniałym miejscem do aktywnego wypoczynku. To raj dla amatorów fotografii i wielbicieli malowniczych i niepowtarzalnych scenerii. Nie niszczmy bezmyślnie tego miejsca, nie zaśmiecajmy, poruszajmy się tylko po wyznaczonych trasach. Dbajmy wspólnie by ten magiczny zakątek naszego kraju nigdy nie zatracił swojego piękna i niezwykłości, by przyszłe pokolenia również mogły obcować z tak wspaniałymi wytworami natury.
Źródła:
1. „Pomorze Gdańskie – panorama turystyczna” Franciszek Kamuszka
2. Wiadomości z Internetu
3. zdjęcia „ Multimedialny Samochodowy Atlas Polski”